Page 159 - RAQAMLI TRANSFORMATSIYA DAVRIDA PEDAGOGIK TA’LIMNI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI
P. 159
ta’lim – bolalarning shaxsiyati shakllanadigan, ularning ijtimoiy, emotsional,
intellektual va ijodiy ko‘nikmalarini rivojlantirishga asos bo‘ladigan muhim ta’lim
bosqichidir. Shu bosqichdagi tarbiya jarayonining sifatli tashkil etilishi, bolalarning
keyingi ta’lim bosqichlaridagi muvaffaqiyati va hayotga moslashish darajasiga
bevosita ta’sir ko‘rsatadi. Shu bois, maktabgacha ta’lim sifatini oshirish, tarbiyaviy
jarayonlarni samarali va tizimli tashkil etish, pedagogik innovatsiyalarni joriy etish
masalalari dolzarb ilmiy va amaliy ahamiyatga ega. Zamonaviy pedagogika tajribalari
shuni ko‘rsatadiki, o‘yinga asoslangan ta’lim bolalarning rivojlanishida eng samarali
vositalardan biridir. O‘yin faqat ko‘ngilochar faoliyat emas, balki tarbiya va ta’limning
integratsiyalashgan shakli sifatida qaraladi. U bolalarda tafakkur, muammolarni hal
qilish qobiliyati, ijtimoiy muloqot va jamoaviy ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga
xizmat qiladi. Shu bilan birga, o‘yinga asoslangan metodikalar bolalarning
motivatsiyasini oshiradi, diqqatini jamlash va mustaqil fikrlash qobiliyatini
shakllantiradi.
So‘nggi yillarda pedagogik tadqiqotlar, jumladan xalqaro tajribalar shuni
ko‘rsatadiki, o‘yinga asoslangan ta’limning innovatsion shakllari – interaktiv
pedagogik texnologiyalar, raqamli o‘yinlar, virtual va multimediya vositalari –
bolalarning ijodiy va intellektual kompetensiyalarini rivojlantirishda samarali natija
beradi. Shu sababli, maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o‘yinga asoslangan
innovatsion yondashuvlarni tizimli joriy etish, ularni baholash va samaradorligini
oshirish muhim vazifa hisoblanadi. Maqolaning asosiy maqsadi – tarbiya jarayonida
o‘yinga asoslangan ta’lim sifatini oshirishning innovatsion yondashuvlarini aniqlash,
ularning pedagogik samaradorligini tahlil qilish va amaliy tavsiyalar ishlab chiqishdir.
Tadqiqot doirasida pedagogik o‘yinlar, interaktiv metodikalar, raqamli texnologiyalar
va zamonaviy pedagogik texnologiyalarni qo‘llashning tarbiyalanuvchilar
kompetensiyalarini rivojlantirishdagi roli o‘rganiladi. Shuningdek, o‘yinga asoslangan
ta’limning samaradorligini baholash mezonlari va indikatorlari ham tadqiqot obyekti
sifatida ko‘rib chiqiladi. Kirish qismida keltirilgan ma’lumotlar o‘yin orqali ta’lim
jarayonini yanada samarali qilish, pedagogik innovatsiyalarni tatbiq etish va
maktabgacha ta’lim sifatini oshirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqish uchun
nazariy asos bo‘lib xizmat qiladi. Bu esa, o‘z navbatida, tarbiyalanuvchilarning
umumiy rivojlanishi va kelajakdagi ta’lim jarayonlarida muvaffaqiyatli bo‘lishiga
zamin yaratadi.
METODOLOGIYA
Ushbu tadqiqot metodologiyasi maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o‘yinga
asoslangan ta’limning sifatini oshirish va innovatsion yondashuvlarni aniqlashga
qaratilgan. Tadqiqot asosan sifat va miqdoriy usullarni uyg‘unlashtirish orqali olib
borildi. Sifatli tadqiqotlar doirasida pedagoglar va tarbiyalanuvchilar bilan kuzatuvlar,
intervyu va fokus-guruhlar o‘tkazildi, bu orqali o‘yinga asoslangan ta’lim jarayonida
pedagoglarning yondashuvlari, usullari va samaradorligi aniqlanadi. Shu bilan birga,
tarbiyalanuvchilarning ijodiy va intellektual ko‘nikmalarini baholash uchun
diagnostik vositalar va baholash me’zonlari ishlab chiqildi. Miqqatli tadqiqotlarda esa
tarbiyalanuvchilar faoliyati va o‘yin jarayonining natijalari statistik usullar orqali tahlil
qilindi. Masalan, o‘yinga asoslangan interaktiv metodikalar qo‘llanilgan guruh va
an’anaviy metodika asosida ishlovchi guruhlar solishtirildi. Natijalar bolalarning ijodiy
fikrlash, muammolarni hal qilish qobiliyati va ijtimoiy ko‘nikmalari orqali baholandi. 157
Shu bilan birga, innovatsion texnologiyalarning samaradorligi va pedagoglarning
I SHO‘BA:
Sifatli ta’lim – barqaror taraqqiyot kafolati: xorijiy tajriba va mahalliy amaliyot
https://www.asr-conference.com/

