Page 260 - ธรรมะบรรยาย1525

๑๐๔ ธรรมะบรรยาย

ท่านเจ้าคุณ พระราชปัญญาวชิโรดม
๒๐ มิถุนายน ๒๕๖๔

่
เจริญพรทุก ๆ ทาน วันนี้ก็ต้องสวดอนัตตลักขณสูตรเช่นเคย การสวดบทอนัตตลักขณสูตรนี้
็
เป็นเรื่องราวที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมให้แก่ปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ จนส าเร็จเปนพระอรหันต์ ก่อนท ี่
ั
พระพุทธเจ้าจะแสดงอนันตลักขณสูตรนั้น พระพุทธเจ้าได้แสดงธัมมจักกัปปวตนสูตรคือจักรแห่ง
ธรรมหมุนเข้าไปสู่จิตของปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ เริ่มตั้งแต่พระองค์ทรงประกาศว่า พระองค์ได้ทรงตรัสรู้

เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ก็ได้ชี้แจงว่าบรรพชิตหรือว่าผู้ปฏิบัติไม่ควรให้การปฏิบัตินั้นสุดขอบ

ทั้งซ้ายทั้งขวาซ้าย หมายความว่าอาจจะหลงไปในทางทรมานร่างกาย ให้ทุกข์ยาก ให้ล าบาก
จนกระทั่งท าให้ร่างกายนี้ทุพพลภาพ นี่คือซ้ายเกินไป แต่ว่าถ้าว่าขวาเกินไปก็จะติดสุขสบาย ใน

ที่สุดก็เกิดเป็นคนขี้เกียจ เมื่อเป็นคนขี้เกียจ ก็ไม่อยากจะปฏิบัติอะไรนี่ ก็คือมันสุดขอบทั้งซ้ายและ

ขวา ทางซ้ายก็สุดขอบ ทางขวาก็สุดขอบ มันก็เป็นเหตุให้ไม่สมดุล พระพุทธเจ้าท่านได้เสวยทั้งสอง

อย่างมาหมดแล้ว สมัยทพระองค์ทรงเป็นเจ้าชายสิทธัตถะ พระองค์ก็อยู่ในพระราชวังก็ทรงเสวย
ี่
เรื่องกามสุขัลลิกานุโยค คือการได้ประกอบตัวตนของท่านนี่ ใช้ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กามคุณ ๕

ครบ พระองค์ก็รู้หมดแล้วจนได้เกิดความเบื่อหน่าย พอมาบวช พระองค์ก็ทรงปฏิบัติอย่างเข้มงวด

เรียกว่า สุดขอบ ทรมานร่างกายอย่างสุด ๆ จนพระองค์นั้นได้สลบไป ๒-๓ ครั้ง และในที่สุด

่
พระองค์ก็ได้ทรงทราบว่าการที่ปฏิบัติสุดขอบนี่มันผิดทั้ง ๒ ทาง ทางหนึ่งก็คือทรมานรางกาย
ร่างกายมันก็รับไม่ไหว สุดท้ายมันก็สลบหรือว่าอาจจะเกิดทุพพลภาพได้ ส่วนอีกทางหนึ่ง มันก็หลง

ในรูป เสียง กลิ่น รสมากเกินไป มันก็ท าให้มัวเมาและก็ขี้เกียจ มันก็สุดขอบไปอีกแบบหนึ่งและใน

ที่สุดพระองค์ก็มานั่งสมาธิ ตรวจดูจิตว่าการท าสมาธินี่เองจะปรับความสมดุลทั้งสองอย่างนั้น พระ

พุทธองค์จึงตรัสรู้มาเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและมาประกาศอริยสัจ ๔ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค

อันที่เป็นทางที่พอเหมาะพอดีกับทุก ๆ คน ถ้าไม่เข้าใจเรื่องความพอดี อันนี้ก็จะท าให้เราหลงไป

ทางใดทางหนึ่ง

เพราะฉะนั้น การปฏิบัตินี่เองจะเป็นการบ่งบอกว่าความพอดีมันอยู่ตรงไหน เราฟังเอานี่ มัน

เข้าใจก็เหมือนเราไปเรียนขับรถ ครูได้สอนว่าหมุนพวงมาลัยอย่างนี้ หมุนพวงมาลัยอย่างนั้น

่
เหยียบเบรกอยางนี้ เหยียบคลัชอย่างนี้ แต่ไม่เคยไปทดสอบขับเลย คนขับนั้นเข้าใจแต่ว่ามันเป็น

๒๖๐