Page 21 - ANTILL DGB
P. 21

Gezondheid 21
   Zaterdag 2 november 2019

                                                  Betrouwbaarheid zelftesten van de botika


                                                  Er zijn bij drogisterijen en onli-
                                                  ne aanbieders verschillende zelf-
                                                  testen verkrijgbaar. Ze vertellen
                                                  je of je chlamydia, een blaasont-
                                                  steking of een ijzertekort hebt,
                                                  maar ook of je schildklier te
                                                  langzaam werkt of de kwaliteit
                                                  van je sperma al dan niet in orde
                                                  is. Is zo’n zelftest wel betrouw-
                                                  baar?
                                                   Had je vroeger alleen zwan-
  De belangrijkste oorzaak van de ziekte is overmatige blootstelling  gerschaps- en ovulatietesten in
  aan uv-straling van de zon of een zonnebank.    het schap bij de drogist liggen,  Zwangerschaps- en ovulatietesten en menopauze-zelftesten zijn
  Aantal patiënten                                gebreid met een aantal dia-  volgens de NVKC over het algemeen wel betrouwbaar.
                                                  tegenwoordig is het aanbod uit-
                                                  gnostische zelftesten op li-
                                                                         Dus pas daar mee op. Koop een
                                                                                                   Staat er in de gebruiksaanwij-
                                                  chaamsmateriaal die als doel
  met huidkanker                                  hebben een ziekte of risicofactor  zelftest daarom bij voorkeur bij  zing informatie over de be-
                                                                                                 trouwbaarheid van de test?
                                                  aan te tonen. Denk aan zelf-
                                                                         een drogist of apotheek.”
                                                  testen voor soa’s, menopauze of
                                                                           Een CE-markering zegt vooral
                                                                                                   Staat er in de gebruiksaanwij-
                                                                         iets over de bruikbaarheid en be-
                                                  glutenintolerantie.
                                                                                                 zing wat je moet doen bij een
                                                   ,,Als een zelftest een uitspraak
  blijft stijgen                                  doet over je gezondheid, is het  grijpelijkheid van de test, maar  uitslag die aangeeft dat er sprake
                                                                         minder over hoe goed de test is
                                                                                                 is van een aandoening?
                                                  een medisch hulpmiddel en
                                                                         in het opsporen van een bepaal-
                                                                                                   Staat er een CE-markering
                                                  moet het aan de Europese wet-
                                                                                                 de verpakking en op de ge-
                                                  en regelgeving voldoen. Dit her-  de ziekte of aandoening. Met an-  (met een viercijferige code) op
                                                                         dere woorden: hoe groot is de
  Het aantal patiënten in Neder-  de huidkankerzorg op de schop  ken je aan de CE-markering op  kans op een fout-positief of fout-  bruiksaanwijzing?
  land met huidkanker neemt  moet om de druk op de zieken-  de verpakking”, vertelt Anika  negatief resultaat?  Is de houdbaarheidsdatum
  in een dusdanig hoog tempo  huizen te verlichten. Die dreigt  Bink, afdelingshoofd Effecten  Verschillende  deskundigen  nog niet verstreken?
  toe, dat de druk op ziekenhuizen  de aankomende jaren anders te  Volksgezondheid van het Rijks-  noemen de huidige certificering  Staat er een volledig bezoek-
  te groot lijkt te worden. Dat staat  gaan toenemen. Een betere  instituut voor Volksgezondheid  misleidend. Consumenten ver-  adres (geen postbus of alleen
  in het rapport ‘Huidkanker  samenwerking tussen dermato-  en Milieu (RIVM).  wachten dat aanwezigheid van  postcode) in een land van de Eu-
  in Nederland’, dat dinsdag gepu-  logen en huisartsen zou noodza-  In de EU mogen alleen zelf-  een CE-markering betekent dat  ropese Unie op de gebruiksaan-
  bliceerd werd door het Inte/  kelijk zijn.      testen met een CE-markering  de test een betrouwbare uitslag  wijzing en verpakking?
