Page 22 - 03_LiryDram

Jan Kasprowicz
Ethnos Tellus
Melos
Karol Jaworski
J eśli o Kasprowiczu, to o kujawskości, doświadczeniu ziemi i muzyce. Wia- domo, że zarodki kujawskie organizowały twórczość poety od juwenilnych początków do samego jej końca. Jako rozpoznawalne komponenty poetyckiej dykcji ujawniają się we wczesnych naturalistycznych obrazkach, wkomponowują w zapis mentanoi podmio- tu Hymnów, pobrzmiewają w tonicznych frazach ułożonej w cykl modlitw-kontem- placji Księgi ubogich, w końcu konweniują z podhalańskim folklorem senilnych strof Mojego świata, które zapisywane były nie- rzadko ręką czuwającej przy chorym mężu Marii Kasprowiczowej. Tłumaczył wszak au- tor Hymnów w jednej z niewielu zachowa-
nych autotematycznych wypowiedzi.
Wizja ziemi kujawskiej nie opuszczała mnie nigdy i dotąd mnie nie opuszcza. [...] wspomnienie skrawka rodzinnego plącze się jak mara nieomal we wszyst-
De la musique avant toute chose Paul Verlaine
kim, com dotąd pisał i piszę – w utworach, które powstały nie tylko w kraju, we Lwo- wie, Zakopanem [...], ale i za granicami Polski, w Rzymie, Florencji, Asyżu, Sienie, Neapolu [...]. Wszystkie nieomal krajo- brazy moje to wspomnienie Kujaw, czę- stokroć obracające się na przestrzeni na oko maleńkiej – Inowrocław, Szymborze, Szarlej, Kruszwica, Mątwy [...].
W innym zaś miejscu dodawał:
Nic mi tak nie wraziło się w pamięć jak kawał łąki i pola, jak burta przydrożne- go rowu lub skrawek miedzy, na których przepędziłem dni dzieciństwa. Dzisiaj, po latach trzydziestu, mógłbym najdo- kładniej wskazać miejsce, gdziem o tej a o tej porze zerwał kwiat mleczu lub gałązkę krwawniku, gdziem widział zła- mane źdźbło żyta lub drobnym listkiem szczawiu gasił pragnienie.
20 LiryDram czerwiec 2014