Page 444 - BAI 1
P. 444
Bộ luật Hình sự tại một số điều ở phần chung như: Miễn trách nhiệm hình sự
(Điều 25 Bộ luật Hình sự); căn cứ quyết định hình phạt (Điều 45 Bộ luật Hình
sự); án treo (Điều 60 Bộ luật Hình sự)… cũng như những quy định trong phần
các tội phạm. Trong vụ án đồng phạm, mỗi người đồng phạm có hành vi và vai
trò khác nhau trong việc thực hiện tội phạm chung, nên tính chất và mức độ
nguy hiểm cho xã hội của hành vi của họ trong việc thực hiện tội phạm chung sẽ
khác nhau, do đó, trách nhiệm hình sự của họ phải khác nhau.
- Những vấn đề chú ý khi xác định trách nhiệm hình sự trong đồng phạm
+ Vấn đề chủ thể đặc biệt trong đồng phạm
Đối với những tội phạm trong vụ đồng phạm mà cấu thành tội phạm đòi hỏi
chủ thể của tội phạm là chủ thể đặc biệt thì chỉ cần người thực hành có đặc điểm
của chủ thể đó, những người đồng phạm khác không bắt buộc phải có đủ điều
kiện của chủ thể đó.
+ Vấn đề xác định giai đoạn thực hiện tội phạm trong đồng phạm
Trong đồng phạm, hành vi của những người tổ chức, xúi giục, giúp sức có
sự liên kết thống nhất với hành vi của người thực hành cả về mặt khách quan,
chủ quan và tạo thành một hoạt động chung, có mối quan hệ nhân quả với hậu
quả của tội phạm. Do đó, giai đoạn thực hiện tội phạm của người đồng phạm
khác phụ thuộc vào hành vi thực hiện tội phạm của người thực hành.
Nếu hành vi của người thực hành hoàn thành về mặt pháp lý thì hành vi của
người đồng phạm khá mặc nhiên được thừa nhận hoàn thành.
Nếu những người đồng phạm không thực hiện tội phạm đến cùng do những
nguyên nhân khách quan, thì người thực hành thực hiện tội phạm đến giai đoạn
nào những người đồng phạm khác chịu trách nhiệm hình sự đến giai đoạn đó.
Nếu người bị xúi giục không nghe theo, sự xúi giục không có kết quả thì
chỉ riêng người xúi giục phải chịu trách nhiệm hình sự ở giai đoạn chuẩn bị. Vì
người xúi giục đã có ý định phạm tội và để thực hiện tội phạm này người xúi
giục đã có hành vi xúi giục người khác thực hiện tội phạm. Hành vi của người
xúi giục đã đặt các quan hệ xã hội được Luật Hình sự bảo vệ vào tình trạng bị đe
dọa xâm hại, đây là hành vi nguy hiểm cho xã hội. Việc tội phạm không xảy ra
256