Page 495 - RAQAMLI TRANSFORMATSIYA DAVRIDA PEDAGOGIK TA’LIMNI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI
P. 495

boʻlib, uning rivojlanish jarayoni bosqichma-bosqich amalga oshib kelmoqda. Ingliz
            tili  oʻqitishining  hozirgi  metodik  asoslari  va  tizimiy  yondashuvlari,  avvalo,
            mustaqillikdan keyingi taʼlim siyosatida xorijiy tillarga, ayniqsa ingliz tiliga berilgan
            eʼtibor bilan chambarchas bogʻliqdir.

                   ASOSIY QISM
                   Mustaqillik  yillaridan  soʻng  Oʻzbekistonda  xorijiy  tillarni,  xususan  ingliz  tilini
            oʻqitish davlat siyosatining ustuvor yoʻnalishiga aylandi. Ayniqsa 2012-yil 10- dekabrda
            qabul  qilingan  Oʻzbekiston  Respublikasi  Prezidentining  “Chet  tillarini  oʻrganish
            tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ–1875- sonli Qarori
            ushbu jarayonda tub burilish yasadi. Qarorga koʻra, ingliz tilini oʻqitish maktabgacha
            taʼlimdan boshlanishi belgilandi, boshlangʻich sinflardan boshlab majburiy oʻqitish
            joriy  qilindi,  yangi  darsliklar,  oʻquv  qoʻllanmalar  ishlab  chiqildi  va  malaka  oshirish
            tizimi  yoʻlga  qoʻyildi.  2017-yilda  qabul  qilingan  “2017–2021-yillarda  Oʻzbekiston
            Respublikasini  rivojlantirishning  beshta  ustuvor  yoʻnalishi  boʻyicha  Harakatlar
            strategiyasi” va 2022-yil 28-yanvardagi PF–60-sonli Farmon bilan tasdiqlangan “Yangi
            Oʻzbekiston  taraqqiyot  strategiyasi  (2022–2026)”  hujjatlarida  chet  tillarini
            oʻrganishning  samaradorligini  oshirish,  raqamli  texnologiyalarni  joriy  etish  va
            malakali  kadrlar  tayyorlash  boʻyicha  aniq  vazifalar  belgilanadi.  Bu  esa  ingliz  tilini
            oʻqitish tizimini yangi bosqichga olib chiqdi. 2021-yilda qabul qilingan PQ–5050-sonli
            Prezident  qaroriga  binoan,  chet  tillarini,  ayniqsa  ingliz  tilini  zamonaviy  pedagogik
            texnologiyalar asosida oʻqitish, moslashuvchan metodikalar ishlab chiqish, interaktiv
            platformalardan  foydalanish,  hamda  baholashni  avtomatlashtirish  mexanizmlarini
            tatbiq etish ustuvor vazifa sifatida koʻrsatildi.
                   Rasmiy  statistik  maʼlumotlarga  murojaat  qiladigan  boʻlsak,  Oʻzbekiston
            Respublikasi Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligi (2023) bergan maʼlumotlarga
            koʻra, mamlakatda jami 10 300 dan ortiq umumtaʼlim maktablari faoliyat yuritmoqda.
                   Shulardan:
                   ⎯ 700 dan ortiq maktabda ingliz tili chuqurlashtirib oʻqitiladi;
                   ⎯ 220 dan ortiq ixtisoslashtirilgan chet tillar maktablari tashkil etilgan;
                   ⎯  Prezident  maktablari,  ijod  maktablari,  temurbeklar  maktablari  va  AKTga
            ixtisoslashtirilgan  maktablarda  ingliz  tili  zamonaviy  texnologiyalar  asosida
            oʻqitilmoqda;
                   ⎯  2024-yil  holatiga  koʻra,  umumtaʼlim  maktablarida  ishlayotgan  ingliz  tili
            oʻqituvchilari soni 65 mingdan ortiq boʻlib, ularning atigi 18% i CEFR tizimi boʻyicha
            B2  yoki  undan  yuqori  darajadagi  sertifikatga  ega.  Hozirgi  paytda  umumtaʼlim
            maktablarining  koʻpchiligida  ingliz  tili  haftasiga  2–3  soat  oʻqitiladi.  Ayrim
            ixtisoslashgan maktablarda bu 5–6 soatgacha yetadi. Taʼlim 1-sinfdan boshlanib, 11-
            sinfgacha davom ettiriladi. 5–11-sinflar uchun ishlab chiqilgan oʻquv dasturlari davlat
            standartlari  asosida  yangilangan  boʻlsa-da,  ularning  sunʼiy  intellekt  texnologiyalari
            bilan integratsiyalashgan variantlari hali toʻliq ishlab chiqilmagan.
                   Metodik taʼminotga kelsak, “Fly High”, “Teens English”, “Prepare” kabi darsliklar
            asosiy  manba  boʻlib  qolmoqda.  Ayrim  maktablarda  “Oxford”,  “Cambridge”,
            “Macmillan” nashriyotlarining resurslaridan foydalanish amaliyoti mavjud. Biroq, AI
            vositalariga  moslashtirilgan,  sunʼiy  intellekt  bilan  bogʻliq  mashgʻulotlar  yoki
            diagnostik modellar hali keng joriy etilmagan.
                   Xulosa qilib aytganda, Oʻzbekistonda ingliz tilini oʻqitish tizimi tarixan muayyan           493
            bosqichlardan  oʻtgan  boʻlsa-da,  aynan  hozirgi  bosqichda  uning  rivojlanishi  davlat


                                                                                                           II SHO‘BA:

                                         Sun'iy intellekt va insoniy munosabatlar transformatsiyasi: shaxsdagi muvaffaqiyatlar va rivojlanish istiqbollari

                                                                                         https://www.asr-conference.com/
   490   491   492   493   494   495   496   497   498   499   500