Page 7 - bon-dia-aruba-20210731
P. 7
a7
local Diasabra 31 Juli 2021
Recomendacionnan di SDBA pa gabinete 2021-2025
Stichting Deugdelijk sivo y innecesario, manera politica di patronahe, cu a di entre otro nos Alto Cole-
Bestuur aruba tabata huurmento di espacio pa conduci na maneho di per- gionan di Estado, cu conse-
representa pa presidente duna les pa via di scol/local cu sonal iresponsable y otorga- cuencia grave pa comunidad.
Armand Hessels y secre- no por a usa mas. Pa motibo mento di privilegio cu tereno Aki SDBA ta ofrece e prox-
tario drs. Leo Maduro. E di esey a tuma lugar desperdi- y proyecto. Tambe cu ta me- imo gobierno di Aruba un
documento aki ta duna cio structural y na gran escala. hora e administracion finan- compilacion di e recomen- Ad Subprioriteiten (e.e.a
un resumen di e diferente ciero na nivel basico caba dacionnan mas importante di a.g.v. gebrek aan integriteit)
temanan cu a bin dilanti Ignora structuralmente ad- (via Control Interno den tur cierto organismonan, entre Politieke patronage → zie
durante e consulta aki. vertencia y recomendacion departamento di gobierno), otro tocante garantia di inte- Aanbeveling 10.1 (t.a.v. Per-
sin embargo ta solamente como tambe e funcionamen- gridad (mira Recomendacion soneelsbeleid)
Aruba ta haya su mes para un banda di e storia. Manera to di personal di gobierno, 10.7). Financieel beheer → zie Aan-
dilanti di desafio grandi y den ‘Publiek geheim’ https:// transparencia efectivo y e beveling 10.2 → A + B leid-
historico. E debe y pagonan deugdelijkbestuuraruba. funcionamento di parlamen- Ad Hoofdprioriteit: Her- den tot enorme verspilling
enorme tabata exigi, ante- org/2021/02/03/publiek-ge- to. E ora no mas por traha vorming van het Politiek van publiek geld!
rior na e pandemia di Co- heim/ a ser ilustra en corto, sistematicamente na maneha systeem → via legaliseren Functioneren overheidsper-
vid caba, casi lo imposible di den e decadanan recien tabata e desigualdad economico Burgerpanel + Referendum soneel → zie aanbevelingen
comunidad. E situacion ey a trata tambe structuralmente grandi cu ta forma e base di e Aanpassingen ‘in de marge’ ‘Public sector Reform’ in Re-
solamente empeora. Aruba a di gobernacion deficiente (y problematica social grandi na → reduceren/elimineren positioning our sails
logra keda riba pia solamente no integro) loke a ser treci Aruba. Pa esey e instalacion van ‘politieke invloed’ (vgl. Transparantie → zie Aanbev-
danki na e extenso ayudo fi- dilanti den un gran cantidad di un ombudsman, cu a keda WEB-Setar-Elmar) eling 10.3
nanciero y logistico di Hu- di rapport. Den e rapport posponi pa varios decada, ta ‘Kleinere’ overheid → ver- Parlementair functioneren →
landa. Den esey Aruba mes- ‘Naar een functionerende indispensable. zelfstandigen van bepaalde zie Aanbeveling 10.4
ter a compromete su mes cu democratische rechtsstaat departementen, bijv. Belast- Sociaal-economisch beleid →
condicion cu ta orienta riba in Aruba’ (mira anexo) ta Problemanan structural y gi- ingdienst zie Aanbeveling 10.5
haci e Pais den futuro mas menciona caracteristica im- gantesco manera e ‘dump’ y e Vaste comb. van departe- Natuurbeleid → Rechten
resistente contra shock nobo. portante negativo di esey. De ‘instalacion di purificacion di menten, bijv. Economie + voor de natuur → zie: www.
