Page 299 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

Phần thứ hai: LỊCH SỬ 281

Thành Cẩm Phả là một tòa thành khá lớn hình chữ nhật,
chiều dài 366 m, chiều rộng 260 m. Thành xây dựng vuông vức,
chính hướng bắc - nam (tường dài theo hướng tây - đông,

tường ngắn theo hướng bắc - nam). Tường thành phía bắc sát
núi và phía nam liền biển. Tòa thành án ngữ trên một vị trí
địa quân sự quan trọng. Đường Quốc lộ 18 chạy xuyên suốt

giữa thành theo chiều dài. Các nhà nghiên cứu cho rằng,
thành được xây dựng án ngữ trên một con đường cổ từ Quảng
Yên lên phía bắc. Con đường này có thể trùng hoặc song song

với đường Quốc lộ số 18 hiện nay.

Thành có bốn mặt tường đắp bằng đất, mặt thành rộng
3 m, chân thành rộng 10 m, tường thành cao 2,5 m. Khắp

bốn mặt tường không có hỏa hồi, cũng không có chòi canh
gác. Riêng phía nam, ở chính giữa cổng thành có mở một cửa

rộng 4 m. Cả bốn phía ngoài tường thành đều có hào bao
quanh. Nhìn chung, về mặt cấu trúc, thành Cẩm Phả là một
công trình quân sự bình thường, không hiểm trở, kiên cố
nhưng có quy mô tương đối lớn. Xét địa thế chung của toàn

vùng, thành Cẩm Phả nếu có một lực lượng quân đội mạnh
đóng giữ, có thể ngăn chặn đường tiến của địch từ phía nam

lên, tức là từ nội địa ra. Công trình là tiền đồn bảo vệ cho
vùng đông bắc nói chung, khu vực trấn An Bang nói riêng
dưới thời Mạc.

Năm 1533, khi An Thành hầu Nguyễn Kim phò lập Lê
Duy Ninh (tức Lê Trang Tông) lên ngôi ở Sầm Châu (Ai Lao),
cũng là thời điểm bắt đầu cuộc chiến tranh Lê - Mạc (nội

chiến Nam - Bắc triều). Cuối năm 1543, nhà Lê chiếm được
Tây Đô (Thanh Hóa), biến Thanh Hóa, Nghệ An trở thành