Page 46 - TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn ®¹i
P. 46
48 LÞch sö ®¶ng bé huyÖn ®«ng triÒu tËp I (1930-1975)
nµy, gia ®×nh b¸ hé M¹c V¨n NÝt ë Hæ Lao vµ Bïi Tè ChiÕn (Trµng An) ®· cã nh÷ng
®ãng gãp to lín. B¸c sÜ LuyÖn ë M¹o Khª ®· ñng hé mét ngh×n ®ång §«ng D¬ng, mét
sóng m«de, mét b¶n ®å qu©n sù, v.v.. Ngoµi nh÷ng ®ãng gãp trªn, tù vÖ c¸c x· còng ®·
tù nguyÖn tham gia bæ sung vµo lùc lîng chñ lùc cña chiÕn khu. Bªn c¹nh ®ã, c«ng t¸c
söa ch÷a vµ s¶n xuÊt vò khÝ ®· ®îc Ban l·nh ®¹o chiÕn khu ®Æc biÖt chó träng, Xëng
c¬ khÝ M¹o Khª chÝnh thøc trë thµnh n¬i söa ch÷a vµ s¶n xuÊt vò khÝ cña chiÕn khu.
Lùc lîng vò trang do NguyÔn B×nh lµm ChØ huy trëng, D¬ng ChÝnh lµm ChÝnh
trÞ viªn, H¶i Thanh lµm BÝ th Uû ban Qu©n sù c¸ch m¹ng, NguyÔn HiÒn lµm ChØ huy
phã. Tõ chç chØ ®¸nh nh÷ng trËn nhá, phôc kÝch ®Ó b¶o vÖ c¨n cø, lùc lîng ®· ph¸t
triÓn nhanh chãng thµnh nhiÒu ®¹i ®éi, tiÕn lªn cïng nh©n d©n vïng §«ng B¾c cña Tæ
quèc tiÕn hµnh khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn gi¶i phãng tõng khu vùc réng lín.
Cïng thêi gian ®ã, NguyÔn B×nh thêng xuyªn trë l¹i c¸c ®Þa bµn H¶i Phßng, U«ng
BÝ, Qu¶ng Yªn… ®Ó n¾m t×nh h×nh vµ tæ chøc ph¸t triÓn lùc lîng c¸ch m¹ng réng
kh¾p vïng duyªn h¶i phÝa b¾c, ®ång thêi thu gom vò khÝ vÒ cho lùc lîng cña chiÕn
khu. Tõ nh÷ng cè g¾ng ®ã, ®Çu th¸ng 7 n¨m 1945, lùc lîng chiÕn khu ®· thu ®îc
nh÷ng chiÕn c«ng liªn tiÕp t¹i U«ng BÝ, BÝ Chî. §Æc biÖt, ngµy 20 th¸ng 7 n¨m 1945,
lùc lîng cña chiÕn khu ®· tËp kÝch tØnh lþ Qu¶ng Yªn, thu 500 sóng. §©y lµ tØnh lþ
®Çu tiªn trong c¶ níc mµ lùc lîng c¸ch m¹ng chiÕm ®îc trong thêi kú TiÒn khëi
1
nghÜa .
Th¸ng 7 n¨m 1945, víi chiÕc tµu thñy §iam¨ng cïng sè c«ng nh©n ®ang sö dông vµ
sè thuyÒn cña mét sè anh em ë §«ng T©n ®· ®îc Uû ban Qu©n sù c¸ch m¹ng quyÕt
®Þnh thµnh lËp ®éi thuû qu©n ®Çu tiªn cña ChiÕn khu §«ng TriÒu.
Trong hai ngµy 14 vµ 15 th¸ng 8 n¨m 1945, Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng ®îc tæ
chøc díi sù chñ tr× cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. Héi nghÞ ®· quyÕt ®Þnh ph¸t ®éng toµn
d©n Tæng khëi nghÜa, giµnh chÝnh quyÒn tõ tay ph¸t xÝt NhËt vµ tay sai tríc khi qu©n
§ång Minh vµo §«ng D¬ng.
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· göi th kªu gäi ®ång bµo vµ chiÕn sÜ c¶ níc “Giê quyÕt
®Þnh cho vËn mÖnh d©n téc ta ®· ®Õn. Toµn quèc ®ång bµo h·y ®øng dËy ®em søc ta mµ
tù gi¶i phãng cho ta” . ChØ trong vßng nöa th¸ng, Tæng khëi nghÜa ®· lÇn lît diÔn ra
2
trong toµn quèc vµ giµnh ®îc th¾ng lîi nhanh gän.
T¹i huyÖn §«ng TriÒu, nhËn ®îc tin cuéc Tæng khëi nghÜa ngµy 19 th¸ng 8 n¨m 1945
cña nh©n d©n Hµ Néi ®· thµnh c«ng, chiÒu ngµy 20 th¸ng 8 n¨m 1945 t¹i s©n vËn ®éng
§«ng TriÒu, Ban l·nh ®¹o §Ö tø ChiÕn khu ®· tæ chøc mét cuéc mÝt tinh lín ®Ó mõng
th¾ng lîi vµ c«ng bè thµnh lËp Uû ban nh©n d©n c¸ch m¹ng l©m thêi huyÖn §«ng TriÒu.
§ång chÝ NguyÔn V¨n TuÖ (s TuÖ) ®· thay mÆt Ban l·nh ®¹o chiÕn khu tuyªn bè thµnh
lËp Uû ban nh©n d©n c¸ch m¹ng l©m thêi huyÖn §«ng TriÒu gåm: «ng NguyÔn V¨n Sinh
(tøc Lý Sinh) lµm Chñ tÞch huyÖn, «ng NguyÔn Kim Ngäc lµm Th ký Uû ban, «ng §éi Béc
lµm Uû viªn qu©n sù, y sÜ Chuyªn lµm Uû viªn kinh tÕ - y tÕ, cô Vâ Gi¸c Thuyªn (tøc s
NguyÖt) lµm Uû viªn t ph¸p vµ 2 ngêi n÷a.
__________
1. MÆc dï ®¸nh chiÕm ®îc tØnh lþ, nhng ta kh«ng thµnh lËp ®îc chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng. §Õn ngµy
24 th¸ng 8 n¨m 1945, ñy ban c¸ch m¹ng l©m thêi cña tØnh míi ®îc thµnh lËp.
2. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t.3, tr. 554.

