Page 320 - cea5e377cf074960b98d88a2154294d3_1_tmp
P. 320
Lê Đình Cai * CHIẾN TRANH QUỐC CỘNG TẠI VIỆT NAM 1954-1975
- Về việc tháo gỡ và vô hiệu hóa mìn trên các thủy lộ Việt Nam
Dân Chủ Cộng Hòa.
Như vậy, hòa hội Ba Lê kể từ ngày khai diễn phiên họp đầu tiên
13-5-1968 cho đến hôm bế mạc 27-01-1973 kéo dài 4 năm 9 tháng
15 ngày. Đây là cuộc hội đàm dài nhất trong lịch sử thế giới hiện
tại và cận đại (Hội nghị Bàn Môn Điếm để chấm dứt chiến tranh
Cao Ly chỉ kéo dài 2 năm - từ tháng 7 năm 1951 đến tháng 7-
1953) với điểm nổi bật là hai hội nghị cùng tiến hành song song,
một hội nghị chính thức 4 bên và một hội nghị bí mật hai bên;
không như hội nghị Genève 1954 chia cắt Nam-Bắc theo vĩ tuyến
17 mà lại là ngưng bắn tại chỗ (theo tình trạng da beo). Hiệp định
lại được một hội nghị quốc tế họp tại Ba Lê ngày 2-3-73 công
nhận, gồm các quốc gia như sau: Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa,
Cộng Hòa Pháp, Liên Bang Xô Viết, Liên Hiệp Anh, 4 nước trong
Ủy Hội Quốc Tế Kiểm Soát và Giám Sát (Gia Nã Đại, Nam
Dương, Ba Lan, Hung Gia Lợi), và 4 bên tham gia hội đàm Ba Lê
(Mỹ, VNCH, VNDCCH, chính phủ CMLTCHMN) cùng với sự
hiện diện của tổng thư ký Liên Hiệp Quốc.
Hiệp định Ba Lê đã cho phép Hoa Kỳ rút hết quân, nhận lại các
tù binh bị giam giữ ở Bắc Việt và chấm dứt sự can dự bằng quân
sự tại Việt Nam trong gần 20 năm qua. Và cũng chính Hiệp định
Ba Lê này mở đường cho cuộc tổng tấn công toàn bộ miền Nam
hai năm sau đó (1975), kết thúc bằng sự thua trận của phe Quốc
Gia và sự sụp đổ nền đệ nhị Cộng Hòa như sẽ được trình bày trong
đoạn kết tiếp.
Chú thích Chương III
(1) Nguyễn Văn Chức, “Việt Nam chính sử”, sđd, tr.539-543)
(2) Nguyễn Chí Thiệp, cựu phó tỉnh trưởng Quảng Nam, trong tập hồi ký "Trại
Kiên Giam", California, nxb Song Thu, 1992, tr.177 cũng có kể lại vụ này.
(3) Nguyễn Văn Chức, "Việt Nam Chính Sử", sđd, tr. 525-528
(4) Lê Mậu Hãn, Trần Bá Đệ, Nguyễn Văn Thư, "Đại Cương Lịch Sử VN", tập
III, sđd, tr. 209
(5) Hồ Sĩ Khoách, Hà Minh Hồng, Võ Văn Sen, "Lịch Sử VN 1945-1975",, sđd,
tr. 240
(6) Lê Mậu Hãn..., sđd, tr 209-210
(7) Neil Sheehan, "A Bright Shining Lie" (bản dịch tiếng Pháp L'Innocence
319