Page 75 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022
P. 75
ko‘rilayotgan voqea uchun Erhernet tarmog‘ini qo‘llashini taxlil qilib ko‘rish
kerak, chunki bu tarmoq juda mashxur, qimmat emas va rivojlanishga yo‘l qo‘yadi
(Fast Erhernet Gigabit Erhernet).
Kabelni tanlashda, birinchi navbatda kerak bo‘lgan uzunligini hisobga olish
kerak, shuningdek tashqi halaqit qiluchilardan himoyalanganligini va o‘zi to‘lqin
chiqarish darajasini. Tarmoqning katta uzunligida va uzаtаdigаn ma’lumotlarni
maxfiyligini ta’minoti zarurligida yoki xonada halaqit qiluvchilar darajasi katta
bo‘lganida optotolali kabelni almashtirib bo‘lmaydi. Ta’kidlaylik qulay sharoitlar
bo‘lganda ham elektr kabellarni qo‘llashni o‘rniga optotolali kаbеllarni ishlatish
buzilgan axborotli paketlar qismini pasaytirish hisobiga tarmoqning unumdorligini
sezilarli ko‘tarishga imkon (10-50%) yaratadi.
Halaqit qluvchilarning katta darajasi korxona xonasida katta quvvatli elektr
jihozlarning borligidan kelib chiqadi (Masalan, metallga ishlov beradigan
dastgohlar, fizik qurilmalar). Shuningdek u yaqinida joylashgan (00-200 m. gacha).
Yuqori voltli elektr uzatish liniyalari va kuchli radiouzatuvchilar (radiostansiyalar,
uyali telefonlarning retranslyatsion antennalari). Ba’zan, hаlаqit qiluvchilarning
yuqori darajasi tarmoq kabelining noto‘g‘ri joylanishiga ham bog‘liq. Masalan,
220 voltli kuchli simlar uzunligida joylashtirish yoki shunga qaramasdan, ko‘p
tarmoqli Dasturiy vositalar bunga qarshi maxsus choralar ishlatishadi,
apparaturaning boshqa ishlamasliklarga ham (Masalan disklardan nusxa
ko‘chirish), Bu judda jiddiy muammo. Ba’zan tok manbaini o‘chib qolishi
tarmoqni to‘liq va uzoq vaqtga ishdan chiqarishi mumkin.
Ideal holatda tok manbaini o‘chib qolishidan tarmoqning hamma serverlari
himoyalangan bo‘lishi kerak (ishchi stansiyalar ham). Agar server tarmoqda bitta
bo‘lsa, bunga erishish juda oson. Uzluksiz tok manbai, tok berish manbai
buzilganda, akkumulyatordan ulangan kompyuterga tok berishga o‘tadi va
kompyuterga maxsus signal yubораdi, u esa qisqa vaqt ichida bajarayotgan
operatsiyalarni tamomlaydi va diskda ma’lumotlarni saqlaydi. Uzluksiz tok bilan
ta’minlaydigan manbani tanlaganda eng avval u ta’minlaydigan maksimal
quvvatiga e’tiborni qaratish kerak va kuchlanishi nominal darajasini u tomonidan
74