Page 259 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 259
B2-205
19th HA National Forum
โดยใช้ Beers criteria 2015 (อเมริกา) และ STOPP version 2 criteria (ยุโรป) ช่วยลดการใช้ยาที่อาจไม่เหมาะสมอันเนื่องมาจากการ เปลี่ยนแปลง PK/PD รวมถึงอาจไม่เหมาะสมกับปัญหาสุขภาพบางอย่างได้ นอกจากนี้ยังทาให้เกิดความระมัดระวังในการใช้ยาและประกันคุณภาพ การทางานได้ ควรประเมินความร่วมมือในการใช้ยา (adherence) ทุกครั้งโดยไม่ต่อว่า การซักประวัติและจดบันทึกเพื่อส่ือสารในทีมเป็นขั้นตอน ที่สาคัญ เน่ืองจากผู้สูงอายุแต่ละรายมีความเฉพาะตัว เช่น ใครเป็นผู้จัดยา ถ้าภรรยาจัดต้องคุยกับภรรยาด้วย ผู้ป่วยที่หูไม่ได้ยิน ต้องหาวิธีสื่อสาร เฉพาะ ผู้ป่วยกินยาเม็ดใหญ่ไม่ได้จะได้เลือกยาที่เม็ดไม่ใหญ่มาก นอกจากนี้ควรคานึงถึงประสบการณ์ด้านยา (medication experiences) เช่น ผปู้ ว่ ยไมช่ อบกนิ ยาเพราะเชอ่ื วา่ ยาจะทา ใหต้ บั ไตพงั และคา นงึ ถงึ ประวตั กิ ารใชย้ าในอดตี เชน่ เคยกนิ ยานแี้ ลว้ ไมช่ อบ รสู้ กึ วา่ ไมห่ ายเพอ่ื เลอื กยาตวั อนื่ แทน ป้องกันการสั่งยาเดิมซ้าแล้วไม่กิน โดยเม่ือประเมินการใช้ยาเรียบร้อย จะสรุปข้อมูลลงแบบบันทึก medication reconciliations และ drug therapy problems ให้สหวิชาชีพ พบว่าแพทย์ให้ความเชื่อถือตามข้อเสนอแนะของเภสัชกรถึง 92% (ตัวอย่าง คนไข้กินยา lercanidipine อยู่แล้ว แต่มีปัญหาความดันสูงมากเข้า ER ได้รับ amlodipine กลับไป เมื่อมาคลินิกเภสัชกรประเมินการใช้ยาและแจ้งแพทย์ว่าผู้ป่วยได้รับยากลุ่มเดียวกัน และเคยมี pitting edema จาก amlodipine ความดันอยู่ในเกณฑ์แล้วจึงเสนอให้หยุด amlodipine แพทย์เห็นด้วยตามข้อเสนอแนะของเภสัชกร)
ความตอ่ เนอื่ งทางยา เดมิ ทา สมดุ บนั ทกึ ยาใหผ้ ปู้ ว่ ยพกตดิ ตวั พบวา่ ผปู้ ว่ ยชายไมช่ อบพกสมดุ จงึ ไดพ้ ฒั นาเปน็ บตั รยาขนาดเทา่ บตั รประชาชน พับหลายตอน บันทึกได้ 25 รายการ เพื่อเป็นทางเลือกให้ผู้ป่วย และสอนให้ผู้ป่วยเขียนหากไปรักษาท่ีอื่นจะได้บันทึกข้อมูลได้ ถ้าเขียนเองไม่ได้จึงจะ เขียนให้ รณรงค์ให้พกบัตรติดตัวและแสดงให้แพทย์ เภสัชกรทราบ ต้ังเป้าหมาย
ร่วมกันบันทึกไว้หลังบัตร เม่ือมา Follow Up จะทบทวนปัญหาทางยาเพื่อติดตามและประเมินผล (ตัวอย่าง ผู้ป่วยคุมระดับไขมันไม่ได้ ด้วยการปรับพฤติกรรมอย่างเดียว แพทย์และเภสัชกรลงความเห็นให้เริ่มยาลดไขมัน หลังจากแนะนาว่าจะควบคุมอย่างไร จึงต้ังเป้าหมายร่วมกัน ว่าต้องลดได้เท่าไหร่ในแต่ละ visit ถ้าติดตามพบว่าไขมันได้ตามเกณฑ์ ไม่มีอาการข้างเคียงจากยา จะสรุปว่า improvement โดยในช่วง 3 เดือน พบปัญหาทางยาท่ี improved 21%)
