Page 10 - فارسی و نگارش 1
P. 10
ملاحظه كرديد كه براي پرورش موضوع ،سه شگرد مطرح شد كه به كمك آنها توانستيم
انديش همان را وسعت دهيم .تو ّجه داشته باشيد كه نويسنده متناسب با موضوع ،روش را
انتخاب مي‌كند و م يتواند از همۀ شگردها نيز بهره ببرد.
بعد از پرس شسازی ،نوبت پاسخ سازی است .مه مترین اصل در اين مرحله ،شاخ و برگ
دادن به پاس خها ،و پرهيز از پاس خهای بله يا خير یا جواب های کوتاه است .در اين مرحله ،تنها
پاس خهای تشريحي و توصيفي است كه در خلق نوشته به ما كمك مي‌كند ،مانند:
پرسش :آیا هر فاصله ای را م یتوان یک دیوار دانست؟
پاسخ :هر فاصله خودش يك ديوار است .ديوار ،بين دو چيز جدايي م یاندازد .فاصله هم بين
دو چيز يا چیزهایی جدايي م یاندازد .اگر بگوييم فاصله از ديوار بدتر است ،اغراق نكرد‌هايم.
شايد بشود از هر ديواري ،هر چند بلند ،بالا رفت و آن طرف ديوار را ديد؛ ا ّما گاهي فاصله را
نم یشود پُركرد .مثل ًا وقتي بين دو دوست فاصله م یافتد ،آيا م یتوان اين فاصله را پر كرد؟
تذ ّکر :در مرحلة ايجاد پرسش و پاسخ ،آنچه مهم است ،توانايي آفرينشگري و قدرت
پاس خسازي است .هدف اين درس ،تقويت مهارت نوشتن است نه فقط پاس خداد ِن
كوتاه و مستقيم به پرسش ،بلكه پرسش‌ها ايستگاهي براي انديشيدن و بهانه ای برای
نوشتن هستند .در حقيقت ،هنگام پاسخ به پرس شها ،بايد «پاسخ سازي» كنيم؛ يعني تنها به
جواب نينديشيم؛ به چگونه نوشتن جواب هم بينديشيم و به خودمان فرصت بدهيم تا پاسخ را
خوب بپروريم و با شاخ و برگ مناسب‌تر ،پاسخي نيكوتر بسازيم.
سخن ديگر اينكه در تنظيم نهايي نوشتة خودمان ،بايد به اصول بندنويسي و رعايت
انسجام متن هم تو ّجه كنيم؛ يعني نظم و سير محتوا و ارتباط ميان بخ شهاي نوشته را در
نظر داشته باشيم.
19
