Page 71 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022

ta’sirlariga chidamli qobuqli kabellar yerak bo‘ladi. Bir birovidan uzoqroqda

joylashgan yuinolarning imkoni boricha birlashtirish uchun yer osti kollektorlari

ishlatilishi Kerak. Lekin bunda namlik ta’siridan kabellarni himoyalash choralari

ko‘rilishi kerak.

Kabellarni burilishi radiuslari juda kichik bo‘lmasligi kerak (aynan bu

koaksial va optotolali kabellar uchun muhim), chunki bu izolyatsiyani buzilishiga

va markaziy jilani uzilishiga olib keladi. Shu sababli mahkamlaydigan elementlar

kabelni qattiq qisib tashlamasligi kerak. Ma’lumki, yuqoridagi qoidalarni

buzushlar tarmoq ishga tushgandan keyin aloqani to‘liq tugallanishigi olib kelgan.

Barcha kabellar uchlarini birlashtirish uchun maxsus taqsimlovchi o‘tilar

(shkaflar) ko‘p ishlatiladi, ularga kirish cheklangan bo‘lishi kerak. Albatta,

ularning qo‘llanilishi o‘zini oqlash mumkin shundaki, agar kabellar juda ko‘p (bir

necha o‘nlar) bo‘lsa, taqsimlovchi qutilarni konsentratorlar, kommutatorlar yoki

marshurutizatorlar yonida yonida joylashtirish maqsadga muvofiqdir.

Agar ishchi stansiyalarga kompyuterlarni tanlash imkoniyati bo‘lsa, Bunda

disksiz ishchi stansiyalarni qo‘llashni maqsadga muvofiqligini taxlil qilishga

arziydi (tarmoq orqali operatsion tizimni yuklash bilan). Bu tezda butun tarmoq

narxini pasaytiradi yoki o‘sha xarajatlarga ancha sifatli kompyuterlarni sotib

olishga imkon yaratadi: tez protsessorlilarni, yaxshi monitorlilarni va katta operativ

xotiralilarni. To‘g‘ri, bugungi kunda disksiz kompyuterlarga orqa qimlish masalani

eng yaxshi hal etish hisoblanmaydi. Axir bu holatda, barchi axborotni kompyuter

tarmoq orqali oladi va tarmoqga uzatadi bu esa tarmoqni xaddan tashqari

yuklanishiga olib keladi.

Disksiz ishchi stansiyalarga yo‘l qo‘yilishi mumkin faqat juda kichik

tarmoqlarda (10-20 kompyuterlardan oshmaganda). Ideal holatda barcha axboraviy

oqimlarning (80% kam bo‘lmagan) ko‘p qismi kompyuter ichida qolishi kerak,

tarmoq resurslarga esa haqiqatdan ham faqat zaruriyat tug‘ilganda murojat qilish

kerak bo‘ladi, ya’ni yuqorida eslatilgan “qoida 80/20” bu holatda ham ishlaydi.

Yumshoq disklarni ishlatishdan voz kechganda tarmoqning har bir

kompyuterida viruslarga ham va ma’lumotlarga kirishni ruxsat etilmaganligiga

70