Page 153 - Liver Diseases in Children

โรควิลสัน 143

pthaigastro.org
ระบำดวิทยำ transporter 1 (HCTR1) จากนั้น Atox1 chaperone
ซ่งเป็นโปรตีนในเซลล์ตับจะน�าพาสารทองแดง 6
ึ
โรควิลสันเป็นโรคทางพันธุกรรมชนิดยีนด้อย
่
ี
อุบัติการณ์โดยเฉลี่ยทั่วโลกอยู่ที่ 1 ต่อ 30,000 คน อะตอมไปจับกับ apoceruloplasmin 1 โมเลกุลท
ในเอเชียมีรายงานอุบัติการณ์ในประเทศญี่ปุ่นและ trans-Golgi (6:1) กลายเป็น ceruloplasmin ซึ่งจะ
ึ
ไต้หวันซ่งใกล้เคียงกัน คือ 1 ต่อ 35,000 ถึง 40,000 น�าพาสารทองแดงออกสู่กระแสเลือดไปยังอวัยวะ
คน ในประเทศไทยยังไม่มีการศึกษาอุบัติการณ์ของ ส�าคัญต่าง ๆ สารทองแดงส่วนหนึ่งถูกเก็บสะสมใน

โรควิลสันในระดับประเทศ อย่างไรก็ตามมีรายงาน เซลล์ตับโดยจับกับ metallothionein สารทองแดง
การศึกษาย้อนหลังกว่า 10 ปีในโรงพยาบาล ส่วนเกินในตับจะจับกับโปรตีน ATP7B และขับออก
จุฬาลงกรณ์ พบผู้ป่วยโรควิลสันในเด็กจ�านวน 21 ทางน�้าดี ในภาวะ basal state โปรตีน ATP7B อยู่

รายและในผู้ใหญ่จ�านวน 39 ราย เชื่อว่าผู้ป่วย ในต�าแหน่ง trans-Golgi ท�าหน้าที่ช่วยขนสารทอง
1,2
ื
โรควิลสันในประเทศไทยส่วนหนึ่งไม่ได้รับการวินิจฉัย แดงไปให้ apoceruloplasmin แต่เม่อมีสารทองแดง
เนื่องจากมีข้อจ�ากัดในการตรวจสารทองแดงในตับ ปริมาณมากในตับ โปรตีน ATP7B จะย้ายไปยัง
และการตรวจหายีนท่ผิดปกติในประเทศไทย ดังจะ cytoplasmic vesicles เพื่อขนย้ายสารทองแดงให้
ี
กล่าวต่อไป ขับออกทาง bile canaliculi ดังแสดงในรูปที่ 8.1
ื
ั
ดังน้นเม่อมีความผิดปกติของการท�างาน
พยำธิก�ำเนิดและพยำธิสรีรวิทยำ 3 ของโปรตีน ATP7B จะท�าให้ความสามารถในการ
�
ี
ี
�
ทองแดงเป็นโลหะหนักท่มีความสาคัญโดย ขับทองแดงออกทางน้าดี และการเปล่ยนเป็น
่
ู
่
ื
เฉพาะอย่างย่งในการทาหน้าท่เป็นโคเอนไซม์ของ ceruloplasmin ออกสกระแสเลอดบกพรองไป โปรตีน
ี
ิ
�
โปรตีนหลายชนิด ในแต่ละวันร่างกายต้องการสาร metallothionein ในตับจะเพิ่มความสามารถในการ
ื
ทองแดงในปริมาณ 1-2 มก. ในผู้ใหญ่ 340-440 จับกับสารทองแดงที่เกินเพ่อไม่ให้เกิดเป็นพิษต่อ
ุ
ั
ไมโครกรมในเด็กอาย 1-8 ปี และ 700-890 เซลล์ตับ แต่หากปริมาณสารทองแดงมีมากเกิน
�
ไมโครกรัมในเด็กโตและวัยรุ่น (9-18 ปี) โดย ความสามารถของ metallothionein จะทาให้เป็นพิษ
ร่างกายได้รับสารทองแดงจากการกินอาหาร สาร ต่อเซลล์ตับ เกิดตับอักเสบ มีพังผืด (fibrosis) และ
ทองแดงส่วนใหญ่ถูกดูดซึมท่ล�าไส้เล็กส่วนดูโอดีนัม ตับแข็งตามมา นอกจากนี้ทองแดงส่วนเกินยังสะสม
ี
่
ื
ั
�
เป็นหลัก โดยส่วนหนึ่งจับกับ metallothionein ใน ในอวัยวะสาคญอน ๆ เช่น lenticular nuclei ใน
เซลล์เย่อบุล�าไส้ (enterocyte) และขับออกทาง สมองส่งผลให้เกิดอาการทางระบบประสาทโดย
ื
ื
ร่างกายผ่านการหลุดลอกของเซลล์เย่อบุลาไส้ อีก เฉพาะการเคล่อนไหวผิดปกติ proximal tubular cell
ื
�
ื
�
ึ
ส่วนหน่งจะถูกขนส่งออกจากเซลล์เย่อบุลาไส้ โดย ของไตเกิดเป็น Fanconi syndrome และ Descemet’s
จับกับ copper-transporter ATPase1 (ATP7A) membrane ของคอร์เนียเกิดเป็น Kayser-Fleischer
ไปสู่ตับทางหลอดเลือดด�าพอร์ทัลโดยมีอัลบูมินเป็น (KF) rings หากสารทองแดงที่คั่งอยู่มากตามอวัยวะ
ตัวพาผ่านเข้าไปเซลล์ตับทาง human copper ต่าง ๆ ออกมาในกระแสเลือดจะเป็นพิษต่อเซลล์เม็ด