Page 73 - Bursa
P. 73
Bursa Yanmaktan Nasıl Kurtuldu? dağdan inen süvari ve milli kuvvetler,
Yukarıda incelendiği üzere iç ve dış Maksem Mahallesi’nden Hisar, Ulu Cami’ye
tepkilere rağmen Yunan kuvvetleri şehri akın ediyorlar... Ulu Cami önünde,
yakmaya kararlıydı. Nitekim 10 Eylül günü Balıkpazarı ve Altıparmak taraflarında tek
saat 18.30’da Yunanlılar Fransız tük perakende düşman neferleri de Setbaşı
Konsolosluğu’nun yanındaki binayı ve Rum Köprüsünü bomba ile atmaya teşebbüs
Kilisesi’ni ateşe verdiler. Bu kilise ile birlikte eden askerata rast geliniyordu. Sokak
civardaki 40 kadar ev yandı. muharebeleri yarım saat kadar sürdü...
Düşman orduları kaçarken... Bursa
Diğer taraftan Şükrü Naili Paşa 9/10 Eylül hapishanesinde bulunan yüzlerce zavallıyı
1922’de ileri yürüyüş emrini verdi. Bunun diri diri yakmışlar, mimari bir kıymeti olan
üzerine Süvari Tümeni, 10 Eylül sabahı meşhur Irgandı Köprüsünü bombalayarak
hareket etti. Hacı İvaz Köprüsü mevkiinde atmışlardı.” şeklinde kurtuluş gününde
Yunan kuvvetlerinin yoğun ateşiyle yaşananlardan bazı kesitler sunmaktadır.
karşılaşan tümen, burada öncü alayı 10 Eylül öğleden sonra Ziraat Okulu’nu
bırakarak Bursa’yı kuzeyden kuşatmaya bombayla havaya uçurdular. Burada
karar verdi. Bursa-Gemlik, Bursa-Mudanya bulunan ürünler ve canlı hayvanlar da okulla
yollarını kesmek için tümen, Samanlı Ömer birlikte yandı.
Bey çiftlikleri Hamitler yönünde hareket etti
ve Bursa Türk kuvvetleri tarafından Bu sırada Türk ordusu şehri tahrip etmemek
kuşatıldı. Bunun üzerine Yunan kuvvetleri, için top atışlarında bulunmuyordu.
imha edilecekleri korkusuyla bir an önce Yunanlıların top atışına piyade ateşiyle
Bursa’yı terk etmek için harekete geçtiler. karşılık veriyordu. Amaç, Bursa’yı mümkün
olan en az hasarla teslim almaktı. Şehir,
Tam bu sıralarda Püskülsüz İsmail, Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3ncü
maiyetindeki 150 kişi ile Uludağ’dan şehre Kolorduya mensup birlikler tarafından
indi. Gökdere yönünde ise Kabakçı Efe ve kuşatıldı. Böylece Yunan kuvvetleri iki ateş
arkadaşları şehre indiler. İşte bundan sonra arasında kaldı. Bu durumda bir an önce
milli kuvvetlerle Yunan kuvvetleri arasında şehri terk ederek canlarını kurtarma
şehir içinde çatışmalar başladı. Bu konuda telaşına düştüklerinden Bursa tümüyle
Mümtaz Şükrü Bey, “Maksem sırtlarından yanmaktan kurtuldu.
kente inen ve Jandarma Komutanı Hasan
Bey ile sürekli olarak ilişkisini kesmeyen
Püskülsüz İsmail Çetesi ve bunlara katılan
halk kentteki Yunanlıların üzerine
atılmışlardı... Pirinçhanı ve Balık pazarı
civarından kaçan Yunanlıları, bu çete ve
toplum kovalamaktaydı... O akşam
kuvvetlerimizden bir grup kente girdi. Bursa
anlatılması güç bir heyecan ve sevinç
coşkunluğu içinde sabahlara kadar
kurtuluşu kutladı.” demektedir.
Sedat Ataman ise, “Bu eski ve tarihi Türk
şehrinin yanıp kül olması düşünceleri
başladı. Kurtuluş gününün gecesi bu endişe
ile geçti... Tepecik, Köprübaşı, Hasanköy,
Samanlı köyleri kızıl alevler içinde
yanıyorlardı. Saat dört buçuk beş aralarında
istasyondaki baruthane patladı... Bu arada