Page 88 - TEKNOLOJİ VE TASARIM 2025-2026 7.SINIF

Bir köprü tasarımında üzerinden geçecek araçların ağrılığı , oluşacak trafik yoğunluğu, köprünün
uzunluğu , doğal olayların etkileri , maliyet ve zaman gibi unsurlar dikkate alınır. Tasarlanacak olan köprüye

göre köprü elamanlarına uygulanacak kuvvetler hesaplanır.

Aşağıdaki görselde bir asma köprü verilmiştir. Köprünün elemanlarını inceleyelim. Örnekteki asma
köprü elamanlarına uygulanan yükleri ve karşılaştıkları gerilmeleri tartışalım.

Ana Kablo
Askı Kabloları

Tabliye
Ankraj Kule Kule Ankraj

Kule ana kabloları taşımakta, ankrajlar ana kablonun gergin kalabilmesi için kabloyu dışarıya ve aşa-
ğıya doğru çekerler, askı kabloları tabliyedeki yükü ana kabloya aktarırlar. Ankrajlar kaya gibi zeminin sağlam

olduğu yerlerde ya doğrudan zemine bağlanır, yada zayıf olduğu yerlerde beton ağırlık şeklinde yapılabilir.

Bu asma köprüde ,kuleler ve ana kablo basma , askı kabloları çekme , araçların geçtiği

tabliye eğilme kuvveti ile karşılaşır.

Ürünlerin kullanımını etkileyen önemli kavramlarında biri de elastikiyettir. Kendisine kuvvet uygulanan

bir cismin , kuvvet kaldırıldıktan sonra , cisim yüklenmeden önceki şeklini ve halini tamamen geri kazanıyor-
sa bu şekil değişimine elastikiyet denir. Kuvvet kaldırıldıktan sonra cisim kendisine uygulanan kuvvetten önce-
ki şekline geri dönemiyorsa oluşan şekil değişimi kalıcı hale geliyorsa buna da plastik denir.

Elastiklik ürünlerin kırılmadan işlerini yerine getirmesini sağlar. Her cismin elastikiyet sınırı farklıdır. Günlük
hayatımızda kullandığımız bir çok ürün bu özelliği sayesinde tasarlanarak hayatımızı kolaylaştırmaktadır.

Örneğin bisiklet tekerleği , rahat uyku çekmemizi sağlayan yaylı yataklar, ayakkabılarımızın tabanı, likralı
kumaşlar. Bu ürünler elastik yapıları sayesinde üzerine binen yükler sonucunda tekrar eski şeklini muhafaza
ederek uzun süre kullanım kolaylığı sağlarlar.