Page 25 - Điểm báo Cà Mau số 10

Dân miền Tây nói chung và Cà Mau nói riêng hay gọi nghề này là gác kèo ong,
hay "ăn ong". Thật ra gác kèo ong và ăn ong là hai giai đoạn của việc săn ong. Dưới
những tán rừng tràm, ong được con người làm nhà cho ở mãi tận rừng sâu. Vì thế, để lấy
được mật, người ăn ong phải vào rừng thường xuyên. Tùy người "có tay", mật ong được
thu hoạch sau 30 ngày. Còn khi gác kèo không khéo, có khi mấy tháng mới thu được một
ít. Để thu hoạch đúng lúc "chín" nhất, mật phải được thăm nom thường xuyên. Cứ thế
người ăn ong rất rành rẽ mọi ngóc ngách sâu thẳm trong khu rừng. Ở U Minh Hạ, người
ta "ăn ong" quanh năm, cả mùa mưa bắt đầu từ cuối tháng 5 đến khoảng tháng 8 âm lịch
và mùa nắng bắt đầu từ khoảng tháng 10 đến tháng 4 âm lịch. Thời điểm nào, đi " ăn ong"
cũng vất vả. Có lẽ phải gọi mấy ông thợ gác kèo ong là nghệ nhân mới đúng vì vừa phải
khéo léo, trầm tĩnh, gan dạ mà còn phải thấu hiểu tập tính của bầy ong mới có thể tiếp cận
để lấy mật của chúng. Để thực hiện việc gác kèo, người thợ trước hết phải chuẩn bị bộ
kèo, gồm thân kèo, trụ đỡ và cây nạng. Bộ kèo này làm từ thân tràm suông, có đường
kính 10-15 cm, được lột sạch vỏ, phơi khô. Theo kinh nghiệm của anh Khanh, chủ khu du

lịch Mười Ngọt, vị trí tốt nhất để gác kèo là nơi cây tràm nằm thấp, xung quanh nhiều
hoa, trong khu vực trống, có ánh nắng mặt trời chiếu xuống thân kèo.
Thời gian gác kèo lý tưởng nhất là vào khoảng giữa tháng 11 âm lịch. Khi đấy,
những cơn mưa muộn cuối mùa rửa sạch mùi sắt ở chỗ 2 đầu nhánh kèo bị dao chặt vừa
kịp khô. Ong kỵ mùi sắt của dao còn dính trên cây nên ngại đến làm tổ. Nghe các anh
giảng giải cách làm kèo và chăm từng chút một khi làm nhà cho ong, cả nhóm phải công
nhận nghề này vừa công phu vừa tỉ mỉ. Để làm nghề, hầu như ai cũng dành trọn thanh
xuân cho nó. Vất vả nhọc nhằn là thế, ánh mắt và nụcười của anh Khanh, 21 năm làm
nghề, bỗng bừng sáng lạ thường. Anh hồ hởi chia sẻ với chúng tôi rất nhiều thứ như một
hướng dẫn viên thực thụ của rừng già.

— — r a i n r y T ■ .v ,: . . ■■V ■

Anh Khanh hướng dân những đứa trẻ thưởng thức mật ong.
Hôm chúng tôi đi rừng là vào khoảng giữa tháng 4 âm lịch, rừng tràm đang trổ hoa
màu trắng, thơm dịu tựa như tóc mây thiếu nữ. Chúng tôi chia ra thành hai nhóm: một
nhóm gác kèo ong mới, còn một nhóm đi ăn ong. Mật ong thu hoạch từ cuối mùa nắng sẽ
ngon nhất. Ngược lại, vào mùa mưa, mật sẽ nhạt, không ngon bằng. Chúng tôi sững sờ
trước những tổ ong rừng U Minh Hạ to tướng, có tổ dài cả mét. Chúng trở lên lấp lánh

25