Page 21 - AM201023
P. 21

5
                        Djaweps 22 òktober 2020

                                                                         Eks-gobernador Jaime Saleh:

                                   “Si sigui 10 mandamentu lo no tin




                                              mester di niun lei di Estado”



          Mi mester bai chèk pa ta sigur
       di e fecha. Pero mi ta kalkulá   KRALENDIJK -- "Si               Norma i balor        be den institushonnan di  rando vago, pasobra nos ta
       ku e kolumna aki ta den kumpli   tur hende sigui 10 manda-  "Norma ta reglanan ku ta  gobièrnu i sektor privá, den  diferensiá di opinion tokan-
       su promé aniversario. Òf el a   mentu lo no tabatin niun  obligá nos di hasi algu òf ku  nos kultura i den nos so-  te  e  balornan fundamental
       kumplié kaba. Mi ta bai pidi Davi,   lei di Estado". Esaki Jaime  ta prohibí nos di hasi algu.  siedat en general. Si e kon-  riba kual  integridat ta basá.
       mi man drechi den redakshon di   Saleh, eks-gobernador di  Nan ta indiká nos sierto li- siensia di sierto balornan,   Saleh: "E 10  manda-
       BONERIANO, pa chèk esaki pa   Antia Hulandes, a remarká  ñanan di komportashon den  manera integridat, ta débil  mentunan ku nos ta haña
       mi. Mañan boso lo tende ki dia   na apertura di un konfe- loke nos ta hasi òf keda sin  den un sosiedat, esaki  lo  den bukinan di Beibel, ta
       presis  B.A. a sali pa promé bia
       den Extra. Keda pendiente pa   rensia organisá pa 'Leading  hasi. Balor ta algu ku tin ni- resultá den debilidat fuerte  kontené klaramente tur e
       nos dal un beter virtual.   with Integrity foundation',  fikashon i sentido mas pro- di personalidat, institushon  balornan humano universal
                                   ku komo tópiko integridat,  fundo pa hende riba dife- i sosiedatnan, òf lo tin sigur  ku ta reina pa míles di aña
                    ***            na Kòrsou. Alabes pa hala  rente tereno di bida. Nan  efektonan negativo pa desa-      kaba. Te ainda nan ta forma
          Anke ta mi mes ta bis’é, mi ta   atenshon riba degenerashon  ta e konsenshi den alma  royo  sostenibel,  demokrá-  e fundeshi firme di nos kul-
       haña ku mi ta un bon kòki. Mi por   di balor- i normanan den  i mente di kada hende ku  tiko i sosial-ekonómiko pa  tura i sosiedat: no mata, no
       kushiná tur kos. Sòpi ta mi spe-  sosiedat.              algu ta bon òf malu, maske  nos sosiedat. Esaki ta konta  hòrta, no ofendé, no duna
       sialidat. Komo mucha mi tabata
       gusta kushiná i p’esei no ta nada   Segun Jaime Saleh, na  e no ta reglá den leinan di  partikularmente den tem-   falsu testimonio. Nan ta
       straño ku te awe un di mi hòbinan   vários okashon el a remarká  Estado", segun Saleh.  punan difísil, manera esun  kubri/kontené: rèspèt, in-
       preferí ta kushiná. I mi no mester   kaba ku hopi biaha ta papia   "Tin un totalidat di balor  di Covid-19 ku nos  ta pa-  tegridat,  bèrdat,  transpa-
       gaña. Mi ta hopi bon den e arte   di 'norma- i  balornan'. Ta  ku ta komun pa tur hende  sando aden."              rensia, hustisia, toleransia,
       aki, pasobra kushinamentu pa   menshoná   normalmente    na mundu. Loke ta diferen-                                sinseridat i solidaridat. Bon
       mi, kon ku bo mir’é i bir’é, ta un   norma promé.        siá un hende for di otro ta            Integridat         mirá e balornan aki mester
       arte.                          Por a ripará ku e ta  e mas, òf ménos, intensi-           Saleh a sigui bisa ku ora  ta sufisiente i hasta lo no tin

