Page 12 - AHATA
P. 12

A2   LOCAL
               Diaranson 19 Februari 2020
            No mester existi panico economico pa Coronavirus

                                     Ainda importacion limita di productonan Chines

                                                           no mester influencia prijs



                                                                                                   lo por aumenta un poco mas
                                                                                                   te  hasta  eventualmente  sur-  Consecuencia
                                                                                                   pasa esun di aña 2018.       E pregunta cu ta surgi ta: Con
                                                                                                                                e  restriccion  di  importacion
                                                                                                   Productonan mas importa  di  productonan  Chines  por
                                                                                                   A base di e data suministra pa  afecta nos mercado local?
                                                                                                   CBS e segmento di produc-
                                                                                                   tonan  comestibel  cu  mas  ta  Ainda ta prematuro pa deter-
                                                                                                   wordo importa for di China  mina  kico  lo  ta  su  impacto.
                                                                                                   tin di haci cu pisca y otro sor-  Tur  esaki  ta  depende  di  e
                                                                                                   to  di  productonan  of  bestia  desaroyo  di  e  Coronavirus
                                                                                                   di lama generalmente seco, y  mes. Si e virus aki ta wordo
                                                                                                   otro bestianan sin wes’i lom-  debidamente  controla,  esaki
                                                                                                   ba, ya sea prepara of conserva.  lo permiti cu e actividad in-
                                                                                                   Na aña 2017 a importa e tipo  dustrial y logistico lo wordo
                                                                                                   di productonan cu ta cay den  normalisa na China keto bay.
                                                                                                   e  segmento  aki  pa  balor  di  Pero  esey  ainda  lo  tuma  su
                                                                                                   110 mil florin. Pero na 2018,  tempo, pero no ta cla con lar-
                                                                                                   el a aumenta na 330 mil florin  go e lo dura. Tur cos ta mus-
                                                                                                   y na 2019 te luna di septem-  tra cu e lo ta algo temporal. E
            ORANJESTAD  –  Impor-        tur importacion cu ta drenta  China  tabata  alrededor  di  2  ber e tabata 570 mil florin.  hecho cu WHO ta purba pa
            tacion mundial for di Chi-   e teritorio economico di Aru-  miyon  185  mil  florin.  Di  e                         evita panico mundial rond di
            na a baha debi na e medi-    ba, incluyendo Free Zone.    suma total aki, casi 63 miyon  Pa  loke  ta  productonan  no  e  virus,  y  nan  ta  pronostica
            da di control y restriccion                               florin tabata e suma total pa e  comestibel cu mas ta wordo  un posibilidad realista pa para
            cu  ta  existi  contra  Coro-  Igualmente e ta referi exclu-  dos categoria di productonan  importa for di China, nan tin  e epidemia aki, ta trece hopi
            navirus den e pais Asiatico  sivamente  na  importacion  comestibel  y  no  comestibel  di haci entre otro cu: sigaria  speransa.
            aki.  Pero  tambe  e  emer-  cu a sali directamente for di  cu  Aruba  a  importa  directa-  of tabaco, papel y carton, glas
            gencia  sanitario  declara  China pa Aruba. E ta e opcion  mente for di e pais China.   y cristal, articulonan di cuero  Pero  te  aworaki  no  mester
            pa  Organisacion  Mundial  di ‘land van herkomst’ cu ta                                y articulonan di biahe, mue-  existi  un  panico  local  riba
