Page 69 - Kelompok_Kompetensi_G_Makarya_Sembrama_Wacana_Puisi_miwah_Geguritan
P. 69
Kruna inggih punika pupulan suara (suara wiadin wianjana) sané madrué
artos. Upama : joh, nyak, seluk, ketipat, liligundi, tambulilingan. Cutetipun , kruna
ring basa Bali wénten sané kawangun antuk awanda, duang wanda, tigang
wanda, petang wanda, limang wanda.Nganutin wangunnyané, kruna punika
kaepah dados :1. Kruna Lingga,2. Kruna Tiron3. Kruna Dwi Lingga, 4. Kruna
Polah.
Wewangsan kruna utawi soroh kruna basa Bali dados kasorohang antuk
10 wangsan kruna, sekadi : kruna aran (kata benda), kruna kria (kata kerja),
kruna pangentos (kata ganti), kruna pangarep (kata depan), kruna kahanan
(kata keadaan), kruna wilangan (kata Bilangan), kruna pIdarta (kata keterangan),
kruna panyambung (kata sambung), kruna panguuh (kata seru), kruna piteket
(kata sanmiwahg). Sandi suara inggih punika suara sané kawangun malarapan
antuk gabungan kakalih suara. Ri sajeroning gabungan kalih suara punika,
wénten pinaka dasar sané kanggén nujuin gabungan punika. Sandi sisi utawi
ketah kabaosin sandi jaba, inggih punika sandi sané kawangun sajeroning kalih
kruna lingga. Sandi jero utawi kabaos sandi tengah, inggih punika wangun sandi
sajeroning akruna lingga utawi kruna polih paweweh afiks/gabungan ( pangater ,
pangiring , miwah seselan ).
1. Saking papelajahané puniki, Ida miwahé sampun ngamolihang indik:
a. Teges kruna ring basa Bali
b. Wewangsan kruna
c. Teges sandi suara
d. Wewangsan sandi suara
2. Saking papelajahané puniki, Ida miwahé sampun prasIda makarya wacana
antuk kruna-kruna ring basa Bali miwah sandi suara.
57