Page 14 - Q15-COJ
P. 14
3.3 ศาลฎีกา
ศาลฎีกาเป็นศาลสูงสุด มีประธานศาลฎีกาซึ่งเป็นประมุขของตุลาการศาลยุติธรรมเป็นผู้บังคับ
บัญชาสูงสุด ศาลฎีกามีเขตอำานาจทั่วทั้งราชอาณาจักร มีอำานาจพิจารณาพิพากษาบรรดาคดีที่อุทธรณ์
หรือฎีกาคำาพิพากษาหรือคำาสั่งของศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์หรือศาลอุทธรณ์ภาค ตามที่กฎหมายบัญญัติ
รวมทั้งมีอำานาจพิจารณาพิพากษาคดีที่รัฐธรรมนูญหรือกฎหมายบัญญัติให้เสนอต่อศาลฎีกาได้โดยตรง
(พระธรรมนูญศาลยุติธรรม มาตรา 23) เช่น คดีอาญาของผู้ดำารงตำาแหน่งทางการเมืองหรือคดีเลือกตั้ง
ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 และ
พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ.2561 คดีฝ่าฝืนมาตรฐาน
จริยธรรมอย่างร้ายแรง ซึ่งคำาสั่งหรือคำาพิพากษาของศาลฎีกาถือเป็นที่สุด
สำาหรับการตัดสินคดีความนั้น ศาลฎีกาจะมีองค์คณะพิจารณาพิพากษาคดีประกอบด้วยผู้พิพากษา
อย่างน้อย 3 คน แต่หากมีคดีความที่ขัดข้องในเรื่องข้อเท็จจริงหรือประสบปัญหาข้อกฎหมาย และประธาน
ศาลฎีกา เห็นควรให้มีการพิจาณาตัดสินความอย่างถี่ถ้วน ประธานศาลฎีกามีอำานาจสั่งการให้นำาปัญหา
ดังกล่าวเข้าสู่ที่ประชุมใหญ่ของศาลฎีกาเพื่อวินิจฉัยต่อไป ทั้งนี้ ศาลฎีกาจะมีกองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ทำาหน้าที่ในลักษณะเดียวกันกับกองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ภาค และศาลอุทธรณ์คดี
ชำานัญพิเศษ
ศาลฎีกามีแผนกคดีพิเศษทั้งสิ้น ๑๑ แผนก เพื่อประโยชน์ในด้านการวินิจฉัยชี้ขาดคดีที่อาศัย
ความชำานาญพิเศษ แผนกคดีพิเศษในศาลฎีกาประกอบด้วย (๑)แผนกคดีเยาวชนและครอบครัวในศาลฎีกา
(๒)แผนกคดีแรงงานในศาลฎีกา (๓)แผนกคดีภาษีอากรในศาลฎีกา (๔)แผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและ
การค้าระหว่างประเทศในศาลฎีกา (๕)แผนกคดีล้มละลายในศาลฎีกา (๖)แผนกคดีอาญาของผู้ดำารง
ตำาแหน่งทางการเมืองในศาลฎีกา (๗)แผนกคดีพาณิชย์และเศรษฐกิจในศาลฎีกา (๘)แผนกคดีสิ่งแวดล้อม
ในศาลฎีกา (๙)แผนกคดีผู้บริโภคในศาลฎีกา (๑๐)แผนกคดีเลือกตั้งในศาลฎีกา (๑๑)แผนกคดีคำาร้องและ
ขออนุญาตฎีกาในศาลฎีกา
สำาหรับแผนกคดีอาญาของผู้ดำารงตำาแหน่งทางการเมืองในศาลฎีกานั้น จัดตั้งขึ้นเพื่อพิจารณา
พิพากษาคดีผู้ดำารงตำาแหน่งทางการเมือง ได้แก่ นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
่
สมาชิกวุฒิสภา หรือข้าราชการการเมืองอื่น ซึ่งถูกกล่าวหาว่ารำารวยผิดปกติ กระทำาความผิดต่อตำาแหน่ง
หน้าที่ราชการตามประมวลกฎหมายอาญา หรือกระทำาความผิดต่อตำาแหน่งหน้าที่ หรือทุจริตต่อหน้าที่
ตามกฎหมายอื่น รวมทั้งกรณีบุคคลอื่นที่เป็นตัวการ ผู้ใช้ หรือผู้สนับสนุนด้วย องค์คณะผู้พิพากษาใน
แผนกนี้ประกอบด้วย ผู้พิพากษาศาลฎีกาจำานวน ๙ คน ที่คัดเลือกโดยที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกา การพิจารณาคดี
ให้ใช้ระบบไต่สวนโดยให้ศาลค้นหาความจริงไม่ว่าจะเป็นคุณหรือเป็นโทษแก่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง และในการ
13
