Page 129 - Liver Diseases in Children
P. 129

โรคตับเมแทบอลิก    119




              pthaigastro.org
                                                      ึ
                                ิ
                  อาการแสดงมักเร่มในช่วงวัยทารก โดยเกิดข้น  ปัสสาวะ ผลตรวจทางจุลพยาธิวิทยาของตับพบไขมัน
             หลังกินนมเพียงไม่กี่ชั่วโมง ได้แก่ อาเจียน ท้องเสีย  สะสม periportal bile duct proliferation, iron

             ซึม มักมีการติดเช้อในกระแสเลือดจาก Escherichia  deposition with extramedullary hematopoiesis
                           ื
                                                                      ็
                                                                                              ิ
                                                                                         ั
             coli ร่วมด้วยซึ่งมักพบร่วมกับการแข็งตัวของเลือด    อาจพบตับแขงตังแต่แรกเกิด การยืนยนการวนิจฉัยโรค
                                                                        ้
             ผิดปกติอย่างรุนแรง ผู้ป่วยทีไม่ได้รับการรักษาอาจมี    ท�าโดยการตรวจยีนหรือตรวจเอนไซม์ในเม็ดเลือดแดง
                                    ่
             การด�าเนินโรคแบบเรื้อรัง มีอาการตัวเหลือง ตับวาย  โดยพบ GALT enzyme activity ลดลง และมีการสะสม

             เลี้ยงไม่โต กรดแล็กติกคั่ง หน้าที่ของหลอดไตฝอย    เพิ่มขึ้นของระดับ Gal-1-P ในเม็ดเลือดแดง
                                                                                                    ี
                                              ี
                                                                            �
             ส่วนต้น (proximal renal tubule) เสย และเม็ด        การรักษา  ทาโดยงดอาหารและนมท่ม        ี
             เลือดแดงแตกเรื้อรัง (chronic hemolysis)       แล็กโทส ซึ่งจะท�าให้การทางานของตับดีข้นอย่าง
                                                                                                ึ
                                                                                  �

                            ื
                  การวินิจฉัยเบ้องต้น โดยตรวจพบ urine reducing  รวดเร็วในผู้ป่วยที่ยังไม่มีตับวายหรือตับแข็ง
                                                                          ึ
             substance แต่ไม่พบกลูโคสในปัสสาวะขณะที่ผู้ป่วย    ต้อกระจกก็มักดีข้นหลังงดแล็กโทสตั้งแต่ในระยะ

              กินนมที่มีแล็กโทส (รูปที่ 7.4) การตรวจพบ urine  แรกของโรค อย่างไรก็ตามพบว่าแม้จะให้การรักษา



              reducing substance ไม่มีความจ�าเพาะกับโรค  อย่างเหมาะสมโดยการงดแลกโทสตลอดชีวต
                                                                                       ็
                                                                                                    ิ
                                                 ี
              galactosemia โดยอาจพบในโรคตับอื่น ๆ ท่มีหน้าที ่  แล้ว ยังอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนระยะยาว ได้แก่

              ของหลอดไตฝอยส่วนต้นเสีย ท�าให้มี aminoaciduria  พัฒนาการช้า สติปัญญาบกพร่อง ปัญหาการพูด
                                                                                          ี
              และ glycosuria การตรวจตาด้วย slit lamp พบ    (verbal  dyspraxia)  และหน้าท่รังไข่ผิดปกติ



              ต้อกระจก อาจพบ intraocular hemorrhage และ  (ovarian dysfunction) สันนิษฐานว่าเกิดจากยังมี
                                                         Negative
                                                                               Positive

                                                                ั

              retinal  detachment  การส่งตรวจ  urine  การสงเคราะห์  endogenous  Gal-1-P  และมี

                                                           glycoprotein hypoglycosylation
                                                                                        24
             organic acid อาจพบ galactitiol และ Gal-1-P ใน






            N Negativ  Negative   P o sitiv e   Positive

         t
                            Positive
            e
        a
           e
         iv
      eg



