Page 4 - BNDIA ARUBA
P. 4

A4   LOCAL
                 Diahuebs 27 Februari 2020

               Gasto di personal ta keda mescos

                                             Gobierno ta baha cantidad di empleado


               ORANJESTAD  –  For  di                                                             di personal, y cu ministerio  liente  di  servicio  publico  y
               e  ultimo  reportahenan                                                            di  finanzas  a  publica  algun  persona emplea via uitzend-
               financiero  di  fin  di  aña                                                       tempo  pasa,  por  deduci  cu  bureau.
               di  gobierno  di  Aruba                                                            (pa  2018)  gobierno  ta  pa-
               (Kwartaalrapportage                                                                gando hopi mas salario cu e  Pa loke ta e total di gasto di
               4-2019) y comparacion cu                                                           total di 4743 pa fin di 2019.   personal  manera  identifica
               e mesun documento di e                                                                                         pa IMF, esaki ta yega na Afl.
               añanan  anterior  (2017  y                                                         Ta yega na un total di 7195  677 miyon, loke ta inclui e
               2018),  por  conclui  cierto                                                       persona.  Mester bisa  acerca  gastonan di personal di sec-
               tendencia  den  desaroyo                                                           si cu e cifranan di gobierno  tor  subsidia,  tanto  di  ense-
               di e cantidad di emplea-    2018,  mientras  e  gastonan  nador di trabao cu gobierno   den  nan  reportahe  ta  basa  ñansa  no  publico  y  sector
               do cu gobierno tin na tra-  total  ta  keda  mas  o  menos  tin.  Conclusion  ta,  cu  si  lo   riba  ‘fulltime  jobs’:  e  asina  di  fundacion  involucra  den
               bao y e gastonan cu esaki  mescos.  Esaki  tin  su  spli-  kier  baha  gasto  di  payroll,   yama Functie-taakeenheden  trabao social y similar. Esaki
               ta trece cune.              cacion den e hecho cu cada  anto  lo  mester  reduci  mas   (FTE’s).  Esaki  logicamente  ta como Afl. 200 miyon mas
                                           aña, hasta si no emplea nin-  ainda e cantidad di cupo di   ta  duna  un  diferencia  cu  e  cu  e  suma  acorda  cu  CAft,
               Manera e cifranan den e ta-  gun persona mas, e gastonan  trabao.                  cantidad di persona emplea,  mientras ta trata di gasto di
               belnan aki bao ta indica, ta-  di personal tin tendencia di                        full time o part time.      salario  pa  cual  gobierno  no
               batin  un  tendencia  di  cada  aumenta,  a  base  di  promo-  Otro gastonan di person-                        por sconde, aunke e ultimo
               vez menos personal emplea  cion y e sistema di pago di  al                         En total, pa e ministerionan,  categorianan aki no ta amb-
               pa  gobierno,  comparando  ‘periodiek’ loke ta aumenta e  For di e resumen cu Fondo   seguridad publico incluyen-  tenaar.
               cifranan di fin di aña 2017,  volumen di salario, y ta au-  Monetario   Internacional   do  kustwacht,  IMF  ta  yega
               2018  y  2019,  loke  riba  su  menta tambe e volumen di  (IMF) a traha recientemente   na un total di 5021 persona  Como  cu  di  e  manera  aki
               mes ta un desaroyo positivo.  e  obligacionnan  como  du-  di tur loke ta considera gasto   emplea. E cifra aki ta inclui  ta  dificil  haci  comparacion
               Por conclui di e tabelnan aki                                                      tambe e 624 personanan cu  con den su totalidad e peso
               cu, pa loke ta e ministerion-                                                      ta  den  areglo  di  VUT  o  ta  di gasto di personal ta afecta
               an, tin un tendencia di redu-                                                      trahando  pa  un  uitzendbu-  gobierno su estado financie-
               ci  personal  emplea,  manera                                                      reau  den  trabao  temporal,  ro, ta recomendable pa cum-
               ta visible entre 2018 y 2019,                                                      aunke  den  e  tabel  duna  pa  insa pasa pa haci e resumen
               unda e ministerionan a ter-                                                        gobierno nan no ta aparece.  manera  IMF  ta  entrega  es-
               mina  2019  cu  80  cupo  di                                                       No  ta  conoci  con  e  repar-  aki, pa por tin un vista mas
               trabao full time menos cu na                                                       ticion  ta  entre  persona  sa-  realistico di e materia aki.


