Page 3 - BNDIA ARUBA
P. 3

A3
                                                                                                           LOCAL Diahuebs 27 Februari 2020

            Departamento di Salubridad Publico (DVG):

                                    ‘Coronavirus por yega Aruba den cuestion di dia’



            ORANJESTAD  –  Depar-                                                                                               su  transmision,  expansion  y
            tamento  di  Salubridad                                                                                             medidanan pa combati y con-
            Publico a duna un confer-                                                                                           tene esaki.
            encia  di  prensa  tocante  e
            situacion  di  coronavirus,                                                                                         E  ta  bisa  cu  e  virus  aki  su
            mirando cu ya caba tin un                                                                                           structura  ta  debil  pa  desin-
            caso na Brazil. A duna in-                                                                                          fectante  y  pa  solo.  Den  nos
            formacion riba con e pre-                                                                                           medio  ambiente,  por  con-
            paracion ta na Aruba den                                                                                            trola e virus. E rol di dokter
            caso  cu  e  virus  yega  nos                                                                                       di cas na e momento aki ta pa
            isla.                                                                                                               keda  vigilante,  pero  na  mo-
                                                                                                                                mento cu constata un caso di
            Consehero  medico  Wilmer                                                                                           coronavirus, ekipo di salud di
            Salazar  a  duna  di  conoce  cu                                                                                    Aruba ta bon prepara.
            tin  panico  coriendo  rond  di                                                                                     Salazar  a  declara  cu  a  tene
            mundo tocante e virus, cu ta                                                                                        reunion cu HAVA y hospital
            comporta actualmente como                                                                                           riba situacion di e virus y con
            un ‘virus di temporada’. Un                                                                                         por  atende  cune.  Na  e  mo-
            virus cu 30 porciento di caso                                                                                       mento aki, personal di salud
            ta asintomatico y mayoria di                                                                                        ta atento y alerta, y asina ora
            caso,  entre  60-70  porciento,                                                                                     un  pashent  presenta  cu  ta
            ta  presenta  sintoma  leve  y                                                                                      cumpli  cu  criterio  pa  COV-
            masha poco den forma grave                                                                                          ID-19, ta notifica DVG.
            cu por mata e persona.
                                                                                                                                Por menciona cu laboratorio
            E problema ta cu a crea pani-                                                                                       di hospital tin test pa detecta
            co, na momento cu rumor ta                                                                                          COVID-19. Esaki ta haci den
            circula cu e virus a ser traha                                                                                      conexion  cu  laboratorio  di
            den laboratorio como teroris-  alivio na comunidad. Salazar  bilidad den sistema immuun;  demia  of  pandemia  ta  nace  Hulanda,  y  ta  realisa  e  test
            mo. Sinembargo, 27 cientifi-  ta  bisa  cu  rednan  social  ta  ya cu e personanan aki ta rela-  na  Asia,”  Salazar  a  declara.  riba un persona na momento
            co rond mundo y tambe Or-    crea un situacion explicito di  tivamente debil y e virus por  Esaki relaciona cu condicion  cu  e  presenta  sintoma  cu  ta
            ganisacion Mundial di Salud  panico innecesario.          afecta  gravemente.  Ademas,  di  elementonan  den  region  cumpli  cu  criterio  clinico  y
            (WHO) ta desmenti e rumor                                 mayoria di caso di coronavi-  aki. Tin animal salvahe cu tin  epidemiologico.
            aki.  Realidad  ta  cu  e  virus  a  E brote di virus aki tambe a  rus actual ta na China, unda  poblacion grandi ta biba cerca
            origina  di  animal,  y  despues  afecta  situacion  economico  tin un ‘poblacion grandi’ di 1  y  ta  den  mayor  contacto  cu  Ta  haciendo  esfuerso  pa  tur
            a adapta y evoluciona pa pasa  mundial, pa motibo cu cen-  biyon habitante, por lo tanto  humano,  facilitando  adapta-  departamento tene vigilancia
            pa humano.                   tro di e brote, China, y tambe  tin  mayor  posibilidad  cu  un  cion  di  virus  cu  por  pasa  di  estricto. Na momento cu pre-
                                         otro paisnan ta tumando me-  virus asina por crea caos.   animal pa humano a traves di  senta  un  caso,  por  contene,
