Page 5 - bon-dia-aruba-20200401
P. 5
A5
EDITORIAL/cOLOfOn Diaranson 1 aPriL 2020
Tuma nos perdida awor...
Pasobra no tin nada mas...?
E sorpresa grandi di e siman aki no ta e suceso- operador y e instalacionnan ta den asina mal
nan alrededor di e coronavirus, sino e proyec- condcion cu mester haci algo pa garantisa nan
to di ley cu gobierno a ‘drop’ den parlamento operacion, di algun caminda lo mester bin placa
diabierna pasa. E parlamentarionan tin te awe pa inverti den nan mantenimento. Gobierno ta
pa haci pregunta y deseo di gobierno ta pa pasa bay destina e poco placa cu lo haya den e strate-
esaki mas pronto posible den Staten. Kico e ley gia elegi aki, pa garantisa esey? E motibo cu nos
ta encera? En corto, un apoderacion parlamen- ta kere cu e pregunta aki ta valido, ta pasobra e
tario pa por negocia cu e consorcio di Citgo posibilidadnan pa haya partner den exterior cu
tocante e responsabilidadnan financiero cu ta realmente por haci un diferencia, ta hopi poco.
pendiente, pa asina yega na terminacion di e Talvez pa loke ta e terminal di crudo ainda, pero
convenio di juni 2016, firma na Caracas. E con- pa e refineria practicamente no tin perspec-
tract cu mester a duna bida nobo na e refineria, tiva, sigur no den e actual situacion economico
y cu desde e dia siguiente ya tabata mustra scur. global. Tur sector economico ta hayando golpi,
Y e nubianan scur nunca a kita. tambe sector petrolero, cu ademas ta lidiando
cu e guera di prijs entre Rusia y Saudi Arabia.
E ley ta encera cu Aruba y Refineria di Aruba Hasta despues cu e crisis di coronavirus pasa,
NV como doño directo di e propiedad, ta cede economia mundial pa basta aña no lo genera
tur derecho riba cumplimento di e consorcio demanda grandi pa petroleo, cu un oferta bas-
segun e contract, incluyendo e clausula di mul- tante grandi na nivel mundial. Y esey lo tin su
ta di US$ 300 miyon pa incumplimento di cu- efecto tambe pa e demanda di combustible den
alkier di e partinan; obviamente den e caso aki nos region, y relaciona cu esey e probabilidad
esey ta Citgo. A cambio di esey PDV Holding, e di sobrevivencia di varios refineria. Y, manera
firmante mas halto den e grupo, ta duna garan- nos a yega di splica extensamente, Aruba tin e
tia di paga US$ 175 miyon, di cual 150 miyon refineria destina na exportacion den Caribe cu
ta destina na cubri eventual debe di compani- e perspectivanan menos alentador, compara cu
anan di e grupo. E restante 25 miyon ta pa cubri e otronan (Curaçao, Trinidad y St Croix). Pero
eventual responsabilidad encuanto medio am- por ta bien posible cu ningun lo sobrevivi den
biente, pa cual lo laga un experto externo haci e fase actual.
un evaluacion. ‘A buen entendedor, pocas pal- Esey ta trece nos back riba e decision pa cual go-
abras.’ Den e asunto aki, e suma di 175 miyon bierno ta desea autorisacion di parlamento. Ta
dollar por ta mustra hopi pero no tin speransa sabiduria pa sigui e strategia aki di ‘let’s cut our
di cobra mas cu un fraccion di esaki, segun de- losses and move on’? Gobierno ta mustra riba e
claracion di Prome Ministro mes. otro alternativa, e caminda cu nan no kier cana,
esta di atende e disputa(nan) y terminacion
Si nos interpretacion di loke nos a mira te awor manera e contract original ta indica. Esey por
aki na declaracion oficial y documento, esaki ta conduci na un bataya huridico largo, cu poco
encera cu Aruba ta laga tur exigencia encuan- probabilidad di pago di e otro banda, algo cu por
to desmantelamento cay, salvo e resultado di e keda un problema, hasta ora nan firma... Un di
evaluacion ambiental ya menciona. e complicacionnan ta cu tin poco perspectiva
pa haya algo di e propietarionan di e consorcio,
Y esey ta trece nos di biaha riba e pregunta: ta- cu ta Pdvsa y finalmente estado Venezolano. E
bata realmente necesario acepta un deal asina contract original firma na juni 2016 lo mester
pober, a cambio di por termina e convenio di a haya aprobacion di Asamblea Nacional, loke
lease cu e grupo aki? Al fin y al cabo, ta e otro e delincuentenan Chavista cu ken gobierno di
partner a keda sin cumpli, no Aruba. Tin cierto Aruba a deal e tempo ey, naturalmente no a haci.
aspecto ta papia na fabor di esaki. Un di nan
ta cu e instalacionnan ta den mal estado y cu Den e situacion aki no ta facil pa tuma posicion.
pronto lo mester haci algo, sikiera pa garantisa Pero un cos si por haci actualmente. Pakico par-
entrada di combustible pa mercado di Aruba, lamento mester duna gobierno (atrobe) ‘carte
algo crucial pa nos economia y comunidad por blanche’ pa negocia un salida? Nan por negocia
funciona. Naturalmente cu gobierno ta trece tambe y bolbe den parlamento pa un aprobac-
esaki dilanti. Y ta menciona de paso tambe cu ion final? Tur e cos aki no a cuminsa tambe cu
ta importante pa termina e contract pa por bus- un aprobacion di 2000 pagina cu niun hende a
ca un operador tanto pa e refineria como pa e lesa (completo), pero si a aproba? Ban cuminsa
terminal di crudo. Sin embargo, si no haya un drecha ey, cu un parlamento cu ta controla.