Page 6 - Ho so di tich
P. 6
cho công nhân, nhân dân lao động, đứng ra tổ chức lễ truy điệu những người yêu
nước và các hoạt động đấu tranh khác. Phong trào đấu tranh của công nhân, nông
dân đã lôi cuốn đồng chí. Phong trào ngày càng cao lên đã dẫn đến một sự kiện
quan trọng trong lịch sử đấu tranh cách mạng ở Vinh. Mùa hè năm 1925, tại núi
Con Mèo (Bến Thuỷ) đồng chí Trần Phú và một số nhà cách mạng Trung Kỳ đã
họp và tuyên bố thành lập hội Phục Việt (là một tổ chức giao thời của một số
người thuộc hai nhóm: Chính trị phạm củ và giáo viên, sinh viên tiến bộ). Tôn chỉ
hoạt động của hội ban đầu chỉ giản đơn là: “Nghiên cứu tình hình chính trị trong
nước để quyết định nên bạo động hay hòa bình; tìm cách liên lạc với các nhà cách
mạng Việt Nam đang hoạt động ở Trung Quốc và Xiêm xem chủ trương của họ thế
6
nào; tuyển mộ thêm đồng chí mới” . Từ năm 1926, đồng chí Trần Phú trở thành
một trong những người lãnh đạo hội Phục Việt.
Hoạt động của Phục Việt là dạy chữ quốc ngữ cho công nhân và nhân dân
lao động ở Vinh, hội còn dấy lên tinh thần yêu nước của nhân dân địa phương. Vào
khoảng tháng 9/1925, đồng chí nhận nhiệm vụ của hội Phục Việt (lúc này đổi tên
thành hội Hưng Nam) sang Lào vận động cách mạng ở Pạc Hin Bun. Tại đây, đồng
chí đã có dịp đi sâu vào tìm hiểu cuộc sống cơ cực của những người công nhân mỏ.
Chuyến đi này đã giúp đồng chí có thêm những hiểu biết về tình hình thực tế ở
Lào, để sau này giúp Đảng đề ra những đường lối thích hợp cho cách mạng toàn
Đông Dương.
Tháng 6/1923, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ Pháp sang Liên Xô dự Hội nghị
Quốc tế Cộng sản lần thứ V, sau đó Người giữ trọng trách Uỷ viên Đông Phương
bộ phụ trách cục Phương Nam của Quốc tế Cộng sản (Quốc tế III), rồi về hoạt
động ở Trung Quốc. Trong thời gian ở Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc thành lập
Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức Á Châu và đến tháng 6/1925 xây dựng tổ chức
Tâm tâm xã thành đảng Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội ở Quảng
Châu. “Được tin ấy, ban lãnh đạo Hội phục Việt sau khi đổi tên thành Hội hưng
Nam, Việt Nam cách mạng đảng (về sau đổi thành Tân Việt cách mạng đảng và
Đông Dương cộng sản liên đoàn) liền cử một đoàn đại biểu do đồng chí Trần Phú
6 Tìm hiểu Đảng Cộng sản Việt Nam qua các Đại hội và Hội nghị Trung ương 1930 - 2002, Nxb
Lao Động, Hà Nội, 2003, tr. 98.
6
