Page 1093 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 1093
๑๐๘๑
40
เช่น คดีระหว่างสามีและภริยา ทั้งนี้ คณะผู้วิจัยของไทย มีข้อเสนอว่า คดีอาญาที่มีผู้เสียหายทุกคดีที่คู่กรณี
สมัครใจเข้าสู่ระบบ กล่าวคือ จ าเลยส านึกผิดและประสงค์ที่จะเยียวยาแก่ผู้เสียหายและผู้เสียหายพร้อมให้อภัย
และยอมรับการเยียวยาของจ าเลย และคดีความผิดต่อแผ่นดินซึ่งอาจมีบุคคลหรือชุมชนใดได้รับความเสียหายก็
ิ
สมควรที่จะน าเข้าสู่กระบวนการประนอมข้อพพาทเชิงสมานฉันท์ได้ โดยไม่จ าต้องพจารณาว่าคดีเหล่านั้นจะมี
ิ
ระดับความร้ายแรงของโทษเพียงใดหรือเป็นคดีที่ยอมความได้หรือไม่ และในอนาคตอาจน าไปใช้ในคดีความผิด
ต่อรัฐที่ไม่มีผู้เสียหายโดยตรงแต่มีบุคคลหรือชุมชนเป็นผู้เสียหายโดยอ้อม (มิใช่ผู้เสียหายตามกฎหมายได้) เช่น
ิ่
คดียาเสพติดหรือคดีแข่งรถยนต์ในทางสาธารณะ เป็นต้น ทั้งนี้ คณะผู้วิจัยมีข้อเสนอให้มีการแก้ไขเพมเติม
กฎหมายทั้งในส่วนของกฎหมายสบัญญัติและกฎหมายวิธีสบัญญัติ ให้มีเนื้อหาเกี่ยวกับหลักการและแนวคิด
กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ที่จะน ามาใช้กับการประนอมข้อพพาทในคดีอาญา รวมถึงแนวทางการ
ิ
ื้
เยียวยาความเสียหายให้กับผู้เสียหายและการแก้ไขฟนฟูจ าเลย ซึ่งหลักการดังกล่าวถือเป็นส่วนหนึ่งของการน า
กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์มาใช้เยียวยาผู้เสียหายและเป็นการแก้ไขตัวจ าเลยให้กลับคืนสู่สังคม โดยให้
สังคมเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหา อนเป็นการสร้างความสงบเรียบร้อยให้เกิดขึ้นในสังคม ซึ่งวิธีการ
ั
ดังกล่าวถือได้ว่าเป็นการเบี่ยงเบนคดีอีกทางหนึ่งด้วย
๓.๓ ตำมพระรำชบัญญัติศำลเยำวชนและครอบครัวและวธีพิจำรณำคดีเยำวชนและครอบครัว
ิ
พ.ศ. ๒๕๕๓ มำตรำ ๙๐ มำตรกำรพิเศษแทนกำรด ำเนินคดีอำญำ
มาตรา ๙๐ เมื่อมีการฟองคดีต่อศาลว่าเด็กหรือเยาวชนกระท าความผิดอาญาซึ่งมีอตราโทษอย่างสูง
้
ั
ตามที่กฎหมายก าหนดไว้ให้จ าคุกไม่เกินยี่สิบปี ไม่ว่าจะมีโทษปรับด้วยหรือไม่ก็ตาม ถ้าปรากฏว่าเด็กหรือ
ิ
เยาวชนไม่เคยได้รับโทษจ าคุกโดยค าพพากษาถึงที่สุดให้จ าคุกมาก่อน เว้นแต่เป็นความผิดที่ได้กระท าโดย
ประมาทหรือความผิดลหุโทษ ก่อนมีค าพพากษา หากเด็กหรือเยาวชนส านึกในการกระท าและผู้เสียหาย
ิ
ยินยอมและโจทก์ไม่คัดค้าน เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่าพฤติการณ์แห่งคดีไม่เป็นภัยร้ายแรงต่อสังคมเกินสมควร
และศาลเห็นว่าเด็กหรือเยาวชนอาจกลับตนเป็นคนดีได้ และผู้เสียหายอาจได้รับการชดเชยเยียวยาตามสมควร
หากน าวิธีจัดท าแผนแก้ไขบ าบัดฟื้นฟู ซึ่งเป็นประโยชน์ต่ออนาคตของเด็กหรือเยาวชนและต่อผู้เสียหายมากกว่า
ิ
ิ
การพจารณาพพากษา ให้ศาลมีค าสั่งให้ผู้อานวยการสถานพนิจหรือบุคคลที่ศาลเห็นสมควรจัดให้มีการ
ิ
ด าเนินการเพื่อจัดท าแผนดังกล่าว โดยมีเงื่อนไขให้เด็กหรือเยาวชน บิดา มารดา ผู้ปกครอง บุคคลหรือองค์การ
ิ
ื่
ซึ่งเด็กหรือเยาวชนอาศัยอยู่ด้วยปฏิบัติ แล้วเสนอต่อศาลเพอพจารณาภายในสามสิบวันนับแต่ที่ศาลมีค าสั่ง
ั
้
้
์
40 วิชย ชางหัวหน้าและคณะ, งานวิจัยเรื่อง การน าหลักความยุติธรรมเชิงสมานฉันทไปใชในการประนอมข้อพิพาท
ในคดีอาญา : ศึกษากรณีศาลอาญา, ส านักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.), (๒๕๕๑), น. ๑๔๔-๑๔๕.