  graal Kankercentrum Nederland  Ook zou er een nationaal pre-  verkocht worden. Fabrikanten  geeft. Er zijn echter geen speci-  Een van de weinige onderzoe-
  (IKNL).                 ventieplan moeten komen om  buiten de EU die zelftesten aan-  fieke eisen aan de prestaties van  ken naar zelftesten die wel zijn
    Onderzoekers hebben de  de stijging van het aantal huid-  bieden via internet, zijn niet ver-  de test gesteld om de CE te ver-  uitgevoerd, is een studie van het
  ontwikkelingen van de afge-  kankergevallen af te remmen.  plicht om aan de Europese richt-  krijgen. De prestaties staan vaak  RIVM samen met Soa Aids
  lopen dertig jaar in kaart ge-  De belangrijkste oorzaak van  lijn te voldoen, wanneer ze deze  wel beschreven in de gebruiks-  Nederland naar online verkrijg-
  bracht. Daaruit blijkt dat er jaar-  de ziekte is overmatige blootstel-  niet specifiek aanbieden voor de  aanwijzing. ,,Check daarom al-  bare soa-testen.
  lijks 70.000 nieuwe gevallen bij-  ling aan uv-straling van de zon  EU. Maar deze testen kunnen  tijd de gebruiksaanwijzing van  Veel online te bestellen doe-
  komen. Dit komt neer op  of een zonnebank, dus het IKNL  meestal wel naar klanten binnen  de zelftest voordat je hem aan-  het-zelf-thuistest scoorden een
  gemiddeld negenhonderd pati-  pleit ervoor om mensen te waar-  de EU worden verstuurd. Bink:  schaft”, aldus Bink.  voldoende.
  ënten met huidkanker per zie-  schuwen voor de gevaren van de  ,,Bij online aanbieders is vaak  Controleer voor je een zelftest  Zwangerschaps- en ovulatie-
  kenhuis per jaar, aldus het  zonnebank en te wijzen op het  niet te achterhalen wie de fabri-  aanschaft de volgende zaken:  testen en menopauze-zelftesten
  IKNL.                   zorgvuldig gebruik van zonne-  kant is en of ze aan de Europese  Is de gebruiksaanwijzing in  zijn over het algemeen wel be-
    Het kenniscentrum stelt dat  brandcrème.      wet- en regelgeving voldoen.  het Nederlands?  trouwbaar.
  ‘Vrouwen hebben het echt
  eerder koud dan mannen’
  Terwijl buiten de temperatuur daalt,  voor mannen. ,,Heeft het lichaam moeite
  neemt de discussie over het binnenkli-  met het op peil houden van de tempera-
  maat toe. Hoogleraar Wouter van Mar-  tuur, dan zullen als eerste de bloedvaten
  ken Lichtenbelt vertelt hoe het komt dat  in je armen, voeten, handen en benen
  vrouwen het sneller koud hebben dan  iets vernauwen, Daarna worden je han-
  mannen en hoe we individuele verschil-  den en voeten koud, en dat heeft effect op
  len kunnen oplossen.          je comfort. Je voelt je niet prettig.”
    Wanneer de temperatuur buiten zakt  Van Marken Lichtenbelt doet al jaren
  tot 13,9 graden Celsius, gaat in Nederland  onderzoek naar energieverbruik en li-
  de verwarming aan. Vrouwen doen dat  chaamssamenstelling. ,,Op dit moment
  gemiddeld eerder dan mannen, namelijk  is de binnentemperatuur in een huis of
  al bij een buitentemperatuur van 14,4  gebouw vaak heel strak afgesteld, met al-
  graden. Bij mannen is dat gemiddeld bij  tijd en overal dezelfde temperatuur. Wat
  13,4 graden. Dat blijkt uit onderzoek van  meer variatie lijkt gezonder. Een wat lage-
  stichting HIER klimaatbureau.  re temperatuur in de winter bijvoorbeeld
    Kunnen we daarmee zeggen dat vrou-  en een wat hogere temperatuur in de zo-  ,,Vrouwen produceren minder warmte dan mannen. Ze hebben in feite een minder
  wen het eerder koud hebben? Volgens  mer.”                 grote kachel in hun lichaam.”
  Van Marken Lichtenbelt, hoogleraar Eco-  Nog beter is als je zelf invloed hebt op
  logische Energetica en Gezondheid aan  de temperatuur. ,,Door een raam te ope-  vindt, en ventilatoren bij je bureau voor  toegepast door de temperatuur in de ene
  de Universiteit Maastricht, wel: ,,Vrou-  nen bijvoorbeeld, of door zelf de thermo-  als je het te warm vindt. Hier doen wij  kamer anders af te stellen, dan in de an-
  wen produceren minder warmte dan  staat een graadje hoger of lager te kunnen  momenteel onderzoek naar, ook in het  dere kamer.
  mannen. Ze hebben in feite een minder  zetten”, zegt Van Marken Lichtenbelt.  kader van energiezuinig bouwen.”  Kortom, meer aandacht voor verschil-
  grote kachel in hun lichaam. Dat komt  ,,Thuis kan dat natuurlijk prima, op het  Een andere optie: lokale verschillen in  len en voorkeuren lijkt de oplossing.
  doordat vrouwen relatief minder vetvrije  werk is dat vaak niet mogelijk.”  temperatuur. ,,De ene kant van de kan-  Maar of de discussie op de werkvloer (of
  massa hebben dan mannen. Ze hebben  Voor op het werk voorziet de Limburg-  toortuin is bijvoorbeeld een paar graden  thuis) daarmee stopt is nog maar de
  minder spieren en meer vetweefsel.”  se hoogleraar steeds meer mogelijkheden  warmer dan de andere kant. Je kunt  vraag. Want feit blijft dat vrouwen het
    In eenzelfde omgeving is het voor  voor persoonlijke temperatuurcontrole.  vervolgens zelf kiezen waar jij je comfor-  sneller koud hebben. En daar lijkt, behal-
  vrouwen daarom moeilijker om op een  ,,Denk aan een verwarmd bureaublad en  tabel voelt”, aldus Van Marken Lichten-  ve het dragen van bijvoorbeeld meer of
  temperatuur van 37 graden te blijven dan  een voetenwarmer voor als je het te koud  belt. Deze tactiek kan thuis ook worden  warmere kleding, weinig aan te doen.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26