            Departamento di Salubridad Publico (DVG):
                                   ‘Por ta cuestion di dia pa coronavirus yega Aruba’




            Continuacion di Pag. 3                                                                 caso presenta y cuanto hende  bargo ta bira un decision cu
                                                                                                   ta  bay  den  cuarentena,  por  lo  structura  conhuntamente
            Organisacion  Mundial  di                                                              presenta e situacion cu DVG  cu  Bureau  Rampenbestrijd-
            Salud ta bisa cu tin investiga-                                                        no por atende cu esaki mas.  ing.
            cion  tumando  luga  constan-                                                          Den caso aki ta pasa pa struc-
            temente, pa motibo cu no ta                                                            tura  di  calamidad,  pasobra  Jurette   Croes,   relacioni-
            cla ainda con e virus a origina.                                                       mester  mas  hende  y  fondo  sta  publico  di  DVG,  a  bisa
                                                                                                   pa atende cu e situacion. Pa e  cu  ta  cuestion  di  dia  of  ora
            E conseho ta keda pa dunado                                                            motibo aki ta aumenta escala  cu  coronavirus  lo  por  yega
            di  cuido  keda  atento  y  vigi-                                                      pa  atende  miho  cu  e  situa-  Aruba, manera Organisacion
            lante, reporta si tin algun caso                                                       cion.                        Mundial  di  Salud  a  bisa,  ta
            sospechoso. Higiena personal                                                                                        trata di un epidemia mundial.
            ta  importante  pa  ciudadan-                                                          Mirando  cu  nos  ta  un  isla  Sinembargo  e  ta  reitera  cu
            onan  preveni  infeccion,  por                                                         chikito  cu  su  retonan  di  in-  tur  departamento  y  instan-
            ehempel, laba man ta e forma                                                           frastructura,  a  puntra  con  cia concerni na Aruba ta den
            mas eficaz pa                                                                          bon prepara e sistema di eki-  alerta y ta prepara.
            ‘evita  transmision  di  malesa                                                        po y ambulance ta. Koolman
            respiratorio’.               tin  hopi  trabou  ta  tumando  kico mester haci.         ta contesta cu nan ta cla, pues  Algun  hende  a  acerca  DVG
                                         luga.”                                                    si  mester  transporta  persona  tocante  uso  di  mondmask.
            Sharline Koolman, cabesante                               Segun protocol, asina nota cu  cu  urgencia,  ta  prepara  pa  Pero e departamento ta duna
            di  Departamento  di  Malesa  DVG  tin  comunicacion  cu  tin caso sospechoso, e persona  esaki. “Ta un maneho di nan,  conseho cu uso di mondmask
            Infeccioso  y  Epidemiologia,  diferente  departamento,  en-  ta keda isola lo mas lihe posi-  mescos hospital nan tin tanto  no ta apropia. Esaki mirando
            a  bisa  cu  su  departamento  tre nan, Migracion tin comu-  bel. Tin diferente criterio pa  camber, zaal pa haci e afname  cu por haya e virus mas lihe
            actualmente ta activo cu pre-  nicacion cu nan pa maneho di  kico ta conta como sospecho-  di test. Nos ta tuma informa-  of crea brote si no sa con pa
            paracion cu ta y lo sigui haci,  frontera,  Directie  Luchvaart  so. Por ta cu e persona no ta  cion cu nan ta cla pa maneha  haci uso adecua di esaki.
            pa duna informacion y con-   y  aerolineanan,  como  tambe  presenta  ningun  sintoma,  e situacion.”
            seho  na  comunidad,  y  keda  APA di parti crucero.      pero  ta  bin  di  un  area  unda                         E  conseho  ta  keda  pa  laba
            accesibel pa contesta cualkier                            tin caso confirma di corona-  E  ta  duna  di  conoce  cu  tur  man  y  practica  bon  higi-
            pregunta.                    Koolman  ta  bisa  cu  inspec-  virus. Den e caso aki ta pone  instancia  ta  na  altura  di  un  ena  personal,  evita  mishi  cu
                                         cion  ta  tuma  luga  regular-  e persona en cuestion den cu-  maneho y afspraak cu tin cu  wowo,  nanishi  of  boca.  Si
            Medionan  di  comunicacion  mente. Control ta sucede. E  arentena, algo cu tur pais na  ehecuta,  y  tur  ta  prepara  pa  mira  un  persona  malo,  keda
            frecuentemente  ta  acerca  e  ta bisa cu Aruba ta trahando  mundo ta implementando. E  cumpli  cu  e  parti  cu  ta  bou  leu of evita contacto directo.
            departamento pa haya tur in-  cu Hulanda y e 5 isla Hulan-  otro criterio ta pa persona cu  nan  encargo.  Den  caso  cu  Si un persona tin griep of ta
            formacion pa transmiti esaki  des tin contacto diariamente.  ta presenta sintoma, cu tambe  yega  na  un  alerta,  tin  dife-  malo,  evita  bay  den  publico
            debidamente  pa  comunidad.  Cu hospital tambe tin comu-  ta bay den cuarentena.       rente luga apunta pa refugio,  y  keda  cas.  Y  generalmente
            “Nos a sigui move y nos tin  nicacion  diariamente  y  cu                              pero esaki ta depende riba cu-  keda  saludabel  door  di  bebe
            un  team  activo  cu  ta  move.  dokternan,  por  si  acaso  tin  Pa ambos caso tin plan traha  anto hende tin den necesidad,  awa, come fruta y berdura, y
            Cada  un  tin  tarea  pa  haci  y  caso  tur  hende  ta  informa  caba. Dependiendo di cuanto  con grandi e luga ta. Sinem-  haci ehercicio.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9