Page 50 - 11_LiryDram_2016

przekształcać tradycję w nowoczesność. Chociaż... może nie tyle w nowoczesność, bo byłoby to nienaturalne, ale w indywidu- alny, zanurzony w konkrecie świętokrzyskim (tu autor się urodził, wychował i mieszka) komunikat poetycki, często dosyć mocny:
Nasza prowincja głucha Dziura i zadupie Pobożni para anie Rozmodleni w niedzielę Na co dzień scyzoryki
Poezja Pasternaka jest wielowątkowa. Od wierszy opisowych, ironicznych po najczyst- szą lirykę, pomysłowo i celnie zmetaforyzo- waną, przekazującą autorską prawdę.
W tomiku Andrzeja Piskulaka Dąb jak chłop, inspirowanym zagnańskim dębem Bartkiem, znajdziemy liczne odniesienia do trwania i przemijania. Dochodzi w nich też do głosu archetypiczne znaczenie Bartka jako alegorii ludzkich losów, czasu, a także piękna, historii, tradycji, wierności.
Natomiast fenomen Uty Przyboś polega na korzystaniu z doświadczeń malarskich, a w malowaniu – z pisarskich. W ten spo- sób jej dzieła uzupełniają się, tworzą boga- tą panoramę skojarzeń, metafor, porównań. Historia, ludzkie dramaty codzienne, miłość spełniona i nie – oto kręgi tematyczne poja- wiające się w tych wierszach, ale za każdym razem inaczej. To cecha całej poezji Uty Przy- boś: bardzo precyzyjnej, trudnej, ale jedno- cześnie bliskiej i komunikatywnej.
Poeci kieleccy bardzo pracują nad stworze- niem własnego typu wypowiedzi. Śmia-
łość skojarzeń przy jednoczesnym wyczu- ciu języka i gry znaczeń cechuje fraszki i haiku Wawrzyńca Marka Raka. Kazimiera Szczykutowicz wypracowuje własny język poetycki, pełen enigmatycznych metafor i znaczeniowych zaciemnień czy też ta- jemnic. A Zo a Walas prezentuje wiersze o miłości, utwory pejzażowe o elementach lozo cznych, snuje re eksje na temat granic ludzkiego poznania. Dużą zaletą tych wierszy jest ich lapidarność, konden- sacja, panowanie nad emocjami, dla któ- rych autorka ustawicznie szuka właściwe- go słowa.
Utrata, zapomnienie, nietrwałość wszyst- kiego na tym świecie, miłość, obecność (bądź utrata) bliskiego człowieka w wier- szach Ewy M. Wojtasik stanowią punkt odniesienia dla metafor, pretekst dla lo- zo czno-egzystencjalnych uogólnień. Zale- cają się autentyzmem, wrażliwością, szcze- rością niebanalnej narracji poetyckiej.
Zamieszczone w tomie wierszy miłosnych Iwony Zielińskiej-Zamory Stracić głowę teksty wyrażają różne emocje związane z drugim człowiekiem. Obawa, zaufanie, lęk przed utratą, budowanie w jej prze- strzeni swoistego azylu – oto główne tema- ty. Autorka szuka dla wyrażenia tych dyle- matów odpowiednich środków wyrazu.
Twórczość wymienionych poetów daleko wychodzi poza ramy środowiskowe, regio- nalne. Są to niewątpliwie ważkie artystycz- ne osiągnięcia.
Ale pisarze kieleccy to nie tylko poeci. Pro- zaików mamy dużo mniej niż poetów, ale
48 LiryDram kwiecień–czerwiec 2016