ก า ร ใ ห ค้ ว า ม ร แ้ ู ก ผ่ ป้ ู ว่ ย เ ป น็ อ กี ห น งึ ่ ว ธิ สี ง่ เ ส ร มิ ค ว า ม ป ล อ ด ภ ยั โ ด ย ต อ้ ง ใ ห ค้ ว า ม ร แ้ ู ก ผ่ ด้ ู แู ล ด ว้ ย ท งั ้ ใ ห ค้ ว า ม ร เ้ ู ป น็ ร า ย บ คุ ค ล แ ล ะ ร า ย ก ล ม่ ุ ม หี ล า ย รปู แบบไดแ้ ก่ จดั อบรมสมั มนา หรอื จดั ทา สอื่ การสอนเชน่ คลปิ วดิ โี อ โปสเตอร์ แผน่ พบั สง่ เสรมิ ใหผ้ ปู้ ว่ ยเรยี นรดู้ ว้ ยตนเองระหวา่ งรอรบั บรกิ ารในคลนิ กิ ในสว่ นของกจิ กรรมกลมุ่ จดั ทกุ 1 เดอื น มเี มนกู จิ กรรมใหผ้ ปู้ ว่ ยลงชอื่ ลว่ งหนา้ ตลอดปเี ลอื กอบรมตามความสนใจ แมผ้ สู้ งู อายทุ ไี่ มม่ ี HN กล็ งชอื่ เขา้ รว่ ม กจิ กรรมไดฟ้ รี สรา้ งความประทบั ใจใหเ้ ปน็ อยา่ งมาก นอกจากไดร้ บั ความรแู้ ลว้ ยงั จดั ใหเ้ ลน่ เกมและประเมนิ pre-post test รวมทงั้ ตวั สหวชิ าชพี กจ็ ะ ตอ้ งมคี วามรเู้ พราะผปู้ ว่ ยแตล่ ะคนมหี ลายโรคและอาจไมเ่ หมอื นกนั การจดั อบรมรว่ มกนั ในทกุ สหวชิ าชพี เชน่ โรคความดนั โลหติ สงู วคั ซนี ในผสู้ งู อายุ สร้างความเข้าใจระหว่างสหวิชาชีพ พัฒนา protocol การดูแลใน 3 โรคได้แก่ โรคไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ซ่ึงเป็นโรคที่พบบ่อย ในคลนิ กิ ใหผ้ สู้ งู อายทุ มี่ ารกั ษามน่ั ใจไดว้ า่ มคี วามปลอดภยั พฒั นาตา ราทางการแพทยเ์ กยี่ วกบั ผสู้ งู วยั ใหเ้ ปน็ ตา ราอา้ งองิ ของประเทศไทย รว่ มรายงาน เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้ผลิตภัณฑ์สุขภาพ (pharmacovigilance programs) ส่งเสริมการรายงาน อย. เพื่อให้มีข้อมูลระดับประเทศมากขึ้น เภสัชกรเองได้เรียนรู้จากผู้ป่วยและทีมสหสาขาวิชาชีพของศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์โรคพาร์กินสันและการเคลื่อนไหวผิดปกติ โดยทาบัตร ยาท่ีควรหลีกเล่ียงให้ผู้ป่วยพกติดตัวแสดงให้แพทย์ ร้านยา หรือสหวิชาชีพในสถานพยาบาลอื่น ป้องกันการใช้ยาที่อาจทาให้อาการพาร์กินสันแย่ลง ทาสื่อการสอนโดยใช้รูปเม็ดยาเสมือนจริง ทาใบคาแนะนาการใช้ยาให้ผู้ป่วยเข้าใจสรรพคุณยา ผลข้างเคียงท่ีสาคัญ รวมถึงวิธีใช้ยาอย่างถูกต้อง เช่น แผ่นแปะ rotigotine ใช้รักษาโรคพาร์กินสัน ต้องหมุนเวียนตาแหน่งที่แปะไม่ให้ซ้ากันใน 14 วันเพื่อป้องกันการระคายเคืองผิวหนัง โดยทาแผนภาพ ตาแหน่งท่ีแปะได้ซึ่งบริษัททามาขนาดเล็ก ได้จัดทาลงกระดาษ A4 เพ่ิมช่องจานวน 14 ช่องซึ่งชี้บริเวณที่แปะ ให้เขียนเลข 1-14 ลงช่องได้ตามความ สะดวกของผู้ป่วยสาหรับแปะเรียงตามลาดับเลข ผู้ป่วยเสนอขออีกแผ่นเพ่ือจะเขียนวันที่ตามปฏิทินได้ครบ 30 วัน เป็นการเรียนรู้จากความต้องการ ของผู้ใช้ ซึ่งบริษัทจะนาข้อมูลน้ีไปจัดทาให้สวยงามเกิดประโยชน์ต่อผู้ป่วยจริงๆ
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) 259
