Page 11 - HOH
P. 11
Diaranson, 6 Augustus 2025 AWEMainta SALUD 15
‘Self Harm’ no semper ta visibel y esey t’e problema
ORA mayoria hende tende e termino “Self Harm,” nan ta
imagina algo bisto—corta, blauwsa, of cicatriz riba cuero. E
ta un acto fisico cu ta laga evidencia atras. Pero esey ta sola-
mente un banda di e storia. E berdad ta cu self harm por ta
invisibel, y den hopi caso, e ta asina. Y esey ta precisamente
loke ta haci’e asina facil pa no mira—y asina dificil pa papia di
dje.
Self harm no semper ta tocante loke ta mustra riba curpa. E
por tuma hopi forma: pasa hamber deliberadamente, abusa di
droga of alcohol, haci ehercicio di mas te na punto di colapso,
habri herida emocional door di keda den relacionnan toxico,
of mantene combersacionnan negativo constante cu bo mes.
Esakinan no ta djis habitonan cu no ta saludabel—nan por
ta actonan intencional di auto-castigo cu ta sconde un dolor E ta cuminsa door di cambia e manera cu nos ta papia di dolor
emocional mas profundo. mental. Nos mester expande e definicion di self harm mas aleu
di loke ta fisico y reconoce self harm emocional y den compor-
E problema ta cu sociedad ainda no ta compronde e spec- tacion como algo mesun serio. Esey ta nifica haci preguntanan
trum aki completamente. Ora e señalnan no ta fisico, nos tin e mas dificil, scucha mas largo, y no asumi cu un hende ta bon
tendencia di descarta e sufrimento. Nos por bisa cu un hende djis pasobra e no ta “mustra” cu e ta luchando.
ta “dramatico,” “floho,” “djis di mal humor,” of “buscando aten-
cion,” mientras cu den realidad e ta den un bataya interno y Nos mester kita e berguensa tambe. Hopi hende cu ta prac-
silencioso cu no ta menos peligroso cu heridanan cu ta sangra. tica self harm scondi ta sinti cu nan no por papia di dje sin ser
Djis pasobra e daño no ta aparece riba cuero no kiermen cu e husga, malcomprondi, of minimalisa. Pero papia ta e prome
no ta pasando—of cu e no ta haci mesun tanto dolor. paso pa cura. Mas nos normalisa combersacionnan dificil rond
di dolor emocional, mas espacio nos ta crea pa yudansa real.
E invisibilidad di cierto formanan di self harm ta nifica cu hopi
biaha nan ta pasa sin wordo nota pa famia, amigo, y hasta Scol, famia, y luga di trabou tur tin un rol. Educacion tocante
proveedornan di cuido medico. Un persona por tin un sonrisa henter e gama di comportacion di self harm mester ta parti
na trabou, post potret feliz online, y toch yega cas y kibra su di nos conocemento basico di salud mental. Mescos cu nos
mes mentalmente, emocionalmente, of via compulsionnan ta siña reconoce un keintura of un weso kibra, nos mester
scondi. Esey no ta resiliencia—e ta sobrevivencia. Y e ta soli- siña con pa detecta señalnan di angustia invisibel—y con pa
tario. responde cu empatia en bes di silencio.
Profesionalnan di salud mental ta adverti cu self harm invis- Pasobra dolor no semper ta sangra. Y si nos warda te ora cica-
ibel por ta mesun peligroso pasobra hopi biaha e ta persisti triz aparece prome cu nos tuma sufrimento di un hende na
mas tempo sin intervencion. Ora ningun hende ta mira e serio, ya caba nos a warda mucho largo.
señalnan, no tin combersacion. Y ora no tin combersacion, no
tin sosten. Cu tempo, loke ta cuminsa como un mecanismo pa
deal cu problema por escala den crisisnan di salud mental mas
profundo, incluyendo pensamento of intento di suicidio.
CLICK AKI
Pues, con nos ta responde na un problema cu hopi biaha nos
no por mira?

