Page 144 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๓๑

ิ
อย่างไรก็ตาม ศาลฎีกาเคยมีค าพพากษาฎีกาที่ ๑๓๔๕/๒๕๓๒, ๓๕๖๔/๒๕๔๘, ๑๐๒๒๗/๒๕๕๑,
ั
๖๘๒๓/๒๕๕๑ รับฟงว่า คู่ความสามารถน าพยานบุคคลมาสืบถึงการช าระดอกเบี้ย หรือการช าระหนี้ด้วย
สิ่งของอื่นแทนเงินสดได้เพราะไม่ใช่การน าสืบการใช้เงินที่ต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้ให้กู้มาแสดง

ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๕๓ วรรคสอง จึงไม่ใช่กรณีที่กฎหมายบังคับให้ต้องมีเอกสาร

มาแสดง ไม่อยู่ในบังคับตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา ๙๔ นอกจากนี้คู่ความอาจน า
่
ิ
ั
สืบพยานบุคคลถึงมูลเหตุที่มาของสัญญาว่าเอกสารนั้นไม่ถูกต้องทั้งหมดหรือบางส่วนได้อนเป็นบทยกเว้นตาม
ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา ๙๔ วรรคท้ายตามค าพพากษาศาลฎีกาที่ ๕๒๙๒/๒๕๔๘,
ิ
่
ิ
๓๓๘๐/๒๕๔๙, ๖๔๔๖/๒๕๕๒
ดังนี้ การที่ศาลฎีกาขยายการใช้มาตรา ๑๐ ให้ครอบคลุมถึงกรณีผู้บริโภคเป็นจ าเลยต่อสู้คดีด้วย

ั
อนอาจมีผลท าให้ในคดีผู้บริโภค ไม่ว่าจะเป็นผู้บริโภคฟองผู้ประกอบธุรกิจหรือ ผู้ประกอบธุรกิจฟองผู้บริโภค
้
้
ิ
จะไม่น าประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา ๙๔ มาใช้บังคับกับผู้บริโภคอกต่อไป จึงน่าจะเป็น
่
ี
ปัญหาที่ชวนให้ขบคิดกันต่อไป
นอกจากนี้พระราชบัญญัติคุ้มครองประชาชนในการท าสัญญาขายฝากที่ดินเพอเกษตรกรรมหรือที่อยู่
ื่
ิ
อาศัย พ.ศ. ๒๕๖๒ มาตรา ๑๑ บัญญัติให้คดีที่มีข้อพพาทอนเนื่องมาจากการขายฝากเป็นคดีผู้บริโภคตาม
ั
ิ
กฎหมายว่าด้วยวิธีพจารณาคดีผู้บริโภค โดยให้ถือว่าผู้ขายฝากซึ่งเป็นบุคคลธรรมดาเป็นผู้บริโภค ดังนั้น
ในกรณีที่ผู้ขายฝากไม่อาจน าหนังสือสัญญาขายฝากซึ่งกฎหมายบังคับให้ต้องท าเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อ
พนักงานเจ้าหน้าที่ตามมาตรา ๘ มาแสดงต่อศาล ผู้ขายฝากก็สามารถน าพยานบุคคลมาสืบแทนพยานเอกสาร

้
ดังกล่าวได้ แต่หากผู้ขายฝากจะฟองบังคับผู้ซื้อฝากให้จัดท าสัญญาให้เป็นไปตามแบบที่กฎหมายก าหนดหรือ
ช าระหนี้เป็นการตอบแทน ผู้ขายฝากจะต้องได้วางมัดจ าหรือช าระหนี้ตามสัญญาบางส่วนแล้วทั้งนี้เป็นไปตาม

พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๐

ส าหรับกรณีอนที่ไม่มีกฎหมายบังคับให้ต้องน าหลักฐานเป็นหนังสือหรือแบบมาเป็นหลักฐานในการ
ื่
ฟองร้องคดี คู่ความในคดีผู้บริโภคก็สามารถน าพยานบุคคลมาสืบหักล้างเอกสารได้ตามหลักในประมวล
้
๙
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เช่น สัญญาจ้างท าของ สัญญารับสภาพหนี้ สัญญาเช่าซื้อ
้
ประการที่สอง ในคดีที่ผู้บริโภคฟองว่าผู้ประกอบธุรกิจผิดสัญญาไม่กระท าตามที่สัญญาไว้ ผู้บริโภค
่
ิ
มีหน้าที่น าสืบหรือภาระการพสูจน์ตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา ๘๔/๑ ว่า ผู้ประกอบ
ิ
ั
ธุรกิจได้ให้สัญญาเช่นนั้นไว้ แม้ไม่ได้มีระบุไว้ในสัญญาหรือเขียนไว้เป็นลายลักษณ์อกษร แต่ปรากฏอยู่ใน
ใบโบรชัวร์ ประกาศหรือโฆษณา หรือการกระท าใดๆ ของผู้ประกอบธุรกิจในขณะท าสัญญาก็สามารถน าใช้มา
ิ
ั
พยานหลักฐานพสูจน์ได้ว่า ผู้ประกอบธุรกิจได้ให้ค ารับรองเช่นนั้นไว้ โดยถือเป็นส่วนหนึ่งของสัญญาอนเป็นไป

๙ ค าพิพากษาฎีกาที่ ๒๑๘๖/๒๕๑๗, ๓๑๐๗/๒๕๓๘, ๑๑๕๖/๒๕๓๗, ๑๓๑๓/๒๕๓๗