Page 18 - bon-dia-aruba-20200415
P. 18

A18   locAl
                   Diaranson 15 aPriL 2020
            Minister Maduro:

                             Reino Hulandes cu yudansa pa enfrenta e sla financiero

                                                             y economico di covid-19



                                                                                                                                yudansa aki, Gobierno ta tra-
                                                                                                   Sosten di likides            hando  riba  e  calculacionnan
                                                                                                   Pa  mitiga  contagio  cu  Co-  necesario  pa  asina  por  haya
                                                                                                   vid-19,  Aruba  a  bay  den  un  aprobacion  pa  e  suma  cu
                                                                                                   lockdown.  Cu  esaki  nos  a  cual  Gobierno  por  yuda  cu-
                                                                                                   cera pa entrada di turismo cu  bri parti di e salario di e tra-
                                                                                                   ta e ader principal di nos eco-  hadonan  den  sector  priva.
                                                                                                   nomia.  E  lockdown  ta  pone  Mester remarca cu e forma di
                                                                                                   cu 80% di entrada di turismo  yudansa aki ta uno costoso cu
                                                                                                   ta cay afo y cune entrada den  na promer instante no tabata
                                                                                                   caha  di  Gobierno  tambe  ta  conta  cu  aprobacion,  pero
                                                                                                   keda  afecta.  Pa  percura  cu  cu despues toch a keda reco-
                                                                                                   Gobierno  por  sigui  cumpli  menda pa CAFT na Conseho
                                                                                                   cu su obligacionnan financie-  di Minister di Reino. Prome
                                                                                                   ro,  pa  mantene  e  sistema  di  cu 1 di mei Aruba lo entrega
                                                                                                   seguridad  social  y  pa  brinda  un  plan  pa  aprobacion  di  e
                                                                                                   alivio,  Conseho  di  Minister  yudansa aki na comercio.
                                                                                                   di  Reino  ta  brinda  yudansa
                                                                                                   di  inmediato  den  forma  di  Fianza na 0%
                                                                                                   sosten  di  likides  na  e  suma  Conseho  di  Minister  di  Re-
                                                                                                   di 42,8 miyon florin, manera  ino riba conseho di CAFT a
                                                                                                   cu CAFT a recomenda pa e  dicidi cu tur ayudo cu Aruba
                                                                                                   prome  luna  y  mey.  E  suma  ta  haya  den  forma  di  sosten
                                                                                                   aki ta menos cu e 76 miyon  di  likides  y  subsidio  di  sala-
                                                                                                   florin cu Gobierno ta calcula  rio, lo ta den forma di un fi-
                                                                                                   cu tin mester na likides na e  anza na 0% di interes. Esaki
                                                                                                   momentonan  aki,  pero  e  ta  ta e facilidad di 'zachtelening'
                                                                                                   un comienso di sosten.       cu  largo  tempo  Aruba  ta-
            ORANJESTAD  –  Den  e  Sosten di likides, subsidio  y financiero cu COVID-19 ta                                     bata purba haya di Hulanda,
            siguiente  comunicado  di  di salario y fianza na 0% ta  trece cune. Den e reunion di  Subsidio pa salario          pero cu tabata condiciona na
            prensa, Minister Xiomara  parti di e yudansa di Reino     Conseho  di  Minister  di  Re-  Banda  di  sosten  di  likides,  rekisitonan cu Aruba no por
            Maduro  ta  brinda  infor-   ReinoHulandes  na  e  mo-    ino  di  diahuebs  9  di  april,  a  Conseho  di  Minister  di  Re-  a  cumpli  ainda  cu  nan.  Aki
            macion  riba  e  yudansa  di  mentonan aki ta den dialogo  tuma  e  decision  pa  cuminsa  ino a dicidi pa brinda Aruba  dos aña Aruba lo haya e opor-
            Reino Hulandes pa Aruba  pa asina tuma decision na ki  yuda,  entre  otro,  Aruba,  cu  yudansa  den  forma  di  sub-  tunidad pa refinancia e fian-
            por cuminsa enfrenta e sla  manera e Paisnan den Reino  sosten di likides, subsidio pa  sidio pa salario cu e meta pa  zanan  aki  y  na  e  momento
            financiero y economico di  lo por yuda otro pa enfrenta  salario y fianza na 0% di in-  comercio  mantene  cupo  di  ey lo stipula e termino y otro
            COVID-19.                    y surpasa e crisis economico  teres.                      trabou.  Pa  por  haci  uso  di  condicionnan di pago.

                                  Stress y ansiedad por tin efecto negativo riba salud


            ORANJESTAD - Durante  nan  keri.  Otro  factornan  cu  an den nos comunidad, spe-      sponde na un crisis por haci  sional.  Nan  t’ey  pa  bo  tur
            e  temporada  aki  di  crisis  tambe por afecta bo estado di  cialmente  famianan  cu  por  un  diferencia  importante  pa  dia di 2’or merdia te cu 10’or
            relaciona  cu  COVID-19  salud ta e insiguridad relacio-  ta pasando den problemanan  bo mes y bo famia. Si bo per-  anochi.  Atende  di  un  forma
            (Coronavirus),  y  manera  na  cu  e  cambionan  abrupto  social.                      sona ta sinti cu bo mester di  responsabel  y  positivo  cu  e
            cu nos bida ta cambiando  den  nos  bida  diario,  insigu-                             sosten  of  ayudo  psicologico  stress y preocupacionnan den
            relaciona cu Coronavirus,  ridad financiero, dificultad pa  Tur hende ta reacciona dife-  durante  e  temporada  dificil  e periodo di crisis aki, lo haci
            e  ta  hopi  importante  pa  drumi of concentra, aumento  rente na e situacion di stress y  aki yama e Hotline 2810909  abo y bo famia mas fuerte.
            nos tene na cuenta varios  den uzo di alcohol, tabaco of  preocupacion. Con abo ta re-  pa  asina  papia  cu  un  profe-
            factor  cu  por  afecta  nos  otro droganan y mas. Tur es-
            na  un  forma  emocional,  akinan ta factornan cu ta acu-
            mental y fisico cu nos no  mula door di stress y preocu-
            ta desea of ta prepara pe.   pacion  y  cu  por  resulta  den
                                         comportacion  y decisionnan
            Un  pandemia  di  malesa  in-  indesea.
            feccioso,  manera  Corona-
            virus  ta  causa  y  aumenta  e  Durante e temporada di cri-
            nivel di stress, preocupacion  sis aki nos mester presta mas
            y  ansiedad  pa  un  persona  y  atencion  riba  esnan  rond  di
            su  famia.  Miedo  y  ansiedad  nos. Specialmente esnan vul-
            tocante un enfermedad y tur  nerabel cu ta personanan mas
            su consecuencianan por trece  grandi  den  edad,  esnan  cu
            preocupacionnan serio y cau-  enfermedad cronico cu ta na
            sa  emocionnan  fuerte  entre  riesgo mas halto pa bira malo,
            adulto  y  muchanan  den  un  nos muchanan y hobennan, y
            famia. E emocionnan aki por  personanan cu condicionnan
            escala na problema den famia  mental.  Nan  ta  e  gruponan
            y  por  resulta  den  violencia  cu por ser afecta mas fuerte-
            domestico caminda e mucha  mente na stress durante tem-
            tambe ta bira un victima.    ponan di crisis.

            No ta solamente e stress por  Sociaal  Crisiplan  ta  keda
            haci  bo  daño  pero  tambe  e  traha  pa  e  bienestar  di  nos
            miedo pa bo salud y di bo ser-  muchanan, hoben y famian-
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23