Page 33 - Het staatsrecht van het Mangkoenagarase Rijk
P. 33
passers; onderwijzers, leerlingen, tekenaren en cartograven; schrij
vers, kamponghoofden, lanciërs en oppassers alsmede de wada-
na's goenoeng; stadsmargatama, djoeroekarjapaksa, en ook desa-
margatama's; paliwara, sarajoeda, schrijvers en reksakoendjara;
koffie- en suikerdesaingezetenen; djoeroetimbang, djoeroegedong,
schrijvers, lanciërs, zo nu en dan ranggaséwaka en pamadjegan(');
nitiwara, schrijvers en geldtellers; bramataka, metselaars, tuinlie
den, timmerlieden, smeden, waterputters, vegers, djagapiara, na-
radjamba, zo nu en dan djagaastana en wiratana('); krissenmakers,
krissenpoetsers, geweerschoonmakers en kolvenmakers; panegars
(piqueurs), gondal (paardgeleiders), koetsiers, stalknechten, wach
ters, leerlooiers, roeiers en stuurlieden; pajongdragers, kleerma
kers, naaiers, goudsmeden, poetsers en pajongmakers; dalangs,
panjoempings, gamelanbespelers, gending, (gamelanmakers tevens
stemmers), clowns, danseressen, en kalawidja's (mismaakten);
ranggasasana (meubelschoonmakers), reksagatita (klokkenslagers);
reksapandjoeta (lampenaanstekers); wignjasoenggata's (dranken
bedieners) en melkers; magazijnmeesters, koks, strijkers en bor
denwassers; padaharan (tafelbedieners), schrijvers, gedongs (rijst-,
olie-, houtskool- en brandhoutbewaarders), keukenpersoneel: djoe-
roetakers, katopan, sajang, koendi; blandongs; pangrembé's;
soeragama's; kaoein anginan = van zakat pitrah e.d. levende ka-
oem; nihil; en eveneens nihil.
Welke rang en titel deze mensen gehad hebben, weten we
bij het zwijgen van de pranatan zelf niet. Hoogst waarschijnlijk
maakten ze de Javaanse rangen compleet d.w.z. waren ze öf de-
mang öf rangga.
Wij weten, dat deze organisatie der lagere ambten van 1867
omstreeks het jaar 1924, evenals die der wadanaambten, door
een andere inrichting werd vervangen. Om te weten hoe de
nieuwere organisatie eruit ziet, kunnen we niet beter doen dan
de „Najaka Tama" aan te halen.
Volgens deze „Najaka Tama" ressorteren onder de kabopa-
ten (wij zijn na 1917, vandaar geen kawadanan meer) Hamong-
pradja (Centraal Bestuur) de volgende onderafdelingen :
I. de rechterafdeling :
') De Jav. tekst luidt „doewé anginan". Letterlijk betekent anginan niet
vast, of zonder apanage en ook zonder (vaste) bezoldiging.
27