Page 118 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat

108

ภาพที่ 4.1 สภาพการตั้งถิ่นฐานของชุมชนในหมู่ที่ 10 บ้านบางบ่อล่าง ต าบลบางแก้ว

2. ปัญหาที่เกิดขึ้นและผลกระทบ
ชุมชนบ้านบางบ่อล่างประสบปัญหาการกัดเซาะชายฝั่ง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 โดยปรับเปลี่ยน

พื้นที่ไปเป็นบ่อกุ้ง โดยวิธีการท าบ่อกุ้งจะเปิดน้ าเข้าวังในเวลาน้ าขึ้นและจะปิดประตูกั้นน้ าออกในเวลา
น้ าลง ท าให้ตะกอนดินเลนเข้าไปในบ่อกุ้งภายในพื้นที่ เมื่อน้ าทะเลแห้งทางเจ้าของที่ก็จะน าหน้าดิน
มาขาย ซึ่งเป็นอาชีพที่เสริมรายได้เป็นอย่างมาก แต่เนื่องจากพื้นที่ของหมู่ที่ 10 บ้านบางบ่อล่างเป็น
พื้นที่บริเวณขอบกระทะ การได้รับแรงกระแทกของคลื่นและลมจึงรุนแรง ท าให้เกิดปัญหาการกัดเซาะ
ของพื้นดิน การกัดเซาะพื้นที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ชาวบ้านในพื้นที่ไม่มีการปูองกันและจัดการกับปัญหา

ท าให้ภายใน 10 ปีที่ผ่านมา พื้นที่ถูกกัดเซาะหายไปประมาณ 2 กิโลเมตร
สภาพปัญหาที่ชาวบ้านบางบ่อล่างได้รับ คือ ชาวบ้านตั้งรื้นถอนบ้านเรือนหนี ท าให้เสีย
ทรัพย์สินเป็นอย่างมาก ชาวบ้านฐานะพอมีพอกินในการย้ายแต่ละครั้งแทบหมดตัว ที่ดินที่มีโฉนดก็

กลายเป็นทะเล ไม่สามารถท าการซื้อขายได้ สภาพปัญหาปุาชายเลนเสื่อมโทรมและทรัพยากรจ าพวก
กุ้ง หอย ปู ปลา และสัตว์น้ าต่างๆ หายไป เพราะพื้นที่ขาดความอุดมสมบูรณ์ไม่มีแนวกั้นหรือที่ก าบัง
และไม่มีอาหารธรรมชาติให้สัตว์น้ ากิน นอกจากปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งของธรรมชาติแล้วนั้น ที่ดิน
ใกล้เคียงปุาชายเลนในศูนย์เรียนรู้ หมู่ที่ 10 ต าบลบางแก้ว มีเจ้าของที่ดินมาซื้อที่ดินทิ้งไว้ และเมื่อมี

การท าแนวกั้นชะลอคลื่นพร้อมกับการเกิดปุาชายเลนขึ้นภายในพื้นที่ เจ้าของที่ดินเดิมก็ท าการเรียกร้อง
สิทธิขึ้นมาเพื่อทวงเอาที่ดินของตนเอง ซึ่งเป็นปัญหามาถึงปัจจุบันเกี่ยวกับพื้นที่แนวเขตกันชน
3. วิธีการแก้ไขปัญหาและกลไกการจัดการของชุมชน
การแก้ไขปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งของหมู่ที่ 10 บ้านบางบ่อล่าง เริ่มขึ้นด้วยตนเอง

โดยการน าของผู้ใหญ่วิสูตร นวมศิริ (ผู้ใหญ่แดง) เมื่อปี พ.ศ. 2551 ได้มีการจัดตั้งแกนน ากลุ่มขึ้น
ประกอบด้วย อาจารย์และข้าราชการที่อาศัยอยู่ต าบลบางแก้ว เพื่อแก้ไขปัญหาการจัดการการกัดเซาะ
ชายฝั่ง โดยการเริ่มจากการพูดคุยกันภายในชุมชน เพื่อหาอาสาสมัครในการแก้ไขปัญหาการกัดเซาะ
ชายฝั่งภายในพื้นที่นี้ จากนั้นจึงศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมถึงแนวทางในการจัดการปัญหา โดยเข้าร่วม

ประชุมและอบรมในพื้นที่ที่มีปัญหาที่ใกล้เคียง และได้เข้ามาศึกษาในต าบลโคกขาม อ าเภอเมือง
จังหวัดสมุทรสาคร ในปี พ.ศ. 2551 เข้ามาศึกษาในเครือข่ายของผู้ใหญ่หมู (นายวรพล ดวงล้อมจันทร์)
ซึ่งพื้นที่ของต าบลโคกขาม ซึ่งอยู่ในเขตอ าเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร มีปัญหาคล้ายกันโดยพื้นที่ของ