Page 471 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 471
B1-107
19th HA National Forum
จุดกาเนิดของเกม
เกม เป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นวิถีชีวิต ความเชื่อ วัฒนธรรม ภาษา เรื่องราวต่างๆ ของสังคม ที่เกิดขึ้นในช่วงระยะเวลาหน่ึง ต้ังแต่อดีตจนถึง ปัจจุบัน มีเกมเกิดข้ึนมากมาย ตัวอย่างของเกมท่ีเกิดขึ้น เช่น
“โกะ” เกดิ ขนึ้ เมอื่ หลายพนั ปกี อ่ นในประเทศจนี เปน็ เกมทถี่ กู ออกแบบเพอื่ นา มาใชฝ้ กึ การวางยทุ ธวธิ ี ครอบครองพน้ื ที่ เปน็ เกมของชนชนั้ สูงในการฝึกฝนการวางยุทธศาสตร์
“งูตกบันได” สร้างขึ้นในประเทศอินเดีย ถูกออกแบบเพื่อใช้ในการถ่ายทอดความเชื่อเรื่องทางศาสนา เก่ียวกับ บาป บุญ คุณ โทษ บันได เป็นส่ือตัวแทนของการขึ้นสวรรค์ งูเป็นเป็นส่ือตัวแทนของการลงนรก
“เกมเศรษฐี” เกิดขึ้นในยุคที่เกิดวิกฤติทางเศรษฐกิจของประเทศสหรัฐอเมริกา
ทาไมถึงนาเอาเกมมาใช้?
โลกในยุคปัจุบัน เป็นยุคแห่งการบริโภคนิยมหรือวัตถุนิยม ก่อให้เกิดผลกระทบต่อส่ิงแวดล้อมมากมาย เช่น ปัญหาขยะ โลกร้อน ความ เหลื่อมล้าในสังคม ผู้คนมากมายพยายามที่จะแก้ปัญหาเหล่านี้ จากการศึกษาต้นเหตุของปัญหาต่างๆ พบว่า การแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืนเร่ิมต้นได้ท่ี “เด็ก” ในฐานะท่ีเป็นส่วนหน่ึงของสังคม และเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ในอนาคต การทาให้เด็กสามารถรับรู้ถึงปัญหาที่กาลังเกิดขึ้น จะทาให้เด็กเป็นส่วน หน่ึงของการแก้ปัญหาที่สาคัญของสังคมในอนาคตได้
จากความเชื่อดังกล่าว จึงเป็นที่มาของความพยายามแก้ไขปัญหาต่างๆ โดยใช้ “เกมเพื่อสังคม (Social Game)” ประเทศไทยเป็นได้ชื่อ ว่า เป็นผู้บุกเบิกเกมเพื่อสังคม มีเกมในลักษณะน้ีเกิดขึ้นเป็นจานวนมาก เช่น เกมเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง หนี้นอกระบบ การรู้เท่าทันสื่อ เป็นต้น โดยมี “Play Activist” ซ่ึงเป็นผู้ที่พยายามขับเคล่ือนสังคมผ่านกิจกรรมการเล่น โดยการแปลงสารในเร่ืองต่างๆ นาสารเหล่าน้ันมาย่อยรายละเอียด ออกแบบเกมเหล่านั้นให้เกิดความสนุกสนาน
จะใช้เกมในการแก้ปัญหาอย่างไร?
ตัวอย่างเกมท่ีถูกออกแบบเพื่อใช้ในการเรียนรู้ปัญหา และนาไปสู่การแก้ปัญหาสังคม เช่น
เกมจําาลองเมืองประชาธิปไตย (Sim Democracy : Simulating Democracy) ผู้ออกแบบได้แรงบันดาลใจจากสถานการณ์ ทางการเมืองที่มีการแบ่งแยกฝ่าย มีการเปล่ียนผู้นาอยู่บ่อยครั้ง หรือในสังคมที่ขนาดเล็กลงมา ก็มีการแบ่งลาดับชั้นค่อนข้างมาก เช่น พ่อแม่ เป็นใหญ่ในบ้าน มีระบบเจ้านายลูกน้องในที่ทางาน ซ่ึงเป็นส่ิงท่ีบ่งบอกว่า เรานั้นไม่ได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เป็นประชาธิปไตยอย่างสมบูรณ์ ในอดีต ทผี่ า่ นมา เราอาศยั การเรยี นรปู้ ระชาธปิ ไตยผา่ นตวั หนงั สอื ในหอ้ งเรยี น แตใ่ นอกี ดา้ นหนงึ่ ประชาธปิ ไตยเปน็ วถิ ชี วี ติ ทเี่ ราตอ้ งเรยี นรเู้ พอื่ เขา้ ใจ หลกั การ ของเกมนี้ คือ การสร้างประสบการณ์เสมือนว่า ผู้เล่นอยู่ในประเทศที่มีสิทธิ มีเสียง สามารถแสดงความเห็นหรือมีการเลือกต้ังได้ เมื่อผู้เล่นได้เล่นแล้ว จะทา ใหเ้ ขา้ ใจวา่ ประชาธปิ ไตยทแี่ ทจ้ รงิ นนั้ เปน็ อยา่ งไร ในฐานะของคนในประเทศตอ้ งการสงิ่ ใดจากการปกครองในระบอบประชาธปิ ไตยนี้ นอกจาก ประเทศไทยแล้ว ยังมีอีกหลายประเทศที่ประสบปัญหาเช่นเดียวกัน ทาให้เกม Sim Democracy ถูกแปลออกไปในหลายภาษา และได้รับรางวัล 1 ใน 20 Best Practice จากงาน World Forum for Democracy
ECO GO GAME เป็นเกมที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างความตระหนักในการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ช่วยลดปัญหา สถานการณ์โลกร้อนในปัจจุบัน มีการจาลองสถานการณ์ของโลกว่ากาลังเกิดภาวะโลกร้อน ส่งผลให้น้ากาลังจะท่วมโลก ผู้เล่นจะต้องเล่นและเลือก บริโภคสินค้าที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อลดระดับน้าให้ต่าลง ถืิอเป็นการปลูกฝังให้ผู้เล่นมีความตระหนักในเร่ืองของการรักษาสิ่งแวดล้อม
เกมทางเลือก - ทางรอด (The Choice) เป็นเกมท่ีมีเน้ือหาเกี่ยวกับหนี้นอกระบบ จากการไปศึกษาวิจัยเป็นเวลา 1 ปีพบว่า คนที่มี หน้ีนอกระบบส่วนใหญ่ ไม่มีการจัดการทางการเงินที่ดี ไม่มีความรู้ทางกฎหมาย ทาให้ถูกเอาเปรียบจากคนที่มีความรู้มากกว่า ผู้ออกแบบจึงใช้เกม เป็นเครื่องมือในการสร้างประสบการณ์และถ่ายทอดองค์ความรู้ให้ผู้เล่น ผ่านการตอบคาถามเพ่ือเก็บคะแนน หลังจากการเล่นเกม จะมีการเชิญนัก กฎหมาย และผู้เชี่ยวชาญทางด้านการเงินจากธนาคาร นักวางแผนการเงินที่เป็นอาสาสมัคร มาให้คาปรึกษาและช่วยวางแผนทางด้านการเงิน ให้กับ ผู้ที่เล่นเกมส์ซึ่งเป็นผู้ท่ีประสบปัญหาทางการเงิน เพื่อให้สามารถปลดหน้ีได้จริง
471 สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน)