Page 3 - Bon Dia Aruba
P. 3
LOCAL A3
Dialuna 11 APRIL 2016
Escritora, Rosabelle Illes:
‘’E hendenan mes a transforma mi na ken mi ta awe’’
ORANJESTAD - Diasabra caminda sin problema. Mi Rosabelle: mes? egoria basa riba edad. E dise-
anochi, escritora,poeta a skirbi y diseña e buki cu e ‘’E short stories ta hopi Rosabelle: ño di 4 ganadonan lo bay riba
, presentado y un hoben intencion pa e bira un buki ‘’stream of consciousness’’, ‘’E apoyo ta bayendo hopi e saconan cu lo wordo uza
Arubano orguyoso di su personal pa e lesado’’ , Illes ta mi ta echt bay deep den hen- bon, constantemente mi a supermercado rond di Aruba.
idioma materno y di su bisa Bon Dia. de su pensamento anto hopi haya mi ta gradici den tur en- Green School su meta ta pa
isla, Rosabelle Illes a lan- Kico ta diferente di e buki di e storianan tin 1 personahe trevistanan cu mi a haci, mi educa generacion nobo riba
sa su buki nobo ‘’TITLE’’ y e storia ta bay over di su ta haya cu e hendenan mes a sostenibilidad y cambiando e
den un tremendo apertura aki compara cu e otro- bida y su experiencia. Mi tin yuda mi crece na unda mi ta actitud ey den nos hobennan
na Fort Zoutman. nan? uno por ehempel cu un seño- awe pasobra awor mi ta ocu- pa bira mas activo pa locual ta
Bon Dia a sinta papia cu e ra ta bira mentalmente malo pa cu hopi mas cos cu mi ta cuido di nos medio ambiente.
dama talentoso aki pa asina Rosabelle: pa motibo cu nan ta keda hopi contento di ta formando Mi kier a gradici Aruba Tour-
bay un tiki den su cabes y ‘’E cos cu ta diferente entre e skirbi su nomber fout riba su parti di dje’’ ism Authority (ATA), mi tin
splica nos tocante e inspira- otro ta cu mi a deal basta cu coffee cup. Bureau Innovatie Aruba un lista di sponsors cu a yuda
cion tras di su di 3 buki cu amor den esaki. E storia aki yama ‘’Stars for Actualmente Rosabelle a mi y mi kier tambe gradici
entrante awe ta obtenibel na Den pasado mi tabata den un sale , A buck each’’. Tambe cuminsa traha na Bureau henter e comunidad pa apoya
Van Dorp, Plaza, Antraco y relacion stabiel pa hopi largo, mi tin un otro cual ta manera Innovatie Aruba caminda y mustra nan interes.’’, Illes ta
Bruna. anto di baina bo ta bay skirbi un ‘’pre-natal conversation’’ tin diferente proyecto cu bisa.q
tocante , cu un personahe cu no kier ta tumando luga entre otro
Rosabelle: esey pasobra no tin nada pa haya yiu pero e ta sinti e pre- ‘’Green School’’ , competen-
‘’Den e buki aki mi a purba skirbi, bo sa? Anto reciente- sion di sociedad pa e haya yiu cia di diseñonan di saco re
algo otro, e tin ‘short sto- mente mi a pasa den un break y traha un famia anto e ta pre- -usabel. Esaki ta un campaña
ries’ aden, su formato ta hopi up den un relacion cu a dura tende cu e la ricibi un yamada cu a wordo lansa caminda
chikito compara cu den pas- 10 aña, e ora ey mi a cuminsa telefonico for di su yiu cu no pueblo di Aruba por partic-
ado mi bukinan tabata mas ripara, oh , mi tin basta verso a nace ainda.’’ ipa y siña diseña e saconan.
grandi y glossy cu poesia so cu ta deal cu esey. E idea ta pa imagina Aruba
aden y ilustracion so. E buki Esaki sigur ta un topico nobo Pa locual ta apoyo, con bo den 2045 anto ilustra esey
‘’Title’’ ta hopi ‘’rugged’’ y pa mi, pero e resto ta keda ta haya esaki ta no sola- den pintura, potret of palabra
e ta den un ‘’pinguin size basta similar cu e otronan, anto entrega esaki pa despues
formato’’, e papelnan ta es- entre otro topiconan di socie- mente na banda di instan- kies 4 ganado di diferente cat-
tilo novela cual ta haci cu e dad y politica’’ cianan, pero di pueblo
ta un buki cu bo por hiba tur
Bo por elabora un poco
mas riba e ‘Short Stories’?
