Page 10 - AHATA
P. 10
Diaranson 12 November 2025 AWEMainta LOCAL 3
AI ta e gran separador
E ta expone ken ta pensa di berdad
Bo por pensa for di principionan fundamental, no for di template?
Bo por haci e pregunta cu ta cambia direccion di henter e comber-
sacion?
Esey no por wordo automatisa.
E forsa laboral ta yen di profesional cu a traha reputacion riba
portanan di conocemento — hende cu tabata "balioso" sola-
mente pasobra nan tabata sa cosnan cu otronan no tabata sa. AI
ta destrui tur porta di conocemento. Conocemento ta disponibel
instantaneamente. E recurso scars nobo no ta informacion — e ta
pensamento independiente.
Mayoria hende cu ta mustra sabi awe lo ta mediocre mañan —
PA e ultimo 30 añanan, sistemanan di educacion tur caminda a pasobra nan inteligencia tabata performativo, no generativo.
bin ta produciendo hende cu ta "bon na scol" pero no necesaria- AI ta un spiel. E lo mustra ken tabata pensa — y ken tabata djis
mente bon pa pensa. Hopi individuo a traha carera door di domina sigui instruccion.
formula, memorisa structura, y ripiti e puntonan di combersacion
corecto. Nan a ser recompensa no pasobra nan mente tabata fuerte Hopi ehecutivo, academico, y "experto" tin un miedo teribel di e
— sino pasobra e ambiente nunca a rekeri pensamento di berdad. cambio aki — den silencio — pasobra nan sa subconscientemente
E era ey a caba. cu nan berdadero diferenciador nunca tabata originalidad. Nan
balor tabata acceso na informacion cu awor ta gratis.
Inteligencia Artificial (AI) lo no djis automatisa tarea — e lo separa
pensadonan for di memorisadonan. Ora un mashin por produci e Esaki ta e motibo pakico asina tanto hende ta resisti AI. Nan no tin
"contesta spera" mas lihe y mas limpi cu cualkier humano, e unico miedo cu AI lo reemplasa nan. Nan tin miedo cu AI lo expone nan.
bentaha humano cu ta keda ta rasonamento original. AI ta e gran E habilidad di mas poderoso di futuro no ta pa sa e contesta —
separador. sino pa sa con pa inventa e contesta. AI lo haci e trabao duro.
Humanonan mester haci e pensamento.
E lo expona ken tabata realmente sabi — y ken tabata djis entrena
pa mustra sabi. Schoolnan lo mester stop di siña studiantenan pa ta mashin di
AI ta kita e bentaha di corda informacion. AI ta kita e bentaha di memoria. Universidadnan mester stop di confundi pensamento
conoce un tecnica. AI ta kita e bentaha di ta "lihe". Loke ta keda ta critico cu opinion. Y companianan mester stop di recompensa
calidad cognitivo puro: hende cu solamente ta mustra productivo. E era nobo ta exigi algo
otro: cognicion real.
Bo por interoga bo mesun suposicionnan?
Bo por mira loke otronan ta ignora? AI lo no haci humanonan irelevante. E lo haci humanonan superfi-
Bo por conecta camponan cu no ta mustra conecta? cial irelevante.