                                                รูปที$ 7.3 การตรวจปสสาวะของผู้ปวยโรค galactosemia ซงตรวจพบ urine reducing substance แต่ไม่พบกลูโคส
                                                                 ั
                                                                                                 E
                                                                                                 ึ
                                                                             ่
             รูปที่ 7.4 การตรวจปัสสาวะของผู้ป่วยโรค galactosemia ซึ่งตรวจพบ reducing substance แต่ไม่พบกลูโคส
                     (ดูรูปสีหน้า 358)
                                                Hereditary fructose intolerance
                                                                             1,23
                                                      โรคนIถ่ายทอดแบบ  autosomal recessive  เกิดจากการขาดเอนไซม์  aldolase B  ทําให้ไม่สามารถเปลยน
                                                                                                                                            ีE
                                                           ี
                                                fructose-1-phosphate เป็นdihydroxyacetone phosphate และ glyceraldehyde การคัEงของ fructose-1-phosphate
                                                                       ิ
                                                                                                              ื
                                                มีผลทําให้เกิดความผิดปกตสําคัญ 2 ประการ คอ ทําให้เกิดนํIาตาลตําในเลอด ขาด adenosine triphosphate (ATP)
                                                                                                         E
                                                                                        ื

 รูป ท ี$   7 . 3   ก ารต รว จ ป ั ส ั ส าวะ ข อ ั งผ ้ ป ่ ว ่ ยโรค   g ่galactosemia ซึEงตรวจพบ urine reducing substance แต่ไม่พบกลูโคส semia ซึEงตรวจพบ urine reducing substance แต่ไม่พบกลูโคส
    รูปที$ 7.3 การตรวจปสสาวะของผู้ปวยโรค galactosemia ซงตรวจพบ urine reducing substance แต่ไม่พบกลูโคส
                        ู
 รูปที$ 7.3 การตรวจปสสาวะของผู้ปวยโรค alacto
                                                     ึ
                                                    E

         ct
            se in
    r
    Hereditary fructose intolerance
 H Hereditary fructose intolerance 1,23  1,23
                  lera
           o
 ered
                        1,23
                 o
                       e
  a
       f
                     n
     y
 it
                      c
                t
       ru
                                      ก
                               e
                                       เิ
                                                                        ํ
                                                                 se
                                        กิ
                                                                        า
                                        ด
                                                                  se
                                ssiv
                                                                       ท

                                 e
                                  ssiv

                                                                      ท
                                    e
                                      เ

                                                                   B
                                     e
                                c
                                                                     B

                                                     อ
                                                          ม
                                                         ม
                                                 ข
                                                         ซ
                                               า
                                                          ์

                                                ร
                                                ข
                                                      น
                                                  า
                                                   ด
                                                  ด
                                                        ไ
                                                        ซ
                                                 า
                                                    เ
                                                      ไ
                                                   เ
                                                    อ
                                              ร
                                          จ
                                          า
                                                              o
                                                              ld
                                           ก
                                         จ
                                                                la
                                         ด
                                                               la
                                                               o
                                                     น

                                                            ์
                                                           a
                                              า
                                              ก
                                           า
                                                             a
                                                            ld
                                            ก
                                            ก
                                                                               า
                    u
            ด
                                                                               ส
                    a
                                                                                      เ
                                                                                ม

                                                                                       ล
                                                                                      ป
           อ
                                                                              ส
                                                                                        ย
                      to
                                                                             ม่
                     to
            อ
                                                                                        ีE
                     u
                                                                                        ล
                                                                                   ถ
                บ
                                                                                 า
                                                                                   ร
                                                                                 ม
               บ
               แ
                                                                                   า
                บ
                                                                                  ร
                   a
                                                                                     ถ
                                                                                     ป
              แ
              ด
                  บ
                                                                                     เ

                                                                                า
              ี
                                                                           ห

                                                                          ใ
                            l re
                           a
      ี
                                                                           ไ
                           l re
                                                                           ้
  โรคนIถ่า
                                                                         ใ
 โร ค นI ถ ี่ า ย โรคนIถ่ายทอดแบบ  autosomal recessive  เกิดจากการขาดเอนไซม์  aldolase B  ทําให้ไม่สามารถเปลยน
                              c
                                                                                                ีE
                                                                          ห

                                                                         า
                                                                         ํ
                          a
                                                                                         ย
                                                                            ม
                          m
                                                                            ้
                                                                            ไ่
                        m
          ท
                                                                                         ีE
                                                                                         น
                                                                                          น
                       so
                        so
          ย
           ท
                                                                                   phos
                                                          eh

