Page 37 - นิราศ อีบุ๊ก
P. 37
นิราศภูเขาทอง 37
พินิจคุณค่าพิจารณาวรรณคดี
๒
คุณค่าทางสังคม (ต่อ)
๒.๕ ศาสนาและคําสอน
สุนทรภู่กล่าวถึงความเชื่อของคนไทยที่เกี่ยวข้องพระพุทธศาสนาไว้หลายตอน เช่น เมื่อถึง
วัดประโคนปักสุนทรภู่ได้ขอพรให้มีอายุเป็นหมื่นปีเหมือนเสาศิลา นอกจากนี้ยังมีการสร้างโบสถ์ กล่าวถึง
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยเคยเสด็จมาประกอบพิธีผูกโบสถ์หรือตัดหวายลูกนิมิต ซึ่งสุนทรภู่
เคยติดตามพระองค์มาด้วยและได้เที่ยวชมมหรสพเมื่อคราวนั้น และยังมีความเชื่อที่อยู่ในส านึกของคนไทย
โดยเฉพาะเรื่องนรกสวรรค์ นั่นคือความเชื่อที่ว่าหากใครคบชู้ ผู้นั้นจะตกนรก และต้องปีนต้นงิ้ว
ถึงอารามนามวัดประโคนปัก ไม่เห็นหลักลือเล่าว่าเสาหิน
เป็นส าคัญปันแดนในแผ่นดิน มิรู้สิ้นสุดชื่อที่ลือชา
ขอเดชะพระพุทธคุณช่วย แม้นมอดม้วยกลับชาติวาสนา
อายุยืนหมื่นเท่าเสาศิลา อยู่คู่ฟ้าดินได้ดังใจปอง
โอ้ปางหลังครั้งสมเด็จพระบรมโกศ มาผูกโบสถ์ก็ได้มาบูชาชื่น
ชมพระพิมพ์ริมผนังยังยั่งยืน ทั้งแปดหมื่นสี่พันได้วันทา
โอ้ครั้งนี้มิได้เห็นเล่นฉลอง เพราะตัวต้องตกประดาษวาสนา
เป็นบุญน้อยพลอยนึกโมทนา พอนาวาติดชลเข้าวนเวียน
ถึงบ้านงิ้วเห็นแต่งิ้วละลิ่วสูง ไม่มีฝูงสัตว์สิงกิ่งพฤกษา
ด้วยหนามดกรกดาษระดะตา นึกก็น่ากลัวหนามขามขามใจ
งิ้วนรกสิบหกองคุลีแหลม ดังขวากแซมเสี้ยมแทรกแตกไสว
ใครท าชู้คู่ท่านครั้นบรรลัย ก็ต้องไปปีนต้นน่าขนพอง
นอกจากนี้สุนทรภู่ยังสอดแทรกคติสอนใจซึ่งแสดงให้เห็นถึงความเข้าใจชีวิต ความเข้าใจ
ธรรมชาติสามารถน ามาเป็นคติเตือนใจได้จนถึงปัจจุบันนี้ แม้ว่านิราศภูเขาทองจะผ่านกาลเวลามา
หลายรัชสมัย ดังนี้
ที่ใดมีรักที่นั่นมีทุกข์
สุนทรภู่แสดงให้เห็นผลด้านลบของความรัก ดังนี้
ไม่เมาเหล้าแล้วแต่เรายังเมารัก สุดจะหักห้ามจิตคิดไฉน
ถึงเมาเหล้าเช้าสายก็หายไป แต่เมาใจนี้ประจ าทุกค่ าคืน
จิตใจของมนุษย์ยากที่จะรู้
สุนทรภู่ชี้ให้เห็นถึงความเป็นธรรมดาของจิตใจมนุษย์ว่า
โอ้สามัญผันแปรไม่แท้เที่ยง เหมือนอย่างเยี่ยงชายหญิงทิ้งวิสัย
นี่หรือจิตคิดหมายมีหลายใจ ที่จิตใครจะเป็นหนึ่งอย่าพึงคิด