            Salazar  ta  bisa  cu  en  berdad  didanan  extremo  pa  purba                         contacto.                    mantene y evita pa expande e
            tin miedo pa motibo cu den  di  contene  e  expansion  di  e  Influenza  A1N1,  influenza                           virus na otro sector. Efecto di
            ‘nos area cientifico’ tin tiki ta  malesa.                tipo B ta causa mas morto cu  Salazar ta bisa cu esey tabata e  e virus no a bira drastico na
            conoci di e virus aki. No tin                             caso di coronavirus. “Sinem-  origen di Swine Flu y SARS,  otro pais  cu no ta China, no
            vacuna  p’e  ainda,  tampoco  Ta conoci e virus aki ta afecta  bargo nos no ta tuma esaki na  ambos  virus  cu  ta  transmiti  ta mira aumento for di con-
            tratamento efectivo pa elim-  usualmente personanan may-  cuenta.  Tin  vacuna  y  trata-  via  bestia.  E  situacion  actual  trol.  E  problema  di  China
            ina of contene e virus.      or di 30 aña y mayoria di caso-  mento  pa  esakinan,  pero  ta  ta  cu  poco  poco  e  virus  ta  ta  cu  poblacion  ta  grandi  y
            Sinembargo  cientificonan  ta  nan di morto ta hende mayor  trata di virus cu a pasa caba.  expandiendo  mas.  Tin  caso  hende ta den mas contacto cu
            trahando duro pa busca vacu-  di  60  aña  of  persona  cu  un  Semper mi ta bisa cu mayo-  na  Italia,  Austria.  Spaña  tin  otro, cual ta facilita expansion
            na of tratamento cu por trece  malesa  pre-existente  of  de-  ria di virus respiratorio, epi-  caso  limita,pero  cada  pais  ta  di e malesa.
                                                                                                   tumando su medida y ‘Aruba  Eugene  Maduro  di  Depar-
                                                                                                   no ta keda su so’ den esaki.  tamento  Epidemiologico  y
                                                                                                                                Investigacion  a  comparti  e
                                                                                                   E ta comparti cu e ta kere cu  ultimo  cifranan  cu  a  bin  di
                                                                                                   e ultimo fase di expansion di  Organisacion  Mundial  di
                                                                                                   e virus na cada continente lo  Salud, unda ta mustra cu ac-
                                                                                                   ta pa yega den region Caribe.  tualmente tin 81.200 caso di
                                                                                                   Na  momento  cu  esaki  su-  coronavirus  y  2,700  persona
                                                                                                   cede, e virus ta asina debilita  infecta  a  fayece.  Esaki  ta  ni-
                                                                                                   cu e consecuencia ta minimo  fica  cu  3.4%  di  persona  cu
                                                                                                   y controla. Mescos cu H1N1,  a contrae e virus a fayece. E
                                                                                                   DVG ta actuando cu e mesun  fayecidonan mayoria tin edad
                                                                                                   deber  y  responsabilidad  pa  di mas di 60 aña, of manera
                                                                                                   vigila  y  monitor  e  desaroyo,  menciona,  ta  persona  cu
                                                                                                   cu maske actualmente ta trata  sistema  immuun  debilita  of
                                                                                                   di  un  continente  cu  ta  leu,  otro malesa. 82% di persona
                                                                                                   pero mester ta prepara.      infecta ta experimenta sinto-
                                                                                                                                manan leve.
                                                                                                   Si  e  virus  yega  Aruba,  por
                                                                                                   contene  y  evita  e  pio  situa-  Mundialmente tin 43 pais cu
                                                                                                   cion,  esta  daño  y  morto  di  ta afecta pa e virus, segun ul-
                                                                                                   hende.                       timo  cifranan.  Informacion
                                                                                                   Medida di prevencion ta facil.  mas  recien  ta  mustra  cu  e
                                                                                                   Segun Salazar, maske no por  virus a yega na Brazil, pero e
                                                                                                   evita cu e novel coronavirus  informacion ta keda actualisa
                                                                                                   yega  nos  isla,  no  por  cera  constantemente.
                                                                                                   frontera,  toch  mester  keda
                                                                                                   monitor situacion di e virus,    Continuacion riba Pag. 4
   1   2   3   4   5   6   7   8