Page 78 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022
P. 78
Resurslarni taqsimlanishi to‘g‘risida barcha ma’lumotlarga ega bo‘ladi va
hamma foydalanuvchilar tomonidan tarmoqdan to‘g‘ri foydalanishligini nazorat
qiladi. Agar tarmoq katta bo‘lsa, bunda bitta tarmoq administratori bilan endi
kifoyalanib bo‘lmaydi, katta guruh administratorlari kerak bo‘ladi, ularni tizimli
administrator boshqarishi kerak. Tarmoqni o‘rnatib, ishga tushgandan keyin bu
masalalarni еchishgа ancha kech bo‘ladi.
Faqat shulardan keyin, tanlangan dasturiy ta’minotni o‘rnatishga o‘tish
mumkin, albatta agar bunday o‘rnatish kerak bo‘lsa. Aytib o‘tish joizki, ko‘p
hollarda dasturiy vositalarni bevosita o‘rnatishni maxsuslashtirilgan kompyuter
firmalar ishchilari shug‘ullanishadi. Ammo muayan korxonaga nima kerakligi
to‘grisidagi qarorni qabul qilishni har holda bu tarmoq bilan keyinchalik kim
ishlaydiganlar hal qilishi kerak.
Tarmoqni o‘rnatgandan keyin uning konfiguratsiyasini (tashqi ko‘rinishini)
o‘tkazish kerak, ya’ni tarmoqning mantiqiy joylanishiga e’tiborni qaratish kerak,
uning muayyan sharoitda ishlashini sozlash kerak. Bu tarmoqning tizim
administratori burchlariga kiradi, keyinchalik u tarmoq ishlashini nazorat qiladi va
uni boshqaradi:
foydalanuvchilarni va har xil vazifali foydalanuvchilar guruhini tuzish;
foydalanuvchilarni kirish huquqlarini aniqlash;
yangi foydalanuvchilarni o‘qitish va foydalanuvchilarga kerak bo‘lganda
operativ yordam o‘rsatish;
77