Page 4 - bon-dia-aruba-20200401
P. 4
A4 LOCAL
Diaranson 1 aPriL 2020
Cinco mil persona caba registra pa FASE
ORANJESTAD – Depar- bira un peso cu no por carga’.
tamento di Labor y Inves- E salario mester ta menos di
tigacion (DAO) a duna 950 florin, pa e motibo tur
di conoce e leynan cu tin otro instancia a freeze nan
pa personanan cu a perde debe, pa asina por yuda tur
nan trabou pa motibo di hende y di un manera re-
COVID-19 y cu ta cay den sponsabel.
remarca pa e FASE (Fon- Pa persona cu no tabatin tra-
do pa Asistencia Social di bou y tabata aplica pa trabou,
Emergencia). pero pa motibo di situacion
tur e contract a stop, tambe
Director di Labor y Investig- por cay na remarca? Kock ta
acion, Franklin Kock a duna contesta cu un persona por
splicacion mirando pregunta aplica si a bay atras den sala-
di asunto laboral. “Primera- rio y beneficio. Un persona
mente salud ta keda na prome cu no tabatin un trabou no a
luga”, pa motibo cu henter bay atras.
mundo y Aruba a keda parali- Un persona asina no por de-
sa, afectando economia cu mostra cu e tabatin un entra-
negoshi ta cera of ta cerando. da of cu a bay atras. “Nos no
kier hende abusa of bisa cu
E trahado ta wordo afecta, nan a manda varios carta di
pa e motibo aki ta conoci cu trabou. Awo si e persona ta-
minister di Labor, Glenbert bata den periodo di prueba pa
Croes a premira cu hende ta dos luna, e hefe por bisa ‘mi
haya nan mes den problema no por sostene pa motibo di
financiero, a busca pa lanta situacion’.
fondo pa yuda e trahado cu E ora e persona por bin na
nan situacion pa asina sua- remarca pa FASE, e ta cay
visa e dolor a traves di e plan aden, pasobra e lo por wordo
FASE. tuma despues. No cu el a
wordo kita pa motibo di mal
Pa bin na remarca pa esaki, e comportacion. Den caso cu
trahado mester bay atras den e persona mester yudansa pa
situacion financiero y e atraso trabou, e persona por bay De-
mester ta relaciona cu e pan- partamento di Asunto Social.
demia di coronavirus. Tambe
e salario cu a keda cune mes- Tin caso di persona cu na
ter ta abou di 950 florin pa momento cu a gobierno a
complementa e total. “Mas o tuma medida a perde nan tra-
menos calcula e mita di forsa bou for di 18 maart, ora cu
laboral, mirando cu ta 25.000 caso a cuminsa aumenta. Tin
hende cu por wordo afecta.” dunado di trabou cu a dicidi
pa no paga henter e luna, y
Kock a splica cu tin casi 5.000 mirando cu FASE ta cum-
peticion cu ta biniendo aden. insa na april, kico lo pasa cu
Gobierno lo anuncia e canti- e hende nan cu no a wordo
dad exacto. “Ta hende ta bay paga completo?
aplica p’e, gobierno lo yuda
den e situacion te cu awo. Kock ta splica cu ta impor-
Nan lo evalua pa luna di april, tante pa ambos partido acorda
mei y juni pa 3 luna, pero tin un condicion mutuamente.
cu cumpli cu exigencia.” Manera trahado y hefe no
por impone condicion nega-
E plataforma central laboral tivo den e trabou den tempo
specialisa cu ta e grupo cu lo di crisis. Nan por yega na un
evalua tur peticion y ken ta acuerdo.
determina ken ta bin remarca
pa yudansa aki. Pa awo tin 3 “E doño di trabou no por
luna y lo evalua con lo por keda sin paga. Al menos cu
sigui yuda. El a bisa cu e em- e trahado acepta pa tal mo-
peño di gobierno ta pa yuda mento. E acuerdo mester ta
e trahado y dunado di trabou mutuo, pa motibo cu si no
cu plan. wordo paga por bin na con-
corta orario, of duna vakantie E comision di FASE lo duna partmenot a duna e servicio flicto. E trahado por acerca
oficial, of bisa nan keda cas conseho si lo paga of no. E di coopera, pasobra hende no
Segun Kock ta bisa cu lo mes- DAO pa asina cana su camin-
ter di cooperacion di e tra- pasobra no por paga. Sinem- persona ta haci e peticion, y lo tin placa. “Tur hende tin cu da pa haya su pago. Ta spera
bargo, cu FASE gobierno kier Asunto Social ta esun cu tin yuda” individualmente den e
hado y dunado di trabou pa tambe pa ora gobierno yuda
e asunto economico, pa asina suavisa e dolor tanten cu por cu paga segun presupuesto. situacion aki. e trahado, spera di su banda
pa e prome tres luna.
“Asina e ta hinca den otro.
yuda den ambos partido ‘pa tambe. Por ehempel, e hotel
E combinacion di diferente Ta spera si cu e dunado di
sobrepasa e momento difi- E evaluacion ta mas simpel departamento na e momen- trabou por trata e trahado cu tin reserva grandi ta spera
cil aki’. E ta bisa cu ta keda e cu nan mes lo atende cu e
pensamento cu gobierno kier cu posibel: e persona mester to dificil aki pa por alivia e netjes pa evita menos retiro situacion y no manda nan
cu ta posibel. A puntra si es-
entrega su ID (identificacion) condicionnan di tur cu mes-
pa trahado sigui na trabou. aplica na FASE. Esey no ta ac-
un payslip y carta di notifica- ter di yudansa.” unnan cu wordo paga mita di tua di manera, bon pa dunado
cion cu e trabou ta bayendo nan salario toch ta haya e 950
Mirando cu e situacion ta florin. E ta bisa cu si, asina ta di trabou. Pues e trahado tin
dificil, ta spera cu e trahado malo y cu lo tuma e medida Kock ta comparti cu pa e mo- pa yega e total di 950 florin, su caminda pa cana”, Kock a
tibo aki, e compania di uti-
pa suplementa e 950 florin.
lo perde beneficio, salario, lo splica.
lidad, e banconan y otro de- no pa haya extra pasobra ‘e ta