Page 8 - เครื่องเขิน
P. 8
ื
ื
ี่
ขันหมำก หรอ เชยนหมำก ในภาษาทางภาคกลาง ลักษณะของขันหมากพื้นเมองของชาวล้านนาหรอ
ื
ู
็
่
ี
ี
ื
ื
ิ
ทางภาคเหนอจะมขนาดค่อนข้างใหญ่และหรหรากว่าพื้นถ่นอนๆ ขันหมากล้านนามโครงเปนไม้ไผ่สานและ
่
็
ั
ี
็
ี
ื
ู
ขดเปนทรงกระบอกกลมหรอหักเหลยมโค้ง เปนกล่องขนาดใหญ่ส าหรบใส่ใบพลข้างล่างและมถาดเปนฝา
็
่
ั
ี
่
ื
ู
ิ
บดข้างบนเพื่อรองรบตลับหมากขนาดเล็กทใช้ใส่เครองเค้ยวอนๆ รวมทั้งมดผ่าหมากและเต้าปน ขันหมาก
ี
ี
ื
่
ี
ั
ส่วนใหญ่ตกแต่งด้วยการเขยนลวดลายสชาดและรกพิมพ์ บางช้นมการเตมทองค าเปลวเพือความวิจตร
่
ิ
ี
ิ
ี
ิ
ี
ี
ี
ี
ึ
่
ิ
หรหรายิ่งข้น บางชนดจะมการตอดเบ้ยทตนขันหมาก แสดงออกถงความรารวยและมกินมใช้ของเจ้าของ
ี
ึ
่
ู
ี
ิ
่
ี
็
ื
ดังนั้นหน้าทของขันหมากคอเปนภาชนะใช้สอยและเปนหน้าเปนตา ความภมใจของเจ้าของในการต้อนรบ
ั
็
ู
็
็
ึ
ี
่
่
ึ
แขกทมาเยียมเยือน ภายในขันหมากจะมชดตลับเล็กๆ ซงนยมเปนไม้กลงสวยงาม บางช้นเปนตลับขดด้วย
่
ุ
ี
ิ
็
ิ
ุ
็
ึ
ตอกไม้ไผ่ทารกเช่นเดยวกับตัวขันหมาก แต่ในสมัยหลังนยมใช่ตลับเงนตดนเปนลวดลายแทนไม้กลง
ิ
ี
ั
ิ
ี
่
ื
ู
เนองจากแลดหรหราภมฐานยิ่งข้น
ิ
ึ
ู
ู
