Page 45 - โครงการ เรื่อง การบัญชีการเงิน
P. 45
34
การวิเคราะห์รายการค้า
การวิเคราะห์รายการค้า (Business Transaction Analysis) เป็นขบวนการ
ขั้นตอนแรก ก่อนนําไปสู่การบันทึกข้อมูลในสมุดบัญชี ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้ามี
ดังนี้
1. วิเคราะห์รายการค้าที่เกิดขึ้นว่ามีผลกระทบต่อข้อมูลในสมการบัญชีอย่างไร
(เพิ่มหรือลด) และเกี่ยวข้องกับบัญชีใดตามผังบัญชี (Chart of Accounts) ของกิจการ
โดยรายการค้าทุกรายการ จะต้องมีผลสอดคล้องกับความสมดุลในสมการบัญชีเสมอ
รายการค้ามีผลกระทบต่อสมการบัญชี ดังนี้
ก. สินทรัพย์ เพิ่ม ส่วนของเจ้าของเพิ่ม
ข. สินทรัพย์ ลด ส่วนของเจ้าของลด
ค. สินทรัพย์ เพิ่ม หนี้สินเพิ่ม
ง. สินทรัพย์ ลด หนี้สินลด
จ. สินทรัพย์เพิ่ม สินทรัพย์ลด
สําหรับรายการค้าที่เกี่ยวข้องกับรายได้และค่าใช้จ่ายนั้นมีผลกระทบโดยตรงกับ
ส่วนของเจ้าของ ทั้งนี้เพราะหมวดรายได้และค่าใช้จ่ายเป็นบัญชีชั่วคราว (Temporary
Accounts) ซึ่งจะต้องโอนเข้า บัญชีสรุปผลกําไรขาดทุน และโอนเข้าส่วนของเจ้าของใน
ที่สุด ดังนั้น รายการค้าที่ทําให้เกิดรายได้ ทําให้ส่วนของเจ้าของเพิ่มขึ้น ส่วนรายการค้าที่
ทําให้เกิดค่าใช้จ่าย ทําให้ส่วนของเจ้าของ ลดลง ในทางตรงกันข้ามถ้ารายได้ลดลง จึงทํา
ให้ส่วนของเจ้าของลดและถ้าค่าใช้จ่ายลดลง จึงทําให้ ส่วนของเจ้าของเพิ่มขึ้น
2.นําผลการวิเคราะห์ได้ในข้อ 1 มาพิจารณาตามระบบบัญชีคู่ คือ เดบิต (Debit)
เช่น อักษรย่อ Dr. และ เครดิต (Credit) ใช้อักษรย่อ Cr. ดังนี้
เดบิต เครดิต
สินทรัพย์ เพิ่ม ลด
หนี้สิน ลด เพิ่ม
ส่วนของเจ้าของ ลด เพิ่ม
เดบิต หมายถึง ด้านซ้ายของบัญชีแยกประเภททั่วไป และเครดิต หมายถึง
ด้านขวา ของบัญชีแยกประเภททั่วไป
