Page 32 - MIN VOS
P. 32

36                                                                                            AWEMainta Diabierna, 22 September 2017


                                   E MINISTRO -                                                             di e Ministro; esun cu un envelop diki (of te


        PA DEFINICION - TA CORUPTO?                                                                         hasta cu un maletin yen!) y e otro, cu e voto
                                                                                                            di henter su famia. Si acaso nos ta desea ‘bon

       Pa: Drs. Adi Rasmijn                                                                                 gobernacion’ = gobernacion segun Ley, nos
                                                                                                            mester kibra cabes rib’e pregunta clave aki:
                                                                                             PG. 36-37
                                                                                                            con pa minimalisa e influencia di Buchi Juan
                                                                                                            y e miyonario den tomo di decision di parti
       UN gran cantidad di hende a gosa e chiste di  ser reemplasa pa gobernantenan (Ministro),  di e Ministro? Tambe ta masha bon posibel
       sr. Coffi, pa compara un Ministro cu un chol-     eligi den un structura politico cu nos ta yama  cu e maneho di henter e gabinete, structur-
       ler. Solamente el a lubida un aspecto impor-      democracia Parlamentario.                          almente ta contra cierto reglanan, p.e. e Ley
       tante, esta, cu tur dos ta adicto - uno na droga  Pues, desde e momento-ey en adelante e  di Contabilidad.
       y e otro na placa y poder (tambe un sorto di  poder politico no ta den man di solamente  Un otro ehemplo: con pa splica e circum-
       droga). Casi sigur cu nuebe di dies hende cu  un persona cu a hereda e posicion di poder  stancia cu te awe ningun, pero ningun doño
       a lesa e producto literario indica, a hari sin  for di su mayornan y cu ta den su posesion  di trabou, cu deliberadamente ta emplea tra-
       fin. Pero cierto Ministronan aparentemente  pa resto di su bida, sino e poder politico awor  hadornan ilegal, a ser persigui penalmente?
       no por a aprecia e joke ey asina tanto. Kisas  ta den man di politiconan cu pa un periodo  Ta parse cu Polis a haya e ‘hint’ (orden di
       sr. Coffi a toca algo hopi sensibel?              cortico a ser buta den e stoel ministerial pa  Ministro) pa no controla e empresanan riba
       Si esaki t’asina, anto bo por conclui cu e  esnan cu por vota.                                       e aspecto aki.
       comparacion ta bastante valido. Anto e moti-
       vacion of origen di e chiste ta bira tambe mas  E burocracia chikito di e reynan den curso di  Na dado momento e comunidad por a haya
       evidente - esta, e ta sali for di un indignacion  siglonan a bira e aparatonan publico gigan-        un poko speransa despues cu e Huez nobo,
       grandi y profundo. Solamente su conclusion  tesco den cual e trabou gubernamental ta ser  señora mr. Angela, ta di opinion cu mester
       no ta completamente corecto: a lo largo, bou  prepara y ehecuta. En principio e funcionari-          atende e problematica di ilegalidad na su raiz;
       di un bon maneho, e comunidad por ser libera  onan publico ta traha nan consehonan mas  esaki ta significa, bay tras di e doñonan di
       di e chollernan, pero nunca esaki por conta  obhetivo y neutral posibel y ta manda nan  trabou cu conscientemente ta emplea traha-
       pa e Ministronan. Aparentemente nan tin un  pa e Ministro cu, despues di considera un  dornan indocumenta. E Huez indica a haya
       funcion valido! Kico e por ta?                    que otro a fondo, ta tuma un decision bon  e libertad necesario pa realisa su deseo?
       Pa compronde esaki, nos mester bolbe bay  balancea – al menos, asina mester ta.                      Pregunta grandi awor na sept. 2013: cu-
       den pasado y studia historia Europeo un poco  Un decision tuma na un nivel asina halto,  anto empresario el a persigui den curso di e
       (ta di Europa nos a hereda nos institutonan  normalmente ta di hopi peso.                            añanan??? Ami personalmente no a tende di
