Page 517 - RAQAMLI TRANSFORMATSIYA DAVRIDA PEDAGOGIK TA’LIMNI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI

pogʻonalarni shakllantirib, ularning iqtisodiy harakatchanligiga bevosita taʼsir
koʻrsatmoqda.
Tahlillar asosida aniqlanishicha, raqamli transformatsiya oʻz ichida ikki
tomonlama taʼsirni mujassam etadi: bir tomondan, u taʼlim, sogʻliqni saqlash va
bandlik sohalarida yangi imkoniyatlar yaratadi; boshqa tomondan esa, raqamli
resurslardan teng foydalanish imkoniyati boʻlmaganda, mavjud ijtimoiy tafovutlarni
chuqurlashtiradi. Shuning uchun ijtimoiy adolatni taʼminlash faqat iqtisodiy
mexanizmlar orqali emas, balki raqamli siyosat, ochiq maʼlumot tizimlari va ijtimoiy
innovatsiyalar yordamida amalga oshirilishi lozim.
Jini koeffitsiyenti va Lorenz egri tahlillari ijtimoiy tengsizlik darajasi soʻnggi
yillarda nisbatan pasayganini koʻrsatadi. Biroq bu oʻzgarish sifat jihatidan barqaror
boʻlishi uchun raqamli kirish imkoniyatlarining hududlar, jinslar va yosh guruhlari
boʻyicha teng taqsimlanishi muhimdir. DAD dasturi, median indekslar va fazoviy
monitoring natijalari asosida shunday xulosa chiqarish mumkin: ijtimoiy
barqarorlikni taʼminlashda raqamli infratuzilma, maʼlumotlar siyosati va inson kapitali
oʻrtasidagi muvozanat hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Tadqiqotdan olingan natijalar asosida quyidagi asosiy tavsiyalar ishlab chiqildi:
1. Ijtimoiy tengsizlikni oʻlchash tizimini takomillashtirish. Mavjud monitoring
tizimlariga raqamli tengsizlik, sogʻliq va taʼlimdagi kirish imkoniyatlari boʻyicha
yangi indikatorlar qoʻshilishi zarur. Bu indikatorlar DAD dasturi, Lorenz egri va
median indeks asosida kompleks tahlilni taʼminlaydi.
2. Raqamli infratuzilmani hududiy teng rivojlantirish. Shahar va qishloq hududlari
oʻrtasidagi texnologik tafovutni kamaytirish, internet tarmogʻiga keng kirish
imkoniyatini yaratish ijtimoiy adolatni taʼminlashning muhim sharti
hisoblanadi.
3. Raqamli savodxonlikni oshirish. Taʼlim tizimida raqamli koʻnikmalarni
rivojlantirish, ayniqsa ayollar, yoshlar va past daromadli qatlamlar uchun
raqamli malaka dasturlarini kengaytirish lozim. Bu nafaqat texnologik
imkoniyatlardan foydalanishni oshiradi, balki iqtisodiy harakatchanlikni ham
kuchaytiradi.
4. Ochiq maʼlumot siyosatini rivojlantirish. Maʼlumotlar oqimi ustidan faqat
markazlashgan nazoratni emas, balki fuqarolik ishtirokini taʼminlovchi ochiq
tizimlarni yaratish ijtimoiy ishonchni mustahkamlaydi. Ochiq maʼlumot siyosati
shaffoflikni oshiradi va ijtimoiy innovatsiyalarni qoʻllab-quvvatlaydi.
5. Ijtimoiy innovatsiyalarni boshqaruv tizimlariga integratsiya qilish. PROPER
dasturi yoki Oʻrta yer dengizi modeli kabi tajribalardan foydalanib, ijtimoiy
siyosatni baholashda innovatsion monitoring yondashuvlarini qoʻllash tavsiya
etiladi. Bu ijtimoiy masʼuliyat, barqarorlik va fuqarolik ishtirokini kuchaytiradi.
6. Gender va yosh boʻyicha teng imkoniyat siyosatini mustahkamlash. Texnologik
sohalarda ayollar va yoshlarning faol ishtirokini ragʻbatlantirish, ularni raqamli
iqtisodiyotning toʻlaqonli subyektlariga aylantirish ijtimoiy tizimdagi
muvozanatni taʼminlaydi.
7. Monitoring tizimlarini raqamli modellashtirish. Maʼlumotlarni tahlil qilish,
vizualizatsiya va bashoratlash imkoniyatlariga ega yagona raqamli platforma
ishlab chiqish orqali ijtimoiy tafovutlarni doimiy kuzatish va oldindan baholash
mumkin boʻladi.
Umuman olganda, raqamli transformatsiya sharoitida ijtimoiy tenglikni 515
taʼminlash nafaqat iqtisodiy oʻsish, balki barqaror ijtimoiy rivojlanishning asosiy

II SHO‘BA:

Sun'iy intellekt va insoniy munosabatlar transformatsiyasi: shaxsdagi muvaffaqiyatlar va rivojlanish istiqbollari

https://www.asr-conference.com/