                    ***            preferá di pone balor na  dat ku kada hende ta biba e  ta papia di integridat, nos  mester di leinan atministra-
          Pero tin un diferensia grandi   promé lugá, pa e simpel  ba-lornan. Esaki  ta reflehá  por tende ku su normanan  tivo, sivil òf penal, pa regla
       den kushinamentu komo mucha i   motibu ku norma ta basá  den nan personalidat i akti-  no  ta  sufisiente  reglá  den  nan, si tur hende ta konsi-
       kushinamentu komo hende gran-  riba balor.               tut. Pero nan ta reflehá tam-  leinan di Estado i nan ta bi-  ente di e balornan aki."
       di. Pa splika esaki mas mihó, ta
       nesesario pa nos bai pasado un                        Problema pa komponé índise di preis di konsumidó
       ratu i iluminá kon, komo mucha,
       m’a kuminsá mi karera komo kòki   Coronavírùs a kambia komportashon
       den mondi. Mi ke lastra hiba boso
       kunuku di Djindjin, un tereno ban-
       doná masoménos 200 meter pa-
       riba di nos kas. Kunuku di Djindjin                        di kumpramentu
       a hunga un ròl importante den mi
       bida komo mucha i hóben.
                                      KRALENDIJK  E krí-        opservá e preisnan korekto.  midó na Oropa (CPI hu-       inflashon  i  ta  indiká  kon
                    ***            sis di corona ta kousa pro- E último aki tabata e kaso  landes oropeo). Pa e CPI  preisnan di un asina yamá
          Mi mester tabatin  masomé-  blema pa e método kon ta  na Saba na aprel 2020 du-    hulandes oropeo ta sigui e  makutu di kompra prome-
       nos 10 aña asina tempu ku mi a
       disidí huntu ku algun amigu pa   komponé e Índise di preis  rante ‘shelter in place’ i  instrukshonnan ku Euro-    dio pa kasnan di famia na
       start ku kushinamentu den mon-  di konsumidó (CPI) pa  na Boneiru durante e ‘soft  stat, e ofisina di estadístika  Hulanda Karibense ta desa-
       di. Un aktividat ku a ripití hopi bes   Hulanda Karibense. Esaki  lockdown’ na sèptèmber.  di Union Oropeo (EU), a  royá.
       mas despues. Nos tur, segun pa-  partikularmente pasobra si-                          formulá.  Esaki  ta  nifiká     E krísis di corona ta
       labrashon, e promé bia ei mester   erto produkto i servisionan      Método            ku tin konsistensia entre  krea problema pa kompi-
       a bini ku algu pa garantisá éksito   no ta optenibel mas i pues   CBS, dependiendo di e  e solushonnan pa Hulan-   lashon di e CPI. Komo ku
       di e eksperimentunan kulinario   no tin preis tampoko pa e  situashon, a skohe pa dife-  da Karibense i Hulanda  nos bida diario ta kambia,
       aki. Unu mester a bini ku awa,
       otro ku karni, hariña di funchi,   produkto i servisionan aki.  rente método pa apliká un  Oropeo.                 nos ta gasta nos plaka di
       bleki pa kushiná aden, kerosin i   Asina  CBS,  ofisina  sentral  preis fiktisio. Den un doku-  Basá riba e solushonnan  otro manera tambe: e ma-
       lusafè pa pega kandela di palu, i   di statistik, ta indiká  mento nan ta splika dikon i  pa kua skohe, na su debido  kutu di kompra promedio ta
       otro ingredientenan di kustumber   Ademas e komportashon  kon nan ta hasi esei.       tempu e desaroyo di preis  kambia.Klupnan di deporte
       pa prepará un bon sòpi di karni,   di kompra di konsumidónan   E métodonan ta kon-    kalkulá entre e temporada  i fitness tabata será, biaha-
       pasobra e promé bia ta esei ta-  ta kambia i por ta mas difí-  forme ku loke ta hasi pa  despues i promé di corona  mentu no tabata por mas
       bata e plato ku nos a planea pa   sil òf te asta imposibel pa  e índise di preis di konsu- lo kuadra ku realidat.  i hóreka tabata un  tempu
       kushiná:  pues un bon sòpi  di
       karni di bestia chikí. Asina tur kos   IMPORTANTE                                                                  será na Saba i Sint Eusta-
       a kuminsá. Serka mi mama mi a                                                                    Kuartal           tius den e di dos  kuartal.
       sigui  siña kushiná. Asta pan mi                                                         Pa e Índise di preis di  Na nan lugá kisas ta kum-
       por traha.                                                                            konsumidó (CPI) di Hulan-    pra mas produkto den su-
                                                                                             da Karibense nos ta balorá  permerkadonan. Ademas
                    ***                                                                      kada kuartal e desaroyo di  tabata difísil pa mensual-
          E sòpi ku ta parti na ka-                                                          preis di tur gastu di kon-   mente opservá tur preis ku
       bamentu di e kaminatanan edu-   Pa tur AVISO  pa den EXTRA/
       kativo den naturalesa ta mi obra.   BONERIANO, por fabor usa mail:                    sumo di konsumidónan na  tin mester pa e CPI, pasobra
       Djis pa boso sa.               avisobon@gmail.com                                     Hulanda Karibense. CPI  pa hasi esei mester bishitá
                    ***                                                                      ta un norma importante pa  tiendanan.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26