Page 11 - HOH
P. 11

Diaranson, 6 Augustus 2025                                     AWEMainta                                                  SALUD            15


















        ‘Self Harm’ no semper ta visibel y esey t’e problema





       ORA  mayoria  hende  tende  e  termino  “Self  Harm,”  nan  ta

       imagina algo bisto—corta, blauwsa, of cicatriz riba cuero. E
       ta un acto fisico cu ta laga evidencia atras. Pero esey ta sola-
       mente un banda di e storia. E berdad ta cu self harm por ta
       invisibel, y den hopi caso, e ta asina. Y esey ta precisamente
       loke ta haci’e asina facil pa no mira—y asina dificil pa papia di

       dje.


       Self harm no semper ta tocante loke ta mustra riba curpa. E

       por tuma hopi forma: pasa hamber deliberadamente, abusa di
       droga of alcohol, haci ehercicio di mas te na punto di colapso,
       habri herida emocional door di keda den relacionnan toxico,
       of mantene combersacionnan negativo constante cu bo mes.
       Esakinan  no  ta  djis  habitonan  cu  no  ta  saludabel—nan  por

       ta actonan intencional di auto-castigo cu ta sconde un dolor               E ta cuminsa door di cambia e manera cu nos ta papia di dolor
       emocional mas profundo.                                                    mental. Nos mester expande e definicion di self harm mas aleu
                                                                                  di loke ta fisico y reconoce self harm emocional y den compor-

       E  problema  ta  cu  sociedad  ainda  no  ta  compronde  e  spec-          tacion como algo mesun serio. Esey ta nifica haci preguntanan
       trum aki completamente. Ora e señalnan no ta fisico, nos tin e             mas dificil, scucha mas largo, y no asumi cu un hende ta bon
       tendencia di descarta e sufrimento. Nos por bisa cu un hende               djis pasobra e no ta “mustra” cu e ta luchando.
       ta “dramatico,” “floho,” “djis di mal humor,” of “buscando aten-
       cion,” mientras cu den realidad e ta den un bataya interno y               Nos mester kita e berguensa tambe. Hopi hende cu ta prac-

       silencioso cu no ta menos peligroso cu heridanan cu ta sangra.             tica self harm scondi ta sinti cu nan no por papia di dje sin ser
       Djis pasobra e daño no ta aparece riba cuero no kiermen cu e               husga, malcomprondi, of minimalisa. Pero papia ta e prome
       no ta pasando—of cu e no ta haci mesun tanto dolor.                        paso pa cura. Mas nos normalisa combersacionnan dificil rond

                                                                                  di dolor emocional, mas espacio nos ta crea pa yudansa real.
       E invisibilidad di cierto formanan di self harm ta nifica cu hopi
       biaha  nan  ta  pasa  sin  wordo  nota  pa  famia,  amigo,  y  hasta       Scol, famia, y luga di trabou tur tin un rol. Educacion tocante
       proveedornan di cuido medico. Un persona por tin un sonrisa                henter e gama di comportacion di self harm mester ta parti
       na trabou, post potret feliz online, y toch yega cas y kibra su            di nos conocemento basico di salud mental. Mescos cu nos

       mes  mentalmente,  emocionalmente,  of  via  compulsionnan                 ta  siña  reconoce  un  keintura  of  un  weso  kibra,  nos  mester
       scondi. Esey no ta resiliencia—e ta sobrevivencia. Y e ta soli-            siña con pa detecta señalnan di angustia invisibel—y con pa
       tario.                                                                     responde cu empatia en bes di silencio.



       Profesionalnan di salud mental ta adverti cu self harm invis-              Pasobra dolor no semper ta sangra. Y si nos warda te ora cica-
       ibel por ta mesun peligroso pasobra hopi biaha e ta persisti               triz  aparece  prome  cu  nos  tuma  sufrimento  di  un  hende  na
       mas  tempo  sin  intervencion.  Ora  ningun  hende  ta  mira  e            serio, ya caba nos a warda mucho largo.
       señalnan, no tin combersacion. Y ora no tin combersacion, no

       tin sosten. Cu tempo, loke ta cuminsa como un mecanismo pa
       deal cu problema por escala den crisisnan di salud mental mas
       profundo, incluyendo pensamento of intento di suicidio.
                                                                                                                                         CLICK AKI

       Pues, con nos ta responde na un problema cu hopi biaha nos
       no por mira?
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16