       politico).                                        Y esnan implica naturalmente semper ta  ni uno!!! Abo?
                                                         desea un decision cu ta na nan fabor. Awor,  Y kico pa pensa di e ‘maneho’ encuanto es-
       Pa siglonan largo e poder politico na Europa  den un comunidad asina chikito manera esun  tablecimento di p.e. restaurantnan Chines?
       tabata concentra casi por completo den man  di nos, masha hopi hende no ta sinta warda  Camara di Comercio y otro instancianan ya
       di e doñonan grandi di tereno, esta, e terate-    pasivamente con e decision lo cay, sino nan  pa basta tempo a vocifera nan preocupacion
       nientenan. Mas despues den historia e con-        ta hasi nan ultimo esfuerso pa esaki cay na  encuanto e saturacion di e diferente merca-
       centracion di poder aki a pasa pa solamente  nan fabor.                                              donan (branche), pero te dia di awe ta parse
       un persona/instituto: e rey - pa mayoria vez  Na momento cu nan haci un peticion na  cu Gobierno ta sali di e suposicion lunatico
       e terateniente mas grandi. Pero te hasta e  Gobierno, p. e. pa cualkier permiso, y nan ta  cu ‘free trade’ ta igual cu ‘free for all’.
       monarconan absoluto no por a goberna nan  haya tende di e servicio concerni cu SEGUN  Kisas nos mester pensa “nan no sa miho” ......
       pais nan so.                                      E REGLANAN VIGENTE, pues Ley, nan no  of tin mas tras di esaki? Solamente nos por
       E aparato militar semper a guli masha hopi  ta bin na remarke pa haya dicho permiso, nan  carga e speransa - en vano? - cu e Parlamento
       placa y e necesidad pues pa financia guera,  ta manda e funcionario limpi limpi di unda  lo bay trata mas lihe posibel e proposicion di
       a forsa nan pa crea burocracianan cu den  el a sali (pa no usa un expresion mas fuerte)  ley entorno e Ordenansa di Establecimento
       curso di siglonan a sigui crece; y ta logico cu  y ta bay linea recta na e Ministro concerni.        di Empresa cu recientemente a ser ofreci na e
       e meta principal di e instancianan aki ta pa  Si acaso esun cu a haci e peticion ta di e  organo aki pa e. o. e propio Camara di Com-
       cobra impuesto di e poblacion pa financia e  color politico ‘correcto’ y especialmente si e  ercio (corda bon: e articulo aki a ser publica
       hobbynan mas caro di e monarconan: bay  tin un famia grandi, e Ministro ta haci como  originalmente basta aña pasa!).
       guera, fiesta sin fin y lanta palacionan.         si fuera e reglanan no ta existi y lo aproba e
       E victimanan di e clase gubernamental na  peticion pa e permiso solicitá. Si ta trata di un  Apreciabel  lector,  haci  awor  un  apelacion
       dado momento a acumula e curashi pa lanta  comerciante, no mester exclui e posibilidad  chikito  riba  bo  imaginacion.  Kico  lo  pasa
       contra nan abusadornan den revolucion- y  cu e mandatario ta haya un envelop diki cu  si acaso NO tabata existi e grupito di ‘de-
       gueranan sangriente cu a conduci finalmente  e conocido contenido.                                   cisionmakers’ cu nos ta yama e gabinete di
       na traspaso di e poder politico pa ciudada-                                                          Ministronan?
       nonan comun y coriente - al menos den teoria  E escala chikito di nos comunidad ta brinda  En verdad, e ciudadano cu ta desea algo di Go-
       (Schumpeter:  “The  people  never  actually  tur oportunidad na e ciudadano comun y  bierno lo acerca e director di e departamento
       rule, but they can always be made to do so  corriente pa topa e mandatario - p. e. na un  y muy probablemente lo ofrece ‘algo’ pa haya
       by definition”).                                  fiesta, entiero of simplemente riba caya - y pa  su kier. Evidentemente e comunidad mester
       Na Europa, den siglo 19 y na inicio di siglo  record’e pa tuma e decision ‘corecto’. Pues,  di e grupito yama gabinete di Ministronan
       20,  e  delastro  rey-  y  emperadornan  a  ser  tur dos tipo di ciudadano, Buchi Juan y e em-       pa absorba posibel intentonan di corupcion
       tumba malamente for di nan trono y nan a  presario grandi, ta cumpra e decision ‘corecto’  y di e manera aki, libra mas tanto posibel e
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37