E maneho di esaki ta requeri hecho ta trata di mina estado awa’ cu tambe pa decadanan Toerisme; Gezondheid + harmoniaruba.org → ‘De nat-
un esfuerzo nacional y un di derecho democratico y di largo no a ser atendi manera Milieu (+ Sport); enz. uur in het geding’
enfoque mas grandi riba mi- finanzas publico sostenible, mester, solamente a base di ‘Rehabilitatie’ van het sys-
hor relacion cu e partner mas loke a afecta e capacidad pro- e obligacion di cuido (‘zorg- teem van ‘Checks & Bal- Slotopmerking
grandi den Reino. (mira Re- pio di Aruba pa maneha su plicht’) di gobierno caba lo ances’, o.a. a.d.h.v. het NIS- Op papier is Aruba een de-
comendacion 10.8). Esaki sin asuntonan financiero y cu mester haya solucion a corto rapport mocratische rechtsstaat met
embargo ta conduci na exito esey a afecta su autonomia plazo. Aki ta trata anto struc- Bewustwording + effectieve deugdelijk bestuur. In de
solamente si e ‘problema tambe. Pa tur e motibonan turalmente di un acto ilegi- controle personeel + Bestu- praktijk deed Aruba de cri-
principal’ keda atendi efecti- aki ta anto inevitable cu den timo cu sin duda lo conduci ur → eliminatie van ‘micro- teria van deugdelijk bestuur
vamente a corto plazo. e añanan venidero lo tin un na mas caso den corte (contra management’. en dientengevolge ook van
discusion publico profundo Aruba) y na daño di bon ima- de democratische rechtsstaat
Prioridad principal segun tocante nos sistema politico. gen pa Aruba. Finalmente ta Structurele hervorming structureel geweld aan (zie:
SDBA Esaki lo mester conduci na di sumo importancia cu gobi- van het bestuursmodel → ‘Naar een functionerende re-
Manera a expone den ‘De un alternativa unda lo ta trata erno a corto plazo ta desisti di a.d.h.v.e. ‘publieke discussie chtsstaat in Aruba’). Opeen-
kern van de zaak’ (https:// di e berdadero aplicacion di e su intencion di trata di duna e van alternatieven’ volgende besturen hebben
deugdelijkbestuuraruba. criterionan di bon goberna- refineria un bida nobo. E al- Aparte verkiezingen voor decennialang goedbedoelde
org/2021/01/21/de-kern-van- cion, e desaroyo di un senti- ternativa cu ta presenta segui- Bestuur en Staten (e.e.a. adviezen van onder meer
de-zaak/), e problema prin- mento di co-responsabilidad damente ta ofrece hopi mas onder begeleiding van prof. onze Colleges van Staat gene-
cipal di Aruba ta e ‘sistema di ciudadano y nan participa- perspectiva pa Aruba (mira: Wouter Veenendaal) geerd met ernstige gevolgen
politico’. Esta, e manera cu cion maximo na desaroyo di https://deugdelijkbestuura- Enz. (alternatieven van poli- voor de gemeenschap. Hier-
desde varios decada caba ta comunidad (participacion), ruba.org/2021/06/16/hale- tieke partijen – sociale part- bij biedt SDBA het komend
practica politica. Den esey no por ehemplo a traves di e luja/). Finalmente, e temanan ners – Ngo’s) Landsbestuur een compilatie
ta trata solamente di ignora instrumento di e panel civil envehecimento (vergrijzing) Van ‘Partijdemocratie’ naar aan van de belangrijkste aan-
structuralmente advertencia (burgerpanel) manera esaki y e sostenibilidad di pension ‘Gemeenschapsdemocra- bevelingen van een aantal
tocante e maneho hiba, pero ta hayando aplicacion exitoso (spec. LAP) mester bira pun- tie’ (SDBA) → ‘Weerbare organen, o.m. t.b.v. het waar-
tambe di recomendacion di den mas y mas pais (mira: to di atencion importante. democratie’ (WS) borgen van de integriteit (zie
varios instancia cu mester a https://deugdelijkbestuura- Observacion Final Aanbeveling 10.7).
conduci na mehoracion. E ruba.org/2020/09/24/refer-
‘maneho’ aki tabatin conse- endum-of-burgerpanel/). Pa Riba papel Aruba ta un estado
cuencia grave financiero y logra esaki cambio di men- basa riba derecho democrati-
socio-economico pa Aruba. talidad (encuanto patronahe co cu bon gobernacion. Den
politico) ta un requisito im- practica Aruba tabata viola
Pa e motibo aki tin riba portante, entre otro realisa via e criterionan di bon gober-
practicamente tur tereno di reforma di enseñanza. nacion y consecuentemente
maneho retraso grandi den tambe di estado di derecho
desaroyo, mientras cu man- Sub-prioridad democratico (mira: ‘Naar een
tenimento necesario tambe Mehoracion di e sistema po- functionerende rechtsstaat in
apenas tabata hunga un papel litico, cu atencion special pa Aruba’). Gobiernonan con-
di importancia. Esaki a con- promocion di integridad ta secutivo a ignora pa decadan-
duci na gasto adicional exce- haci mas facil pa minimalisa an conseho di bon intencion