Page 5 - Thesis PhD Anger by Chaichana
P. 5
ก
ชื่อดุษฎีนิพนธ์ : บูรณาการการจัดการความโกรธตามหลักจิตวิทยาด้วยหลักธรรมในคัมภีร์
พระพุทธศาสนาเถรวาท
ผู้วิจัย : นายชัยชนะ บุญสุวรรณ
ึ
ปริญญา : พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต (พระไตรปิฎกศกษา)
คณะกรรมการควบคุมดุษฎีนิพนธ์
: พระมหาโกมล กมโล, รศ. ดร., ป.ธ. ๘, พธ.บ. (บาลีพุทธศาสตร์),
ศศ.ม. (ภาษาสันสฤต), ปร.ด. (สันสกฤตศึกษา)
: ดร.ชัยชาญ ศรีหานู, ป.ธ. ๗, ศน.บ. (ศาสนาและปรัชญา),
M.A. (Indian Religion and Philosophy), Ph.D. (Philosophy)
วันส าเร็จการศึกษา : ๒๗ มิถุนายน ๒๕๖๗
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง “บูรณาการการจัดการความโกรธตามหลักจิตวิทยาด้วยหลักธรรมในคัมภีร์
พระพุทธศาสนาเถรวาท” นี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัย ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎี และ
การจัดการความโกรธทางจิตวิทยา ๒) เพื่อศึกษาหลักธรรมระงับความโกรธในคัมภีร์พระพุทธศาสนา
เถรวาท และ ๓) เพื่อบูรณาการการจัดการความโกรธตามหลักจิตวิทยาด้วยหลักธรรมในคัมภีร์
พระพุทธศาสนาเถรวาท รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยแบบผสมวิธี โดยการวิจัยเชิงคุณภาพใช้
การศึกษาเชิงเอกสาร แล้วตามด้วยการวิจัยเชิงปริมาณด้วยรูปแบบการศึกษาเชิงสำรวจ โดยใช้แนวคิด
การจัดการความโกรธทางจิตวิทยาของสปิลเบอร์เกอร์ (Spielberger) เป็นกรอบการวิจัย กลุ่ม
ตัวอย่างเป็นบุคคลทั่วไปที่มีอายุ ตั้งแต่ ๒๐ ปี ที่ไม่มีภาวการณ์เจ็บป่วยทางสุขภาพจิต จำนวน ๔๑๕
ราย ใช้วิธีคัดเลือกแบบ Snowball sampling survey เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบประเมินการ
แสดงความโกรธ (STAXI) ของสปิลเบอร์เกอร์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสมการความสัมพันธ์เชิง
โครงสร้าง (Structural Equation Modeling: SEM) และใช้เทคนิคการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิง
ยืนยัน (Confirmatory Factor Analysis: CFA) สำหรับการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิเคราะห์เนื้อหา
แล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า
๑) ความโกรธตามแนวทางจิตวิทยาเป็นอารมณ์ตามธรรมชาติของมนุษย์ทุกคน อันเกิด
จากการมีสิ่งเร้าหรือเหตุการณ์เข้ามากระตุ้นและโดยอาศัยประสบการณ์และการเรียนรู้ร่วมประเมินสิ่ง
เร้า และจิตวิทยามองว่าความโกรธส่งผลกระทบทั้งด้านบวกและด้านลบ จึงมีทัศนะว่าการจัดการ
ความโกรธควรเลือกใช้ประโยชน์อย่างสร้างสรรค์ (Creative) ให้เหมาะสมสถานการณ์และบุคคล
มากกว่าการกำจัดความโกรธทิ้ง (Eliminative) แม้ว่าความโกรธจะเป็นสภาวะทางอารมณ์ภายใน
จิตใจสังเกตได้ยาก แต่ผลของอารมณ์โกรธปรากฏได้ชัดเจนทางกายภาพและพฤติกรรมก้าวร้าวและ
