Page 12 - Τεύχος

της κοινωνίας ως αλληλεπιδράσεις μεταξύ ξένων. Η κοινωνία της τότε που δεν είναι άλλη από την αποξένωση του ατόμου και την αναμφίβολη πτώση
εποχής διακρίνεται από κάθε προκάτοχό της, όπου ενώ έως τότε οι πολίτες της δημόσιας ζωής (Madanipour, 2003, 114).
συνδέονταν μεταξύ τους μέσω ακούσιων δεσμών συγγένειας και φυλής, έπειτα
πραγματοποιήθηκε μια μετάβαση στην ελευθερία. Η κοινωνική αλληλεπίδραση Έπειτα, τον 20ο αι. ο πλάνης σύμφωνα με τον Debord (1960) περιπλανιέται
λοιπόν, διεξάγονταν πλέον λόγω «ευγένειας και συμπάθειας», με αποτέλεσμα πλέον καταστασιακά (dérive), σε έναν κόσμο που έχει μετασχηματιστεί με
μια πιο ήρεμη, προβλέψιμη και ομαλή κοινωνική ζωή. Για μερικούς όμως, αυτή τη συμβολή των τεχνολογικών εξελίξεων, οι οποίες ανοίγουν τον δρόμο για
η μεταβολή δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια μεγάλη απώλεια, με την νέες κοινωνικές αλλαγές και μεταβολές στον τρόπο αντίληψης του δημόσιου
επικρατούσα πλέον αποξένωση να δημιουργεί συνθήκες ανισότητας και αδικίας χώρου. Ουσιαστικά, για τον Debord ο δημόσιος χώρος αποτελεί το μέσο στο
(Madanipour , 2003, 233). οποίο οι άνθρωποι βρισκόταν σε αναζήτηση μιας νέας μορφής εναντίωσης στο
καπιταλιστικό σύστημα, επιθυμώντας την ανατροπή της καθεστηκυίας τάξης
Παρατηρείται στο σημείο αυτό ότι όρος δημόσιο έχει συσχετιστεί άμεσα πραγμάτων (Aλμπάνη– Σειïτανίδου , 2016, 11-12, 47). Σήμερα, στον 21ο αι. με
με την έννοια της αστικότητας και άρα με τον αστικό χώρο. Το 19ο αι. ο Baud- το διαδίκτυο, το βίωμα του δημόσιου χώρου, της αστικής ζωής ,της κοινότητας
laire εισάγει τον όρο της φυσιογνωμίας του flâneur(πλάνη) ως περιπλανητή του και της συνάθροισης, η έννοια του δημοσίου έχει εκ νέου επαναπροσδιοριστεί,
δημόσιου χώρου στην περίπτωση της πόλης του Παρισιού, η οποία άλλαξε από τα αφού και ο άνθρωπος αποδεσμεύεται από τους τόπους και τις αποστάσεις.
μέσα του αιώνα μετά από εκτενείς πολεοδομικές παρεμβάσεις, κατακλυσμένη από
ένα μεγάλο ετερογενές πλήθος ανθρώπων. Κατά την περίοδο αυτή του 19ου αι.,
σύμφωνα με τον φιλόσοφο Habermas (1962) ο όρος δημόσιος νοηματοδοτείται
μέσω της έννοιας της «δημόσιας αποδοχής», μια προσέγγιση σύμφωνα με την
οποία, κάθε άτομο προβάλλει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του,
χρησιμοποιώντας στοιχεία δημόσιας αναγνώρισης. Πρόκειται συνεπώς για μια
εποχή που οι αστικές δομές και παρομοίως η ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων
έχουν μεταβληθεί, δίνοντας νέα ερμηνεία στον όρο. Για τον Engels, όπως
χαρακτηριστικά περιγράφει, τα πλήθη του Λονδίνου κατά τον 19ο αι. «δεν είχαν
τίποτα κοινό. Είχαν μόνο μια “ σιωπηλή ” συμφωνία: ο καθένας να παραμένει
στην δική του πλευρά στο πεζοδρόμιο, ώστε να μην εμποδίζει τους περιπατητές
της αντίθετης κατεύθυνσης, χωρίς καν να τους ρίχνει μια ματιά» (Engels, 1993,
37). Για τους κατοίκους της πόλης, το σκηνικό αυτό, αποτελούσε μια καθημερινή
αστική εμπειρία. Για τον Engels όμως, φανέρωνε μια “στυγνή αδιαφορία ”, που Εικόνα 2 : «O flaneur είναι ένας αργόσχολος, ένας άνδρας
ή μια γυναίκα, γνώστης του δρόμου, αστικός εξερευνητ
υποστήριζε πως αντιτίθεται στην ανθρώπινη φύση. Ο χαρακτήρας αυτός του ής» C. Baudelaire
δημόσιου χώρου που διαμορφώθηκε εκείνη την εποχή είναι διαχρονικός, αφού
αντικατοπτρίζει τη θεμελιώδη αρχή της κοινωνίας μας έως τη σημερινή εποχή,

Εικόνα 1 : «Κάθε άνθρωπος που πλήττει μέσα στο πλήθος
είναι ανόητος! Πολύ ανόητος! Και τον περιφρονώ… » Εικόνα 3 : «H flâneuse διεκδικεί την πόλη, στέκεται, περπατά..»
C. Baudelaire S. Calle
11 Εννοιολογική προσέγγιση του δημόσιου χώρου Εννοιολογική προσέγγιση του δημόσιου χώρου 12