Page 9 - HOH
P. 9
A2 LOCAL
Diasabra 3 Februari 2018
Zika, Dengue y Chikungunya ta bou nivel ‘endemico’
Agencianan di biahe informando riba vacuna contra keintura geel
ORANJESTAD – Despues pero tambe di Dengue y grupo di control cu ta trahan- publico lo cuminsa exigi e sino na cierto region di Ven-
di un silencio largo riba e Chikunguya ta ‘bou un do pa preveni e virusnan aki y carchi geel of di salud pa con- ezuela y otro paisnan bisiña
situacion di Zika riba nos minimo di expresion’. E nan ta recorda na tur comu- trola si e persona ta vacuna unda nan por resulta infecta,
isla, dokter Wilmer Sala- kiermen cu e casonan ac- nidad pa mantene nan cura contra keintura geel. Nan ta pa nan haya e vacuna prome
zar di departamento di tual ta abou di e nivel of liber di criadero di sangura. recorda cu e vacuna aki mes- cu nan ta biaha. E ta un regla
Salud Publico (DVG) a caracter ‘endemico’. ter wordo aplica no mas laat hunto cu Organisacion Pan-
bin cu informacion breve Keintura geel cu 10 dia prome cu e persona Americano di Salud (PAHO)
riba e topico aki. El a bisa El a bisa cu ainda nos isla tin Ya caba algun agencia di bia- ta biaha. pa Aruba implementa un
cu afortunadamente y a e privilegio di bisa cu nos no he a cuminsa pone nan clien- sistema pa sigura e protecci-
pesar di e yobidanan, e tin niun alarma contra e tipo tenan na haltura cu entrante Sr. Salazar a informa cu actu- on di nos comunidad contra
casonan raporta di Zika di malesanan aki. Nan tin un 1 di maart, autoridad di salud almente no tin caso di keintu- e virus aki.
ra geel na Aruba. E problema
den nos region ta wordo reg- Nan ta exigi esaki pa tur e
istra den cierto area di Brasil, paisnan cu ta aparece riba e
pero e no a bira den un epi- lista di Organisacion Mun-
demia ainda. Mirando cu nos dial di Salud. Nan ta paisnan
tin presencia di e sangura Ae- den riesgo di keintura geel,
des aegypti cu ta transmiti no caminda nan lo wordo exigi
solamente keintura geel, sino e vacuna of carchi geel contra
Dengue y Zika, DVG kier keintura geel. Esaki ta e doc-
evita cualkier entrada di un umento di garantisa cu por
persona infecta cu e virus di mustra cu e persona of biahe-
keintura geel cu por bira un ro ta proteha specialmente si
problema pa nos pais. nan ta bin di e paisnan unda
a wordo raporta casonan di e
P’esey nan a pidi e hendenan malesa aki.
cu ta biaha pa e region di Sur-
America, no solamente Brasil
Teen Dating Violence: colaboracion pa conscientisa hoben riba violencia
domestico
SAN NICOLAS - Funda- sesion
cion pa Hende Muhe den E programa ta encera cu
Dificultad ta trahado riba lo duna diferente presen-
un proyecto conhunta- tacionnan riba violencia do-
mente cu otro partnernan mestico pa asina hobennan
den enseñansa y asun- den enseñansa secundario
tonan social pa consci- wordo conscientisa riba e
entisa hobennan di scol topico. Asina por percura cu
secundario riba compor- hobennan ta haya den prome
tacion den relacionnan. fasenan unda ta wordo en-
Teen Dating Violence lo volvi den relacion cu otro
ta un proyecto cu ta en- hobennan e informacion
volvi diferente instancia necesario pa evalua kico ta
y departamento pa crea comportacion aceptabel y cua
miho puntonan di meld no.
pa casonan di violencia
bou hobennan. Durante e presentacion in-
stancianan a trece nan preo-
Ayera atardi Bon Dia Aruba cupacionnan dilanti pa cierto
tabata presente na un presen- parti di e programa cu lo po-
tacion duna conhuntamente siblemente ta ‘mucho pisa’ pa
entre Departamento di trata den sesionnan di 1 ora
Asunto Social (DAS), Fun- y mei. Ademas tabatin papia
dacion pa Hende Muhe den con lo bay evalua cua tipo di como trahado social – caso- anan no ta acepta cu ta kibra berdad Suzy Kock presidente
Dificultad (FHMD) y otro persona – sea docente of un nan lo bay wordo traspasa pa cu otro. Y esaki ta yega hopi di e fundacion a reconoce cu
partnernan manera IPA pa persona specifico – cu lo bay departamento di Asuntonan biaha na conducta violento of e fundacion tin hopi ‘survi-
papia hunto riba e programa duna e charlanan. Social. Di e manera aki lo tin inapropia manera persigui- vors’. Aunke no tur persona
di Teen Dating Violence cu mas puntonan pa meld caso- mento riba medionan social cu ta pasa den violencia do-
ta den proceso di wordo ehe- A wordo nota cu person- nan cu lo por wordo trata pa entre otro.” mestico ta cla pa papia di
cuta. anan cu ta duna e charlanan profesionalnan gubernamen- esaki, tin persona cu si ta dis-
mester ta prepara emociona- tal of di fundacion. Bon Dia Aruba a trece di- puesto pa haci’e.
E charla a encera cu e dife- lmente pa cualkier topico cu lanti cu podise lo ta bon idea
rente instancianan cual ta- lo surgi y tambe lo mester Magaly Maduro, coordinado pa envolvi personanan cu Es mas, sra. Kock a expresa cu
bata inclui tambe represent- tin hopi empate pa asina tin di e fundacion a splica e im- por conta di nan experien- lo por envolvi e organisacion
antenan di Departamento comprendemento pa hoben- portancia di e proyecto aki pa cia pa asina hobennan sinti Voz di Hubentud di Corsou,
di Enseñansa a pone cabes nan pasando den situacion hobennan cu hopi biaha ta nan mes mas habri pa com- cual a mira diferente persona
hunto pa evalua e manera con dificil. Tambe a subraya cu haya problema cu parehanan parti cualkier experiencia cu cu a bin dilanti publicamente
lo bay ehecuta e programa di punto di e proyecto aki ta despues cu ta kibra cu otro. nan a of ta pasando den dje. cu storianan personal di vio-
conscietisacion Teen Dating pa diferente instancianan tin “Hobennan sa haya nan mes FHMD a tuma nota di esaki, lencia domestico y te hasta
Violence. mas envolvimento cu otro, den situacion ora ta kibra cu mirando cu no a considera traficacion humano.
pues no ta bay exigi di un otro unda un di e person- esaki anteriormente, pero en
Palabracionnan durante docente pa ta tanto psicologo