            di Salud (WHO) relaciona  e  ultimo  pais  cu  e  producto  Durante  e  ultimo  tres  aña  e  ble,  matras,  articulonan  pa  prijs di productonan Chines.
            cu  e  Coronavirus  ta  crea  a  sali  pa  drenta  Aruba.  Pero  importacion  di  Aruba  for  di  iluminacion  y  construccion  Investigacion   periodistico
            un  barera  di  exportacion  tambe ta existi e opcion ‘land  China a mustra un aumento  prefabrica, cos di hunga y ar-  cu  Bon  Dia  Aruba  a  haci  ta
            pa empresanan Chines.        van Oorsprong’ cual ta e pais  considerabel. Na 2017 – den  ticulonan deportivo.       indica  cu  actualmente  nos
                                         prome cu e ultimo salida pa  e dos categoria cu nos a men-                             mercado local ta bon surti cu
            For di dia 10 di februari ul-  Aruba.  Nan  ta  productonan  ciona ariba – Aruba a importa  E  segmento  aki  ta  nifica  e  productonan di China. Esaki
            timo, decision adopta pa go-  cu  a  sali  for  di  China  y  ta  48  miyon  650  mil  florin.  E  mayoria di productonan den  debi  cu  tabatin  demasiado
            bierno Chines a conduci cu e  yega por ehempel na Panama,  cifra aki ta nifica casi un 2.5%  costo  di  prijs  di  loke  Aruba  saturacion  di  nan  produc-
            pais aki, di unda Aruba tambe  prome cu e ta yega Aruba.   di tur importacion cu a wor-  ta importa for di China. Na  tonan den nos mercado local,
            ta  importa  productonan  co-                             do haci e aña ey.            2017 a wordo importa e sorto  considerando  e  cantidad  di
            mestibel  y  no  comestibel,  a  Esaki ta haci cu considerando                         di  productonan  aki  pa  balor  supermercadonan Chines cu
            baha  su  actividad  industrial  e  ‘land  van  Oorsprong,’  lo  Na  aña  2018  e  cifra  total  di  total di alrededor di 8 miyon  ta opera rond di nos isla. Es-
            y logistico. Esaki despues cu  por  añadi  mas  o  menos  10  importacion  di  productonan  florin. Un aña despues, e ci-  aki ta trece cierto trankilidad
            e Coronavirus a obliga gobi-  pa 17 porciento di e total di  Chines a aumenta na 62 mi-  fra aki a subi te cu 12 miyon  temporal, ya cu e prijsnan ta
            erno Chino pa bin cu medi-   cifranan cu nos ta publica. Ta  yon 770 mil florin. Kiermen  florin. Na aña 2019 te cu luna  mantene stabiel, pues no tin
            danan  estricto  di  control  di  bon  pa  clarifica  cu  e  infor-  el a aumenta cu 14 miyon flo-  di  september  pa  e  mesun  espacio pa abuso of specula-
            salubridad publico pa evita cu  macion  aki  uzando  data  di  rin compara cu e aña anterior.  concepto aki a wordo importa  cion riba e prijsnan di cierto
            e virus COVID-19 por oca-    CBS,  e  opcion  uza  ta  ‘land  Y el a nifica mas cu 3% di e  productonan pa un balor to-  productonan cu ta bin for di
            siona  mas  victima.  Te  ayera  van herkomst’ y no ‘land van  total di importacion registra e  tal di 14 miyon florin. E cifra  e pais Asiatico aki... Pero tur
            1.110  morto  a  keda  registra  Oorsprong’.              aña ey.                      aki ta esun mas halto di im-  esaki ta depende con largo e
            na China y 44.200 persona ta                              Na aña 2019 e data disponi-  portacion  pa  e  segmentonan  situacion  di  importacion  re-
            contagia, mientras cu e cifra  Na aña 2018 e total di impor-  bel  te  luna  di  september  ta  di  productonan  importa  for  stringi di productonan for di
            di  victimanan  nobo  ta  sigui  tacion cu a bin Aruba for di  mustra un total di 55 miyon  di  China,  durante  e  delaster  China lo por dura.
            aumenta.                     henter  mundo  incluyendo  florin. Es decir cu e cifra aki  tres aña.

            Importacion for di China
            Segun data di Oficina Central
            di  Estadistica  (CBS),  mayo-
            ria di productonan cu nos ta
            importa ta bin for di Merca.
            E pais aki ta abastece nos cu
            un 64% di e productonan to-
            tal cu nos ta importa pa nos
            consumido local. Pero China
            tambe  ta  un  fuente  impor-
            tante cu ta abastece nos cu tur
            sorto  di  producto,  conside-
            rando tambe cu un gran may-
            oria di nos supermercadonan
            ta supermercado Chines.

            For di 2017 te cu luna di sep-
            tember 2019, Aruba a impor-
            ta un total di 166,880.000 flo-
            rin. E cifra aki di importacion
            total for di China ta referi na
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17