No tin ayudo pa persona abusa y tampoco pa pedofiel
ORANJESTAD - E tema cera apart di otro criminalnan rapport di psicologo tambe sibel desde kleuter kico por den presencia di su yiunan
di abuso sexual ta keda y no tin ayudo pa nan, pues ta cay aden, pero mester wak y kico no por. Na Merca tin pero nada ta wordo haci. E
un tema delicado, ainda nan ta sali y sigui comete con hopi mester warda pa e algo asina institui unda cu ta tata ta mustra cu e pareha di
tin taboe. Hende ta papia nan actonan. Na Aruba ora mucha haya un cita akinan un mester, pa e mucha haya e mama a haci wega laga ser-
berdad pero ora e toca e ta prome biaha bo ta envolvi tambe. Tardansa ta algo cu conocemento di su curpa y bete cay dilanti e muchanan y
persona mes, ta ripara cu den un caso castigabel bo no ta pasa aden desde inicio di pa nan papia ora cu un hende baila sunu nan dilanti, algo
e ta dificil pa e famia. Li- ta haya un castigo pisa y tam- e proceso. Ultimo tempo mishi cu nan na cierto parti. cu e mama mes a declara
sette Gomes di Fundacion be e castigo mes ta abou pa un tin casonan ta pasa un aña y Y unda cu mayornan tambe den corte y tambe cu nan ta
Lisette Gomes a bisa cu persona cu no ta su prome bi- te hasta 3 aña y nunca nan a mester ta atento pa cambio tene relacion sexual dilanti
e ta ripara cu tin hopi in- aha cometiendo e acto,” Sra. yega Ministerio Publico, se- di comportacion cerca nan di e mucha. A pesar di esa-
cest na Aruba. Gomes a splica. gun Sra. Gomes. Tin caso yiu. “Nos no mester biba den ki Voogdijraad no ta yuda e
Si wak e porcentahe di abuso tambe cu papelnan ta sali JZP mundo di desconfiansa pero persona den corte pa e gana
sexual rond mundo segun Mester drecha sistema pa OM, y fiscal ta dicidi kico mayornan mester ta mas aler- su yiunan. El a entrega e keho
Sra. Gomes, 90% ta cometi Tur cos ta draai rond di prue- ta pa unda nan ta laga nan yiu aki na October y Voogdijraad
pa persona cu ta famia. “Aki ba y bo mester prueba hopi ta pasa cu e caso, pues si ta entre otro.” por a pone e muchanan bou
na Aruba e no ta pasa cu ta fuerte cu ta yuda pa bo haya pidi pa detene e persona of Atencion casonan den media guia di un psicologo pa nan
secuestra un mucha, rape e, un bon caso. No ta bal hisa no, pues eynan e tambe cos Pa loke ta e casonan cu ta hay- por haya un rapport, pero es-
anto mate. Aruba ta chikito e castigo pa 100 aña, pasobra ta pega hopi biaha si fiscal ando atencion mas y mas den aki no a sosode. “Kico ta costa
y pues tambe tin e problema si e sistema no ta funciona no ta haya cu tin suficiente media, Sra. Gomes ta haya cu pa haci mas pa saca un mu-
cu ta entre famia e cosnan ta bo ta keda e mesun caminda prueba. esaki ta un bon paso, pasobra cha for di un situacion asina,
sosode.” para. Mester corda cu tin un ta mas presion ta wordo poni cu tur risico cu e ta bay lanta
Segun Sra. Gomes nos tin un caminda hopi largo prome cu Prevencion riba gobierno. “Na final di cu trauma y cu problema y
bom cu ta bay explota paso- yega corte, e ta algo cu mester Pa e motibonan aki mes- dia, no kier culpa gobierno evita e circulo vicioso cu nan
bra si gobierno no ta inverti actua rapido riba dje. “Ora cu ter haci hopi riba tereno pa tur cos, pero ta gobierno ta bay pasa bek pa nan yiu.”
awo, e ta bay haya cu e tin cu ta trata un caso di un mucha di prevencion y conscienti- tin e poder pa haci e cam- Awe of mañan e muchanan
inverti den hobennan y adul- cu no ta papia, hopi biaha e sacion pa cuminsa baha man bio. Ministerio di Husticia ta aki wordo abusa, e ta hopi
tonan cu a trauma aki par di ta dificil pa prueba cu ta e na e cantidad di casonan di JZP y Voogdijraad. Minister grave pasobra a haci hopi pa
aña y cu no ta bay funciona persona cu e mayor ta pensa. abuso sexual. Muchanan encarga cu asuntonan social adverti y preveni, nada no a
den e sistema. Abuso sexual Tambe si tabatin mishimento mester cuminsa siña si ta po- tambe por sali y haci algo. Bo wordo haci. Den e caso aki
tin hopi consecuencia, nan di un mucha a tuma luga, e ta wak cu niun di nan a sali lo mester castiga tur esun-
por stop di bay scol, bira ta keda palabra di e mucha bisa algo di e caso, mientras nan cu tabata sa tambe y a
criminal entre otro. Nan bida contra di un adulto. Of abo- cu tur media ta trahando cu keda keto of mamanan cu ta
por desvia bay e banda malo gadonan cu ta defende e pe- e casonan.” keda cu homber pa placa en-
si nan no haya ayudo. “For dofielnan ta manipula asina tre otro mientras cu bo yiu su
di mi mesun experiencia mi hopi y ta bisa cu kisas ta e Cuestiona trabou bida ta bay perdi, Sra. Gomes
por bisa, cu akinan no tin mayornan a instiga e mucha Voogdijraad a enfatisa. Concluyendo el a
ayudo of atencion adecua pa pa castiga tal persona pa mo- bisa, esaki ta duna indicacion
muchanan abusa. E pedofiel- tibo di problema etc. Pues Sra. Gomes a conta Bon Dia cu na Aruba bo mester wordo
nan tambe ta wordo tira den ta ful un rabo largo,” Sra. Aruba di un caso unda cu un abusa sexualmente pa haya
KIA unda cu nan ta wordo Gomes a duna di conoce. tata ta busca voogd di su yiu prueba pa kisas haya castigo
Banda di esaki ta haya cu e y ta presenta prueba di cos- pa e persona.q
nan ful fout cu ta tuma luga