Page 4 - HOH
P. 4
6 LOCAL AWEMainta Diasabra, 20 September 2025
Laga afo di e schedule
Acoso scondi den hotel y condominium di Aruba
E arma silencioso di exclusion
Den e sector di hotel y condo di Aruba, e liña entre traha schedule y acoso
hopi biaha ta vago. Trahadonan cu papia, bay contra comportacion inapropia
of simplemente no ta “cuadra” por haya nan mes kita for di e lista di trabou of
nenga ora—sin ningun hustificacion cla.
“No ta manera cu nan ta grita bo of core bo. Nan djis ta stop di yama bo,” un
housekeeper na un condo na rand di lama a bisa. “Diripiente, bo no ta riba e
E resort y condominiumnan briyante di Aruba ta schedule pa un siman, despues dos. Y ningun hende lo splica dicon.”
pinta un cuadro di relahacion y calidez, pero tras di
e suitenan di huesped y e palmanan, hopi trahado E tipo di exclusion aki por parce pasivo, pero e ta strategico—y e ta manda un
den hospitalidad ta enfrenta un realidad mas preo- mensahe: keda keto, of perde bo siguridad di trabou.
cupante. Acoso den e industria aki no semper ta
obvio—hopi biaha e ta sconde den e operacionnan Un problema amplio pero ignora
diario, specialmente den e manera con warda y opor- Un reporte di 2024 di e activista social Karin Bosman a revela cu mas di mita
tunidadnan ta ser parti. di e trahadonan di hospitalidad di Aruba a enfrenta un of otro forma di acoso
na pia di trabou, y hopi a describi e retencion di turno, training of promocion
Keda afo for di e schedule of wordo ignora sin spli- como un tactica comun. Den algun caso, e ta sigui un keho. Den otronan, e ta
cacion ta mas cu un simpel decision di maneho. Pa refleha faboritismo of prehuicionan discriminatorio. E falta di politica cla den
hopi trahado, e ta un forma di castigo silencioso cu resortnan mas chikito y condonan maneha privadamente ta haci’e ainda mas
ta daña carera, confiansa y nan medio di biba na un facil pa e comportacion aki sigui sin control.
manera keto.
E bashinan legal y cultural
Actualmente Aruba no tin un ley cu ta dirigi specificamente riba acoso na pia
di trabou. Aunke reglanan general di siguridad y husticia ta existi, nan no ta
cubri explicitamente dunamento di schedule como castigo of asignacion di
trabou parcial.
E bashi legal aki—combina cu normanan cultural cu ta descurasha confronta-
cion—ta laga hopi trahado insigur na unda pa bay. Den un comunidad insular
chikito, reputacion ta core lihe. Trahadonan tin miedo di wordo poni riba un
lista preto of wordo cataloga como un “problema,” locual ta nifica cu hopi
ta scoge pa wanta den silencio en bes di riesga di perde nan entrada por
completo.
Kico dunado di trabou por—y mester—haci
Algun propiedad progresivo ta dunando un ehempel positivo—Boardwalk
Boutique Hotel, por ehempel, a introduci politicanan cla contra acoso y di
etica, incluyendo proteccion contra represalia y proceduranan confidencial
pa keho. Sinembargo, tal esfuersonan ta keda e excepcion en bes di e regla.
Pa trece un cambio real den henter e sector di hospitalidad di Aruba, e indu-
stria mester adopta sistemanan di schedule husto y transparente, implementa
politicanan skirbi cu ta defini y prohibi formanan sutil di acoso claramente,
duna training regular na tanto personal como na gerencia, y sigura protecci-
onnan fuerte pa trahadonan cu papia.
Acoso na pia di trabou no semper ta trata di gritamento of menasa—e por
ta asina simpel, y asina dañino, como keda afo for di e schedule. Pa hopi di
e trahadonan di hotel y condo di Aruba, e forma aki di maltrato silencioso ta
kita pocopoco for di nan dignidad y stabilidad financiero.

