Page 527 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

Phaàn V: Vaên hoùa - Xaõ hoäi  527

phong cách Đường Cồ đại diện cho giai đoạn Đông Sơn, mang dáng dấp của một xưởng
quy mô nhỏ chế tạo lưỡi câu đồng .
(1)
Năm 2009, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ninh phối hợp cùng Viện
Khảo cổ học tiến hành khai quật di tích khảo cổ Đầu Rằm lần thứ ba nhằm xác định
tiềm năng và quy mô phân bổ hiện còn của di chỉ này. Di vật tìm được từ đợt khai quật
này khá nhiều, được chia thành hai giai đoạn sớm và muộn. Giai đoạn sớm gồm các
công cụ đá, đồ trang sức đá, đồ gốm... Giai đoạn muộn có các hiện vật gồm: đồ đồng (rìu,
lưỡi câu...), vũ khí đồng (vòng tay), đồ sắt, đồ gốm (gồm 10 mảnh gốm mang phong cách
Đường Cồ). Hầu hết di vật ở giai đoạn này đều là đồ tùy táng được tìm thấy trong di chỉ
mộ táng được chôn vào tầng văn hóa giai đoạn sớm .
(2)
Qua ba lần khai quật và nhiều đợt khảo sát, các nhà nghiên cứu đã thu được ở Đầu
Rằm một số lượng di vật rất lớn, tiêu biểu là bình gốm Đầu Rằm - một hiện vật mang
đậm nét đặc trưng trong văn hóa Phùng Nguyên, được công nhận là Bảo vật quốc gia
năm 2018. Đánh giá về di tích Đầu Rằm, các nhà khai quật thống nhất nhận định: Đây
là một di chỉ cư trú - mộ táng thuộc thời đại Kim khí, phân bố trên diện rộng. Cư dân
cư trú ở đây thuộc hai giai đoạn rõ ràng, giai đoạn sớm tương đương với văn hóa Phùng
Nguyên (khoảng 3.500 - 3.000 năm cách ngày nay) và giai đoạn muộn tương đương với
lớp văn hóa Đông Sơn, loại hình Đường Cồ (khoảng 2.700 - 2.000 năm cách ngày nay).

Bình gốm phát hiện tại Di chỉ khảo cổ học Đầu Rằm được Thủ tướng Chính phủ công nhận
là Bảo vật quốc gia năm 2018 (Ảnh: Phạm Hà)

(1) Nguyễn Kim Dung, Bùi Văn Hiếu, Bùi Thu Phương, Nguyễn Ngọc Quý, Trần Thị Thúy Hà, Trần
Trọng Hà, Nguyễn Thu Huyền: “Khai quật lần thứ hai di chỉ Đầu Rằm (Quảng Ninh)”, Những phát
hiện mới về khảo cổ học năm 2006, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2007, tr.152-155.
(2) Xem Trịnh Hoàng Hiệp, Trương Hữu Nghĩa, Nguyễn Thị Hảo: “Thăm dò, khai quật di tích Đầu Rằm
(Quảng Ninh) lần thứ ba năm 2009”, tạp chí Khảo cổ học, số 6, 2012, tr.19-33.