Page 35 - SHS Khoa học tự nhiên 8 - Bản in thử

3. nh hưˆng c­a di n tích b m‰t ti p xúc đ n t c đ phn ng

Chu n b : dung d ch HCl 0,1 M, đá vôi (d ng viên), đá vôi (d ng b
t ho c đ
p nh t
đá vôi d ng viên); ng nghim.

Ti n hành:
– Cân m
t lư ng đá vôi (d ng b
t) và đá vôi (d ng viên) bƒng nhau (khong 1 gam)
cho vào 2 ng nghim (1) và (2).

– Cho vào m i ng nghim khong 3 mL dung d ch HCl 0,1 M, quan sát s thoát khí.
Tr l i câu h i:

– Phn ng ng nghim nào xy ra nhanh hơn? Gii thích.
– Kích thư c h t nh hư ng đ n t c đ
phn ng như th nào?

4. nh hưˆng c­a ch
t xúc tác đ n t c đ phn ng
Chu n b : nư c oxy già (y t ) H O 3%, manganese MnO 2
2
2
dioxide (MnO , d ng b
t); ng nghim.
2
Ti n hành:
– Cho khong 3 mL dung d ch H O 3% vào hai
2
2
ng nghim (1) và ng nghim (2).
– Cho m
t ít b
t manganese dioxide vào ng H O
2 2
nghim (2) và quan sát s thoát khí.
Tr l i câu h i:
Hình 7.5
Phn ng ng nghim nào xy ra nhanh hơn? Ph n ng phân hu H O
2 2

Khi tăng n ng đ
, nhit đ
ho c din tích b m t ti p xúc c a ch t tham gia phn ng,
t c đ
phn ng tăng lên.
Ngoài ra, có th dùng ch t xúc tác đ tăng t c đ
phn ng. Ví d : MnO làm tăng t c đ
2
phn ng phân hu‰ H O . Enzyme amylase có trong nư c b t và trong d ch ti t c a h
2
2
tiêu hoá giúp đ­y nhanh t c đ
phn ng chuy n hoá tinh b
t thành đư ng.
Sau phn ng, kh i lư ng, tính ch t hoá h c c a ch t xúc tác không đ i. Enzyme amylase,
manganese dioxide đư c g i là ch t xúc tác.
Các y u t nh hư ng đ n t c đ
phn ng đư c v
n d ng nhi u trong đ i s ng và sn
xu t. Ví d , đ nung đá vôi thành vôi s ng đư c nhanh hơn, c n đ
p nh đá vôi; đ th c
ph­m gi đư c lâu ta nên bo qun chúng trong t l nh;… Trong công nghip, các quá
trình sn xu t hoá ch t thư ng c n dùng ch t xúc tác đ đ­y nhanh t c đ
phn ng.

33