                                                                                          e
                                                       ald
                                                                                      pha
                                                                                       pha
                                                                                          t
                                                                                           e
                                                                                         t
                                                        eh

                                                                   ั
                                                                            c
                                                                            to
                                                                    ง
                                                                    ข
                                                                 า
                                                                             s
                                                                             to
                                                                   ง
                                                                  ค
                                                                    ั

                                                                          fru

                                                                        ง
                                                                        fru
                                                                     ข
                                                                     อ
                                                                           c
                                                                      ง
                                                                      อ
                                                                ร
                                                                                 -
                                                           d
                                                            y
                                                                                1
                                                            e
                                                                                  -
                                                          y
                                                                                  phos
                                                                                 -
                                                                                 1
                                                             d
                                                                               s

                                                                า
                                                                ก
                                                                              e
                                                                                e

                                                              e
                                                              ก
                                                                               -
                                                      ald
                             c
                             e
                              t
                              one
                              e
                            c
                    hydr
                   di
                     hydr
                         oxya
                        oxya
                               t
                                           t
                                          e

                                            และ
                                           e
                                         t
                                  phos
                               one
                                    phos
                                       pha
                                      pha
      phos
     -
         pha
            t
          pha
     phos
 fructose1
 fru c to s e - fructose-1-phosphate เป็นdihydroxyacetone phosphate และ glyceraldehyde การคัEงของ fructose-1-phosphate
    -
    1
    -
             e
                ป็
                เ
                น
                  di
                  น
               ป็

             t
              e

              เ

                                             และ

                                                    cer
                                                g
                                                 ly
                                                   cer

                                                  g
                                                   ly
                                                                  รE
                                                                   คE
                ป
                                                  า
                                                       น
                                                        เ
                                                                                     (
                                                                                     e
                ก

               ป
                                                                                   e
               ด
               ิ
                                                  ล
                                                                                   t
                                                                                    t
                     ค
                     า
                    า
                    ิ
                    ํ
                      ํ
                                                         เ
                                                                            i
                                                                             phos
                      ค
                       ัญ
                                                 ต
                                                        ล
                 ก
                 ต
                                                                                 pha
                   ต
                                                 า
                    ส
                   ส
                                                                                pha
                   ิ
      เิ

                                                                                           )
     ก
                                                      น
                                                    า
                                                                                          )
      ด
      ้
      กิ

 มีผลทําให
                                                      ํ
                                                      E
                                                      า
 มี ผล ท า ํ  ใ  มีผลทําให้เกิดความผิดปกตสําคัญ 2 ประการ คอ ทําให้เกิดนํIาตาลตําในเลอด ขาด adenosine triphosphate (ATP)
    เ
                                                    ํ
    ้
    ห
                                                     ใ
       ด
                                                   ล
             ด
                                                   ต
                                                                                       ATP
            ผ
             ผ
             ิ

                                                                                      (
                                                                                      ATP
            ม
                                                      ใ
          า
         ว
       ค
         ค
           า
                                                    ต
           ม
          ว
                                                    E
                                      า

                                                                  de
                                      ท
                                                                  ื
                                        ํ
                                        า
                                       ใ
                                       ํ
                                                                 a
                                                                  a
                                    อ

                                    ื
                                   ค
                                   อ

                                                           อ
                                     ท
                                                                    nos
                                                                   de
                                           ้
                                                             ข
                                           เิ
                                            กิ

                                                            E
                                                            ด
                                            ด
                                           ื

                                                              ข
                                          ห
                                                               าด
                                         ใ

                                        ห
                                          ก
                                                              าด
                                          ้
                                             น
                                          เ
                                                                     nos
                                                                          r
                            ร
                                                                            t
                                                า
                            ป
                                                                          t
                             ร
                                                          อ
                                                          ล
                             ะ
                           ิ
                                                         ื

                         2
                        ัญ

                                                                           i
                          ป
                          2
                                                                            r
                                                                            phos
                                                ํ
                                                                       i
                                                           ด
                                                                       ne
                                ร
                                 า


                                   ื
                                                           ื
                                 ร
                                  ค
                              ก
                                                                        i
                                               ต
                                                                         ne
                              ะ
                                               ํ
                               า
                                               า
                               ก
                                             ดI
                                              นI
   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134